Pierwsza bezpośrednia wzmianka o gdańskich “Ławach Mięsnych” pochodzi z 1347 roku. Zlokalizowane były między obecną ul. św. Ducha i Plebania. Pierwotnie był to zapewne budynek o konstrukcji szkieletowej. W 1420 roku założono odrębną księgę gruntową do notowania zmian własnościowych, wg. której istniało wówczas 80 jatek, po 20 w 4 ciągach. Liczba jatek pozostała niezmienna do początku XIX wieku.

W 1516 roku powstał murowany budynek na dwóch parcelach między obecną ul. Mariacką a św. Ducha, z 4-ma ciągami jatek rozdzielonych dwoma wąskimi, pozbawionymi dachu uliczkami. Ciągi nosiły nazwy, od zachodu: Plebański (Pfarrseite), Żebraczy (Elende Seite), Dominikański (Dominiksseite), Wodny (Wasserseite); jedynie Plebański liczył 19 jatek, ale jedną, ze względu na wielkość, liczono podwójnie. Ruchomy blat każdej jatki służył do zamykania okna kramu na noc, a po otwarciu stanowił ławę. Budynek zamykany był na noc i pilnowany. Posiadanie ławy było warunkiem uzyskania mistrzostwa w cechu rzeźniczym, ławy mogły być dziedziczone (także przez kobiety) lub sprzedawane (pierwszeństwo zakupu miał cech), zakazana była ich wzajemna wymiana. Za posiadanie ławy płacono roczny czynsz, początkowo także w naturze. Mięso sprzedawane w jatkach podlegało ocenie świeżości przez dwie osoby wybrane przez cech (tzw. Zuseher), sprawujące także kontrolę nad ogólną sprzedażą (np. ustalali cenę mięsa, ta zaś zależała nie od wagi, lecz oglądu). Podobnie jak kupujących, chroniły ich specjalne przepisy (np. zakaz grożenia przez sprzedającego nożem), sprzedający miał też zakaz nagabywania (przywoływania) kupującego. Obowiązek remontu jatek spoczywał na odpowiedniej radzie miejskiej, z reguły spadał na użytkowników. Z funkcjonowaniem jatek Głównego Miasta związana jest nazwa sąsiadującej z nimi od wschodu ul. Krowiej (Kuhgasse), znana od roku 1633.

Jatki jako miejsce sprzedaży straciły na ważności po upadku systemu cechowego w 1812 roku. Po przebudowie ław mięsnych w 1832 cech rzeźników zajmował tylko część od strony ul. św. Ducha. W 1896 roku wszystkie punkty sprzedaży przeniesiono do Hali Targowej. Część budowli (od ul. św. Ducha) rozebrano między rokiem 1877 a 1884, wznosząc w tym miejscu kamienicę pozostającą własnością cechu rzeźników. Część południowa (od strony ul. Mariackiej) w początku XX wieku była wykorzystywana jako magazyn na skrzynie i kosze. Budowla uległa całkowitemu zniszczeniu w roku 1945. W 2006 roku na miejscu budowli przeprowadzono badania archeologiczne fundamentów. Od 2008 roku teren należał do spółki Hotele Gdańskie, która miała tam odbudować Ławy Mięsne. W związku z tym że tego nie uczyniła, działka wystawiona będzie na sprzedaż w drodze licytacji.Obecnie fundamenty zasypano.

Ławy Mięsne były usytuowane przy ulicy Św. Ducha, po wschodniej stronie Kaplicy Królewskiej.

Zdjęcia wykonano w lipcu 2008 roku.

  • Odkopane fundamenty ław mięsnych

  • Odkopane fundamenty ław mięsnych