Brama Górna w Olsztynie, zwana Wysoką Bramą powstała po wytyczeniu północnych granic miasta w drugim akcie lokacyjnym z 4 maja 1378 roku. Jest jedyną bramą pozostałą z trzech, które znajdowały się w murach obronnych otaczających miasto. Ze średniowiecznego obwarowania pozostały również resztki murów. W roku 2012 prace archeologiczne odsłoniły pierwotne kamienne fundamenty bramy mającej formę barbakanu z XIV wieku, tuż na północ od jej obecnego położenia. Odbudowa Bramy Górnej w obecnej formie i miejscu, podobnie jak modernizacja reszty murów obronnych, nastąpiła najprawdopodobniej pod koniec XV wieku, gdy miasto otrząsało się po zniszczeniach z czasów wojny trzynastoletniej. W 1788 roku budowlę wyremontowano i zaadaptowano na zbrojownię szwadronu dragonów, w 1858 roku przebudowano na więzienie, a w 1898 roku przekazano miejskiemu komisariatowi policji. Dokonywano w niej wielu przeróbek (m.in. nadano odmienny kształt otworom okiennym i szczytowi budowli, przebito przejście dla pieszych). W 1863 roku przetrzymywano tu Wojciecha Kętrzyńskiego, obwinionego o przemyt broni dla powstania styczniowego.

Brama jest czterokondygnacyjna, z pięterkiem tworzącym rodzaj piątej kondygnacji w strefie szczytu, nakryta dwuspadowym dachem. Zwieńczeniem są szczyty schodkowe, a od strony wschodniej przylega, niższa, również czterokondygnacyjna przybudówka kryta odrębnym dachem dwuspadowym. W 2003 roku brama została odrestaurowana. W jej blendzie pojawił się wizerunek Matki Bożej Królowej Pokoju, podarowany Olsztynowi przez Jana Pawła II.

Brama usytuowana jest w północno-wschodniej części zespołu staromiejskiego, na osi wylotu głównego traktu komunikacyjnego.

Zdjęcia wykonano w maju 2018 roku.

  • Widok od północy

  • Relikty barbakanu

  • Widok od Starówki

  • Przelot bramny

  • Wizerunek Matki Bożej Królowej Pokoju

  • Przelot bramny