Kościół św. Wawrzyńca wybudowany został pod koniec XIV wieku w ówczesnej wsi Gutkowo, będącej dziś dzielnicą Olsztyna. Konsekracji dokonał w dniu 26 kwietnia 1500 roku sufragan warmiński Jan Wilde. Kościół wybudowany został w stylu późnogotyckim z cegły o polskim wiązaniu, na granitowym fundamencie. Jego wnętrza zdobi późnobarokowe wyposażenie. Głównym elementem konstrukcji ścian wewnętrznych są ostrołukowe wnęki. Uwagę zwiedzających przykuwa umieszczony na zewnętrznej ścianie północnej terakotowy fryz, bogaty w plastyczne motywy popiersi w arkadach oraz wici roślinnej. Od zachodniej strony przylega wieża, w dolnej części gotycka, murowana z użyciem polnych kamieni. W górnej części drewniana, o konstrukcji słupowej, z 1778 roku. Na dachu umieszczono chorągiewkę z postacią św. Wawrzyńca. W nawie strop drewniany. Wyposażenie późnobarokowe, ołtarz główny z ok. 1780 roku z obrazem przedstawiającym św. Wawrzyńca. Ołtarze boczne z początku XVIII wieku.

We wrześniu 2007 roku rozpoczęły się badania konserwatorskie, które odkryły że pod współczesnym tynkiem kryją się średniowieczne malowidła. Jest to sensacyjne znalezisko przede wszystkim dlatego, że zachował się cały układ dekoracji, nie tylko w okolicy ołtarza, ale i w bocznych częściach kościoła. Malowidła pochodzą prawdopodobnie z wczesnego gotyku, bo znajdują się na tynku z tego okresu.

Gutkowo jest położone 6 km na północny-zachód od centrum Olsztyna, przy drodze wylotowej nr 527 do Łukty. Kościół znajduje się na niewielkim wzniesieniu, tuż przy głównej drodze po jej zachodniej stronie.

Zdjęcia wykonano w maju 2018 roku.

  • Widok od zachodu

  • Portal wejściowy

  • Nawa

  • Elewacja północna

  • Żeliwne krzyże

  • Widok od wschodu

  • Narożnik południowo-wschodni

  • Grób przy kościele

  • Kruchta południowa