Bazylika św. Jana na Lateranie jest jedną z czterech bazylik papieskich znajdujących się na terenie Rzymu. Początki świątyni sięgają 313 roku kiedy to cesarz Konstantyn Wielki przekazuje byłe koszary Maksencjusza papieżowi Milcjadesowi, który na ich miejscu buduje pierwszą świątynię. W 324 roku zostaje ona poświęcona Jezusowi Chrystusowi przez papieża Sylwestra I. W 896 roku kościół zostaje uszkodzony przez trzęsienie ziemi, a odbudowano go w latach 904-11. W 1144 roku świątynia zmienia patronów na Jana Chrzciciela i Jana Ewangelistę. W 1308 roku pożar uszkadza bazylikę, a rok później papież Klemens V przenosi stolicę papiestwa do Awinionu. W 1360 roku świątynia zostaje doszczętnie ograbiona i ponownie spalona. Ze względu na zniszczenia papież Grzegorz XI w 1377 roku po powrocie do Rzymu umieszcza swoją siedzibę na Watykanie.

W XV wieku następuje powolna odbudowa świątyni. W 1586 roku powstaje północna fasada bazyliki wg. projektu Domenico Fontany, a w 1646 roku Francesco Borromini nadaje wnętrzu dzisiejszy wygląd. W 1733 roku ukończenie fasady wejściowej w stylu klasycznym wg. projektu Aleksandra Galilei kończy proces odbudowy bazyliki.

Fasada jest zwieńczona piętnastoma figurami przedstawiającymi doktorów kościoła z rzeźbą Chrystusa ustawioną centralnie. Wejście do bazyliki prowadzi przez szeroki przedsionek. Środkowe drzwi zostały przeniesione z Kurii znajdującej się przy Forum Romanum. Drzwi po prawej stronie to Święta Brama. W przedsionku, po lewej stronie, znajduje się rzeźba przedstawiająca Konstantyna. W pięcionawowym wnętrzu, na pierwszym filarze prawej nawy bocznej, zachowała się część fresku Giotta ukazującego Bonifacego VIII ogłaszającego Rok Święty. W niszach filarów umieszczono posągi 12 apostołów autorstwa uczniów Berniniego. Posadzka  została wykonana w latach 1417-31. Sufit ozdobiony herbami trzech papieży jest dziełem Giacomo della Porta. Ołtarz główny osłania gotycki baldachim wykonany podczas pontyfikatu Urbana V w roku 1367. Pod ołtarzem znajduje się płyta nagrobna Marcina V. Nawę główną zamyka absyda, w której zwraca uwagę bogata mozaika wykonana w XIII wieku przez Jacopo Torriti i Jacopo da Camerino. Centralną część zajmuje Krzyż Św., po stronie lewej Matka Boska i niewielka postać papieża Mikołaja IV, fundatora mozaiki. W lewej części transeptu znajduje się późnorenesansowy ołtarz Najświętszego Sakramentu. Freski zdobiące ściany ilustrują historię bazyliki. Powstały na przełomie XV i XVI wieku. Boczne kaplice oraz nawy (zwłaszcza nawy skrajne) to miejsce spoczynku papieży i kardynałów.

Po lewej stronie znajduje się wejście na dziedziniec klasztoru otoczonego średniowiecznymi krużgankami, które powstały w latach 1215-32. Transept jest połączony z baptysterium Świętego Jana u Źródła na Lateranie, które zostało zbudowane w latach 314-320 przez adaptację istniejących tu wcześniej term Domu Faustyny. Obecną formę na planie ośmiokąta uzyskało podczas przebudowy w 440 roku, kopułę wsparto na ośmiu porfirowych kolumnach a wokół basenu zbudowano obejście. Do zewnętrznej nawy dobudowano cztery kaplice. Pierwsza z prawej poświęcona jest św. Janowi Chrzcicielowi. Pierwsza z lewej strony to kaplica św. Jana Ewangelisty ozdobiona mozaikami z V wieku.

Przed bazyliką, na placu San Giovanni in Laterano znajduje się najwyższy z 13 egipskich obelisków. Ma wysokość 31,0 m (z cokołem 47,0). Początkowo stał przy Circus Maximus. Papież Sykstus V polecił go przenieść w obecne miejsce.

Bazylika św. Jana na Lateranie znajduje się w centrum Rzymu, około 2 km na południowy wschód od Koloseum.

Zdjęcia wykonano we wrześniu 2008 roku.