Kotor to zabytkowe miasto w południowo-zachodniej Czarnogórze, położone nad Zatoką Kotorską (Boka Kotorska) u podnóża pasma górskiego Lovćen. Pierwsze wzmianki o mieście datowane są na dziewiąty wiek. Pierwszymi mieszkańcami tego terenu byli prawdopodobnie starożytni Ilirowie. Początkowo miasto nosiło nazwę Akurion, którą nadali mu Grecy za czasów panowania bizantyjskiego cesarza Justyniana I. Pod władaniem Bizancjum osada była aż do XII wieku. Kolejni władcy tych ziem, Rzymianie zmienili nazwę miasta na Acruvion. W średniowieczu miasto stało się wolne, aż do końca czternastego wieku mieściło się administracyjnie w Serbii, przez pierwsze lata piętnastego wieku było nawet samodzielną republiką. Okres ten to czas panowania dynastii Nemaniczów i zarazem okres świetności Kotoru jako portu o dużym znaczeniu strategicznym. Następnie Kotor dostał się pod panowanie dominującej w regionie Republiki Weneckiej i nazywany był w tym czasie Cathara. Pod rządami Republiki miasto pozostawało aż do końca XVIII wieku. Dziewiętnasty wiek to okres panowania najpierw Austrii, a potem Austro – Węgier w tej części Adriatyku. Kotor był w tym czasie ważną bazą wojskową jako port morski. Od 1918 roku Kotor stanowił część Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców, a w 1929 wszedł w skład Jugosławii (republika Czarnogóry). W 2006 roku Czarnogóra stała się niezależnym państwem.

Obecnie Kotor to jedno z najlepiej zachowanych średniowiecznych miast w południowo-wschodniej Europie. Pełne krętych, wąskich i malowniczych uliczek zabytkowe Stare Miasto otoczone jest średniowiecznymi murami miejskimi, które łączą się z potężną Twierdzą św. Jana (Tvrdjava Sv. Ivan). Z miasta do twierdzy prowadzi 1426 stopni. Zaczęli ją wznosić wenecjanie dla ochrony przed Turkami. Mury twierdzy mają kilka warstw, dochodzących do 15 m grubości. Ulice Starego Miasta nie mają nazw (za to każdy dom oznaczony jest osobnym numerem), dlatego w ich plątaninie łatwo zabłądzić. Całkowita długość obwarowań miejskich wynosi około 4,5 km. W niektórych miejscach wysokość murów dochodzi nawet do 20 metrów. Do Starego Miasta prowadzą trzy bramy. Renesansowa Brama Morska (Morska Vrata), Brama Południowa i renesansowa Brama Północna, wzniesione w połowie XVI wieku. Z murów twierdzy kotorskiej roztacza się przepiękna panorama Zatoki Kotorskiej. Adriatyk wcina się tu głęboko między szare skaliste góry, tworząc bajkowe krajobrazy przypominające norweskie fiordy. Zatoka jest niekiedy określana jako najdalej położony na południe fiord Europy.
Najważniejsze zabytkowe budowle Kotoru to m in.:

– Katedra św. Tripuna (osobny artykuł).

– Pałac Księcia zwany Pałacem Proveditora. Jest to budynek o skromnej i prostej architekturze, który służył jako siedziba książąt miasta, proveditorów. Podczas weneckich rządów książęta byli mianowani przez Wenecję. Pierwotnie pałac położony był na Placu św. Tryfona. Jednakże, podczas trzęsienia ziemi w 1667 roku pałac został całkowicie zniszczony, a książę Alvise Foscarini i cała jego rodzina zginęła. Po 1667 roku książęta przenieśli się do nowej siedziby. Budynek pełnił tę funkcję aż do 1788 roku, kiedy to został przekształcony w koszary. Pałac posiada wydłużony kształt. Leży w pobliżu murów miejskich i głównej bramy miasta i zajmuje całą zachodnią stronę głównego placu w mieście zwanego Placem Broni.

– Pałac Drago. Pałac położony na Placu św. Tryfona, należał do słynnego rodu Drago. W okresie między XIII i XVIII wiekiem rodzina słynęła z wielu wybitnych osobistości działających w zakresie kultury i sztuki oraz życia gospodarczego i politycznego Kotoru. Herb rodowy ze smokiem jest wyryty w kilku miejscach nad portalami i oknami. Pałac został dobudowany do starszej budowli (obecnie rezydencja biskupów), zbudowanej w pobliżu katedry. W pierwszej Księdze Notarialnej Kotoru, obejmującej lata 1326-37, znajduje się informacja, że Jelena, córka słynnego kupca Medosa Tomina Drago, postawiła obszerny dom rodzinny, w pobliżu katedry biskupa kotorskiego Rajmunda. Rezydencja składa się z dwóch części, północnej zbudowanej w późnogotyckim stylu z przełomu XIV i XV wieku i południowej (naprzeciwko Placu św.Tryfona), przebudowanej w stylu renesansowo-barokowym pod koniec XVII wieku. Na fasadzie od strony placu, nad sklepionym pasażem, znajduje się renesansowe okno, które jest zwieńczone rzeźbionym aniołem z rozpostartymi skrzydłami. Nad aniołem, na drugim piętrze, usytuowano ozdobione okno w stylu gotyckim. Północną fasadę zdobią duże triforia i monoforia na drugim piętrze. Po trzęsieniu ziemi w 1979 roku północna elewacja została gruntownie odnowiona, ze szczególnym uwzględnieniem elementów dekoracyjnych. Ostatni członek rodu Drago zmarł na początku XIX wieku, wtedy pałac przeszedł na własność gminy Kotor i służył w interesie publicznym. Przez długi okres mieścił w swym murach przedszkole, a tuż przed trzęsieniem ziemi w 1979 roku stanowił kamienicę z apartamentami. Po renowacji, którą zrobiono po trzęsieniu ziemi, pałac został oddany Regionalnemu Instytutowi Ochrony Dziedzictwa. Podczas rekonstrukcji szczególną uwagę zwrócono na wnętrza pałacu, a zwłaszcza przy dużym “Gotyckim salonie” z drewnianym stropem, położonym na drugim piętrze. Salon jest najpiękniejszym przykładem gotyckiej architektury i wykończenia wnętrz.

– Pałac Bizanti. Obecny zespół pałacowy składa się ze starszego pałacu, dodanego po wielkim trzęsieniu ziemi, wewnętrznego dziedzińca z klatką schodową, tarasem z balustradami wykończonymi przed 1690 rokiem, i trzykondygnacyjnego budynku wybudowanego pod koniec XIX wieku, częściowo w miejscu kościoła św. Mikołaja patrona Marynarzy. Pierwotna rezydencja została zbudowana w XIV wieku. Po trzęsieniu ziemi, które miało miejsce w 1667 roku pałac zmienił swój wygląd. Zostało dodane północne skrzydło, o czym świadczy widniejący na wschodniej ścianie herb z inicjałami Nikola Bizanti i rok budowy 1674. Oba skrzydła pałacu połączone są z wewnętrznym dziedzińcem z klatką schodową, która nadaje pałacowi formę renesansową. Okna, portale, schody mają charakter barokowy. Pierwsze piętro zostało zaprojektowane jako “piano nobile”, z układem typowym dla pałaców regionu Zatoki Kotorskiej, składającym się z centralnego salonu i czterech pokoi. Kamienne portale w barokowych ramach w salonach i drewniany strop zostały wspaniale zachowane. Szlachecka rodzina Bizanti po raz pierwsze została wymieniona w historycznych źródłach w XI wieku. Członkowie rodziny znani byli jako wybitni marynarze, pisarze, profesorowie, duchowni, itp. Nikola Bizanti pełnił funkcję sędziego i był jednym z najbardziej wpływowych obywateli Kotoru. Po zniszczeniu w trzęsieniu ziemi starego Pałacu Książęcego, znajdującego się na Placu św. Tryfona, Pałac Bizanti służył tymczasowo jako rezydencja księcia. Pałac Bizanti jest częścią budynków położonych między placami Broni i Mąki.

– Cerkiew Sveti Luka (św.Łukasza) (osobny artykuł).

– Cerkiew Matki Boskiej od Zdrowia (Gospe od zdravlja). Świątynia znajduje się wewnątrz murów obronnych. Pierwsza wzmianka o niej pochodzi z 1518 roku. Matka Boska od Zdrowia stała się jej patronką po zażegnaniu jednej z licznych epidemii dżumy.

– Kościół Najświętszej Marii Panny (Sv. Marija Koledata). Najpiękniejsza świątynia miasta, jednonawowa romańska kolegiata, została zbudowana w 1221 roku. Obok niej wznosi się dzwonnica z 1771 roku. W absydzie oraz na ścianach zachodniej i południowej zachowały się fragmenty fresków z początku XIV wieku.

– Kościół św. Anny. Świątynia pochodzi z przełomu XII i XIII wieku. Była wielokrotnie przebudowywana. Wewnątrz zachowały się fragmenty fresków.

– Pałac Grgurin. W XVIII-wiecznej rezydencji mieści się Muzeum Morskie prezentujące dość ciekawą ekspozycję. Główną część stanowi ekspozycja poświęcona żegludze i marynarce z okresu XVI–XVIII w. Wyeksponowano również broń białą i palną, orientalną, z XVII–XIX wieku. Pałac znajduje się na gwarnym placu, Trg Bokeljske mornarice.

– Pozostałe zabytki Kotoru to: XVI wieczna wieża zegarowa, przed którą stoi pręgierz miejski w kształcie piramidy;  cerkiew św. Mikołaja oraz liczne XIV-XVII wieczne kamienice mieszczańskie. W 1979 roku Stare Miasto w Kotorze zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Zdjęcia wykonano w czerwcu 2014 roku.