Renesansowy pałac w Działoszynie powstał w wyniku przebudowy dworu obronnego z inicjatywy Andrzeja z Kurozwęk – Męcińskiego, około roku 1600.

Dwukondygnacyjny, podpiwniczony, wzniesiony z kamienia i cegły budynek zbudowano na planie prostokąta o wymiarach 32 x 9,5 metra, z osią dłuższą na linii północ – południe, na kamiennych fundamentach. Piętro prawdopodobnie mieściło trzy sale, oraz kaplicę. Całość wieńczył dwuspadowy dach pokryty dachówką, lub gontem, natomiast ściany zdobiło sgraffito. Budynek posiadał też bogate zdobienia, na parterze we wschodniej, frontowej elewacji istniała dekoracja z motywem delfinów, natomiast strona południowa i północna posiadała manierystyczne szczyty. Pod koniec XVIII wieku na zlecenie Stanisława Męcińskiego dobudowano od frontu, w miejscu klatki schodowej zwieńczonej wieżyczką, wysunięty ryzalit o wymiarach 10 x 4,4 metra. Podczas tej modernizacji przebito m.in. nowe otwory okienne, wyjście na część ogrodową, położono nowe tynki oraz przebudowano wnętrza. Wokół założenia istniał piękny ogród urządzony w stylu francuskim, a całość okalał mur z wieżyczkami na narożach. Świetność pałacu działoszyńskiego przypada na lata osiemdziesiąte i dziewięćdziesiąte XVIII wieku.Nad nad bramą wjazdową Stanisław Męciński umieścił napis: „Ktoś tam sobie kontent z Puław i Tulczyna, a ja jestem kontent z mego Działoszyna”.

W czasach późniejszych zespół pałacowy zmieniał właścicieli. Na początku XIX wieku należał do Myszkowskich, a potem do Wzdulskich. Pałac i ogród od lat 80-tych XIX wieku dzierżawione były innym właścicielom. Praktyki te nie wyszły rezydencji na dobre, która zaczęła popadać w ruinę. W okresie I wojny światowej budowla ponownie ucierpiała. Zniszczeniu uległo część murów i dach. W czasie II wojny światowej dzieła zniszczenia założenia dokonali Niemcy. Po wojnie dopiero w latach 1957-61 pałac doczekał się częściowej odbudowy, po czym został przekazany na siedzibę szkoły zawodowej. W 1965 roku przejęty został przez Łódzkie Przedsiębiorstwo Instalacji Elektrycznych a w jego murach urządzono dom wypoczynkowy. Od 1973 roku obiekt był użytkowany przez Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy. Obecnie pałac jest po remoncie (marzec/kwiecień 2007) i ulokowały się w nim: muzeum regionalne i biblioteka powiatowa.

Działoszyn jest położony 37 km na północ od Częstochowy, przy skrzyżowaniu dróg nr 491 i 42. Pałac znajduje się na zachód od centrum miasteczka, po lewej stronie drogi wiodącej w stronę Wielunia, nieopodal rzeki Warty, przy ul.Zamkowej. Stoi na naturalnym cyplu wysoczyzny, wcinającej się w szeroką tutaj dolinę Warty i wyniesionym blisko 5 metrów ponad poziom okolicznych łąk.

Zdjęcia wykonano we wrześniu 2012 roku.

  • Widok ogólny

  • Elewacja frontowa

  • Elewacja frontowa i boczna

  • Elewacja tylna

  • Elewacja boczna i tylna

  • Widok od bramy wjazdowej

  • Sień pałacowa

  • Schody w sieni