Założycielami Evory w starożytności było celtyckie plemię Celtici. Po podboju przez Rzymian w 57 r. p.n.e. powstała kolonia o nazwie Ebora. Od IV wieku miasto było siedzibą biskupstwa. W 584 roku zostało podbita przez Wizygotów, a w 715 roku dostało się pod panowanie Maurów. W 1166 roku dotarła tu rekonkwista. Dopiero w XIV wieku, kiedy miasto przeszło w ręce portugalskiego rodu Avis miasto miało szansę na rozkwit. Przez najbliższe 200 lat wzniesiono tu istniejące do dziś liczne pałace, a także budynki w stylu manuelińskim i renesansowym. W mieście powstał również jezuicki uniwersytet, założony przez ówczesnego kardynała, a późniejszego króla Henryka I. Jego działalność wstrzymano w XVIII wieku na prawie 160 lat. Kiedy Portugalia znalazła się pod wpływami Hiszpanii Evora nieco podupadła, a liczba ludności do dziś dnia spadła o połowę w stosunku do pierwotnej.

– Najstarsze zabytki w okolicach Evory, to megalityczne Menir dos Almendes, Anta Grande do Zambujeiro i Cromelquedos Almendres.

– Okres rzymski reprezentuje świątynia Templo Romano, należąca do najlepiej zachowanych obiektów starożytnych w Portugalii, często opisywana jako świątynia Diany lub Jowisza. Zabytek powstał w II wieku naszej ery, a jej dobry stan zachowania wynika z faktu, że wykorzystywano ją także w czasach późniejszych – w średniowieczu było to miejsce egzekucji ofiar Świętej Inkwizycji, arsenał, teatr, później zaś – aż do 1870 roku – istniała tu rzeźnia.

– Okres panowania Maurów charakteryzuje się oryginalnym układem uliczek z wybielanymi wapnem domami.

– Tuż po odbiciu miasta przez Portugalczyków w XII wieku wzniesiono tu romańską katedrę Se, której budowę rozpoczęto w 1186 roku, a konsekrowano w 1204 roku. Świątynia była w późniejszych stuleciach wielokrotnie przebudowywana i masywne, romańskie wieże obronne kontrastują dziś z późniejszymi gotyckimi elementami architektonicznymi. W katedrze tej Vasco da Gama poświęcił proporce przed wyprawą do Indii. Przy katedrze działa muzeum, mieszczące się w dawnym pałacu arcybiskupim.

– Z XV wieku pochodzi natomiast Kościół św. Franciszka (Igreja de São Francisco) i przylegająca do niego Capela dos Ossos – „kaplica kości”. Ściany i kolumny kaplicy pokryte są kośćmi ponad 5 tysięcy mnichów. W XV i XVI wieku w okolicach Evory znajdowało się ponad 40 cmentarzy klasztornych, a ponieważ ziemia była wówczas cenna, tutejsi mnisi zgromadzili szczątki umarłych w jednym miejscu. Przy wejściu do kaplicy umieszczony jest napis Nós osso que aqui estamos, pelos vossos esperamos (Nasze kości, które tu spoczywają, na wasze kości czekają).

– Do innych zabytków miasta zaliczają się między innymi pustelnia Sao Bras (Ermida de Sao Bras), uważana za jedną z prac Diogo de Boitaca, Kościół Matki Bożej Łaskawej (Igreja Nossa Senhora da Graca) z XVI-wiecznym frontonem z rzeźbami Atlasów podtrzymujących kule ziemskie, klasztor Calvario z 1570 roku, kościół i klasztor Klarysek i inne. Miasto otaczały mury obronne, które wznieśli Rzymianie w I w. n.e., ale do dnia dzisiejszego zachowały się tylko ich fragmenty. Właściwe fortyfikacje z 40 basztami i 10 bramami wybudowano w XIV wieku, a podwyższono je po 1640 roku dla obrony przed Hiszpanami.

Evora położona około 110 km na wschód od Lizbony jest historyczną stolicą regionu Alantejo.

Zdjęcia pochodzą z filmu nagranego kamerą VHS w sierpniu 1995 roku. Niestety ich jakość pozostawia wiele do życzenia, ale chciałem je wykorzystać.

  • Rzymska świątynia

  • Kapitel kolumny

  • Wieże katedry

  • Portal katedry

  • Plac Giraldo z fontanną i kościół pw. św. Antoniego.

  • Plac Giraldo