Kościół rzymsko-katolicki pw. Najświętszego Serca Jezusowego we Wrzeszczu został zbudowany w latach 1909–11, w stylu neogotyckim jako bazylika. Wówczas pomiędzy Gdańskiem a Oliwą nie było żadnej świątyni katolickiej. Bogato wyposażona trójnawowa świątynia ma 58 metrów długości, 24 metry szerokości oraz wieżę o wysokości 66 metrów. Aktu kanonicznego erygowania parafii Najświętszego Serca Jezusowego we Wrzeszczu dokonano 1 kwietnia 1911 roku. Liczbę wiernych na owy czas określano na 9 do 10 tysięcy. Konsekracji świątyni dokonał, sufragan diecezji chełmińskiej, ks. Biskup Jakub Klunder we wtorek Wielkanocny 18 kwietnia tegoż samego roku.

Podczas pierwszej wojny światowej zarekwirowano część wyposażenia z metali kolorowych na cele militarne, między innymi trzy dzwony oraz cynowe piszczałki z organów. Po wojnie straty te nie zostały w pełni zrekompensowane. W 1922 roku do pracy na terenie parafii przybywa ks. Franciszek Rogaczewski, obecnie ogłoszony błogosławionym przez Jana Pawła II. Siedem lat pracuje jako wikariusz.  W 1924 roku przybywa ks. Bronisław Komorowski, również podniesiony do godności błogosławionego przez Jana Pawła II. Powierzono mu tworzenie nowej placówki duszpasterskiej dla Polaków w Gdańsku Wrzeszczu. Mieszkając na terenie parafii NSJ, z wielkim zapałem realizuje dzieło przebudowy dawnej pruskiej ujeżdżalni koni. Utworzony Kościół pw. Św. Stanisława Biskupa miał stać się ośrodkiem życia religijnego Polaków.

Kościół w wyniku działań wojennych z lat 1939-45 doznał poważnych zniszczeń. Na skutek bombardowania Wrzeszcza runęło sklepienie wraz z sygnaturką. Ogień strawił bardzo dotkliwie plebanię, spaliły się wówczas księgi parafialne, komplet akt i dokumentów. Po zakończeniu działań wojennych znaczna część mieszkańców została wysiedlona do Niemiec.

Troska o parafię została powierzona przybyłemu ze Lwowa ks. Józefowi Zator-Przytockiemu. Bardzo dynamicznie organizował życie religijne. Wielkim wyzwaniem było usunięcie zniszczeń powojennych a szczególnie rekonstrukcja sklepienia i dachu świątyni. Ks. Arcybiskup Romuald Jałbrzykowski dokonał pobłogosławienia kopii cudownego obrazu Matki Boskiej Ostrobramskiej. Proboszcz ks. Józef Zator-Przytocki 5 września 1948 roku został aresztowany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa. Wówczas rozpoczęła się gehenna tego kapłana, niesłusznie oskarżonego w politycznym procesie farsie, skazanego na więzienie gdzie na skutek nieludzkiego traktowania bardzo podupadł na zdrowiu.

Pod nieobecność proboszcza funkcję administratora powierzono ks. Pawłowi Baranowskiemu. Czterokrotnie przebywał na terenie parafii Prymas Tysiąclecia ks. kardynał Stefan Wyszyński, 9 czerwca 1952 roku, 18 stycznia 1959 roku, 11 kwietnia 1964 roku i 28 maja 1966 roku. Podczas pobytów wygłaszał kazania do młodzieży akademickiej. Dwukrotnie parafia podejmowała ówczesnego Metropolitę Krakowskiego ks. arcybiskupa Karola Wojtyłę, przyszłego papieża Jana Pawła II. 28 maja sprawował on Mszę świętą dla młodzieży akademickiej. Ważnym momentem w życiu parafii było ustanowienie Sanktuarium Matki Bożej Ostrobramskiej oraz koronacji kopii Jej cudownego obrazu 25 marca 1987 roku. 22 czerwca 2001 roku, mocą dekretu biskupa gdańskiego, podniesiono świątynię do godności Kolegiaty oraz erygowano przy niej Kapitułę Kolegiacką.

Kościół znajduje się we Wrzeszczu przy ul. ks. J. Zator-Przytockiego 3, tuż przy torach kolejowych, około 500 metrów od Dworca Gdańsk – Wrzeszcz. Ulica ta nazywała się wcześniej Czarna, więc wielu starszych mieszkańców Gdańska określa tę świątynię mianem „Kościół na Czarnej”.

Zdjęcia wykonano w marcu 2024 roku.

  • Fasada świątyni

  • Kruchta

  • Nawa boczna

  • Nawa główna

  • Ołtarz główny

  • Nawa główna

  • Ambona

  • Ołtarze boczne

  • Ołtarz boczne

  • Ołtarz główny

  • Ołtarz główny

  • Stalle

  • Stalle