Grunwald – Pole Bitwy –  to obszar położony w odległości 2 kilometrów na południowy wschód od wsi Grunwald, pomiędzy Stębarkiem, Łodwigowem i Ulnowem, obejmujący łąki i tereny zalesione, zespół pomnikowy oraz ruiny kaplicy pobitewnej. 15 lipca 1410 połączone wojska polsko-litewsko-rusko-tatarskie (ok. 29 tys. zbrojnych) pod ogólnym dowództwem króla Polski Władysława Jagiełły starły się z wojskami krzyżackimi, wspomaganymi przez rycerzy zachodnioeuropejskich (ok. 21 tys. zbrojnych), dowodzonymi przez Wielkiego Mistrza Zakonu Urlicha von Jungingena. Całodzienne starcie, choć toczyło się ze zmiennym szczęściem, przyniosło zwycięstwo wojskom polsko-litewskim. W bitwie poległ wielki mistrz Ulryk von Jungingen. Od niemieckiej nazwy Stębarku w historiografii naszego zachodniego sąsiada wydarzenie nazywane jest bitwą pod Tannenbergiem.

Teren bitwy 17 września 2010 roku uznany został za pomnik historii. Celem ochrony pomnika historii jest zachowanie, ze względu na wartości historyczne, przestrzenne, materialne i niematerialne, terenu bitwy pod Grunwaldem, jednej z największych bitew średniowiecznej Europy. W 550 rocznicę bitwy odsłonięto Pomnik Grunwaldzki wg projektu rzeźbiarza Jerzego Bandury i architekta Witolda Cęckiewicza, składający się z trzech części: – granitowego obelisku; – jedenastu 30-metrowych masztów symbolizujących sztandary polskich i litewsko-ruskich chorągwi; – amfiteatru z pomieszczeniami Muzeum Bitwy pod Grunwaldem, salą kinową i mapą plastyczną z kolorowych kamieni, pokazującą ustawienie wojsk przed bitwą. W muzeum można zobaczyć mapy ilustrujące przebieg zmagań, kopie zdobytych chorągwi krzyżackich oraz militaria (w tym fragmenty uzbrojenia odnalezione w czasie prac archeologicznych prowadzonych na polu bitwy). W sali kinowej można obejrzeć fragment filmu „Krzyżacy”, przedstawiający sceny wiktorii grunwaldzkiej (film z 1960 roku, reż. Aleksander Ford, nakręcony na podstawie powieści Henryka Sienkiewicza). Na polu bitwy znajdują się również:

– pozostałości Pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie, zburzonego przez hitlerowców w 1939 roku;

– Kamień Jungingena (prawdopodobne miejsce śmierci Wielkiego Mistrza);

– Kopiec Jagiełły usypany przez harcerzy z ZHP w 1959 roku;

– Ruiny kaplicy pobitewnej – kaplicę wznieśli Krzyżacy rok po bitwie, z inicjatywy wielkiego mistrza Henryka von Plauena. Powstała ona w pobliżu miejsca, gdzie znajdował się obóz wojsk zakonnych i gdzie doszło do ostatniej zażartej walki (współczesne badania archeologiczne potwierdzają to przypuszczenie). W tym czasie w różnych miejscach pobojowiska ekshumowano poległych i ich szczątki grzebano w masowych grobach w sąsiedztwie wznoszonej kaplicy. 12 marca 1413 roku kaplica pw. Najświętszej Maryi Panny została konsekrowana. Krzyżacy zabiegali, by Kościół uznał ich wersję upamiętnienia bitwy – jako walki chrześcijan z poganami. Antypapież Jan XXIII w bulli z 6 października 1412 roku zaakceptował fundację i przyznał odpust odwiedzającym kaplicę i wspierającym jej powstanie, ale wspomniał oględnie o 18 tys. poległych chrześcijan, bez uściślania, że należeli do armii krzyżackiej.  W czasie nowej kampanii wojennej 1414 roku wojska polskie obrabowały i zniszczyły kaplicę. Odbudowana i zaopatrzona w cudowny obraz Matki Boskiej, zaczęła gromadzić pielgrzymów. Jednak w XVI wieku, po sekularyzacji zakonu krzyżackiego i wprowadzeniu w Prusach luteranizmu, kaplica – opuszczona przez katolickich duchownych – zaczęła podupadać. W XVII wieku zniszczyli ją Tatarzy. Do dzisiaj zachowały się jedynie resztki fundamentów. Każdego roku około 15 lipca obchodzone są Dni Grunwaldu, oprócz uroczystości patriotycznych przy pomniku wielką atrakcją jest inscenizacja bitwy grunwaldzkiej przez liczne bractwa rycerskie z Polski i zagranicy.

Grunwald jest położony 25 km na wschód od Lubawy i 25 km na południe od Ostródy.

Zdjęcia wykonano w sierpniu 2020 roku.

  • Pomnik Grunwaldzki

  • Pozostałości Pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie

  • Pozostałości Pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie

  • Kamień ustawiony przez Litwinów

  • Plan ustawienia wojsk przed bitwą

  • Muzeum

  • Jagiełło i Witold

  • Makieta bitwy

  • Tu zginął Jungingen

  • Kamień Jungingena

  • Historia kaplicy

  • Ruiny kaplicy

  • Kamienna chrzcielnica

  • Krzyż na podstawie chrzcielnicy

  • Parking