Gryfino otrzymało prawa miejskie w 1254 roku na mocy dokumentu lokacyjnego wydanego przez księcia Barnima I. Pierwszymi wójtami miasta byli jego zasadźcy, w pierwszej połowie XIV stulecia wójtostwo przeszło w ręce najbogatszego w mieście rodu Wobberminów. Od 1295 roku Gryfino leżało na terenie Księstwa szczecińskiego Ottona I. Od XIV wieku miasto było członkiem Hanzy. W styczniu 1341 roku Szczecin i Gryfino wypowiedziały posłuszeństwo Ottonowi I i Barnimowi III, podporządkowały się książętom wołogoskim i wezwały ich do objęcia rządów w księstwie. W drugiej połowie XIV wieku Gryfino związane coraz silniej ze Szczecinem zaczęło tracić na znaczeniu. Do końca XIV wieku uzależniło się całkowicie pod względem gospodarczym od stolicy księstwa, schodząc do roli ośrodka rynku lokalnego. W 1530 cała zabudowa zostaje zniszczona przez pożar.

Od 1640 roku mimo traktatu pokojowego przyznającego miasto Brandenburgii znajdowało się pod władaniem Szwedów, którzy przed opuszczeniem miasta w 1679 roku zniszczyli mury obronne i mosty, co spowodowało spadek znaczenia handlowego. W XVIII wieku miasto podupadło gospodarczo, do czego przyczyniło się między innymi splądrowanie miasta przez wojska rosyjskie w 1760 roku podczas wojny siedmioletniej oraz wielka powódź w 1780 roku. Ponowne ożywienie nastąpiło w II połowie XIX wieku.

Od 8 marca 1945 roku przez 18 dni toczyły się walki o most na Odrze, miasto zamieniono w twierdzę. Zniszczenia zabudowy sięgnęły 70%. Dotychczasową nazwę miasta spolszczono w celu przystosowania do polskiego systemu nazewnictwa. Początkowo używano nazwy Gryfin, forma Gryfino została wprowadzona rozporządzeniem ministrów Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 roku. W 1970 roku rozpoczęto budowę elektrowni kondensacyjnej „Dolna Odra”, a uruchomiono ją w 1974 roku. Po reformie administracyjnej z 1999 roku Gryfino stało się miastem powiatowym. Najważniejsze zabytki miasta to:

– Późno-romańsko-gotycki kościół pw. Narodzenia NMP, wcześniej pw. św. Mikołaja. Jest to jednoprzęsłowa, trójnawowa hala z transeptem, prostokątnym chórem (prezbiterium) i kwadratową wieżą od zachodu. Prosto zamknięte prezbiterium, transept i nawa główna w swoim rzucie tworzą układ krzyża greckiego. Początek budowy kościoła datuje się na rok 1278, w którym książę Barnim I przekazał patronat nad świątynią kościołowi NMP w Szczecinie. Fundację ołtarza w roku 1300 wiąże się z zakończeniem budowy części wschodniej kościoła, a więc prezbiterium i transeptu. Ściany świątyni wzniesione zostały z ciosów kamiennych przy użyciu cegły w architektonicznym detalu. Drugi etap budowy miałby być ukończony w 1325 roku, kiedy to książę Otton I ufundował drugi ołtarz. Zbudować wtedy miano z cegły bazylikowy, trójnawowy, jednoprzęsłowy korpus i kamienną w dolnej partii wieżę zachodnią. Trzeci etap budowy przypada na epokę późnego gotyku (XV wiek). Podwyższono wtedy nawy boczne do wysokości nawy głównej, tworząc układ halowy oraz założono sklepienia gwiaździste (dotychczas kościół nakryty był drewnianym stropem). W 1938 roku zmieniono średniowieczny stożek wieńczący wieżę na zupełnie niekomponujący z całością neobarokowy hełm.

– Brama Bańska – wybudowana w XIV wieku następnie modernizowana w 1864, 1979, 1984. Cały masywny blok bramy ma 15,3m wysokości, do 11,75 m zbudowany jest z kamienia polnego i nadbudowany w XV wieku cegłą o dalsze 3,55 metra. Wymiary zewnętrzne bramy wynoszą 8m x 8,5m, grubość ścian przejazdu – wschodnia 1,65 m, zachodnia (z klatką schodową w grubości muru) 2,20m. Wielki ostrołukowy otwór nad przejazdem bramy od strony miasta zamurowany został po roku 1500.

– Mury obronne  – powstały w XIV – XV wieku; wzniesiono je z kamienia polnego układanego w grube warstwy, wyrównywane co ok. 1 m drobnymi kamykami i okrzeskami. Obecna wysokość murów nie przekracza 4 metrów pierwotnie sięgała około 6m. Obecnie w najlepszym stanie pozostaje odcinek na południowo-wschodnim narożu miasta, przylegający do parku. Ma on ok. 70 metrów długości, 4 m wysokości i od 1,0 do 1,5 m grubości.

– Pałacyk pod Lwami – wybudowano go w końcu XIX wieku w miejscu średniowiecznej fosy, którą zniwelowano w XVIII wieku. Posiada formę willi o charakterze podmiejskiego dworku. Wybudował go przemysłowiec niemiecki Henrich Moller, producent mydła i środków piorących. Wzdłuż obecnej ulicy Chrobrego znajdował się rów doprowadzający wodę do dawnej fosy. Nad tym właśnie rowem znajdował się mostek ozdobiony dwoma kamiennymi lwami, które do dziś zdobią wejście do pałacyku i od których budynek zawdzięcza swą nazwę. Pałacyk powstawał w kilku fazach: najwcześniej powstała część główna – mieszkalna, później została dobudowana część wschodnia, a na końcu pomieszczenie gospodarcze oraz wozownia. Na środku dziedzińca stoi murowana fontanna obłożona zieloną glazurą o dekoracyjnych kaflach z motywami masek i zwierząt wodnych. Do pałacyku otoczonego parkiem prowadzi aleja cisowa. Po wojnie miały tu swoją siedzibę liczne stowarzyszenia. Obecnie mieści się tutaj Gryfiński Dom Kultury (brak zdjęcia).

Gryfino jest położone 20 km na południe od centrum Szczecina, przy drodze nr 31 do Chojny.

Zdjęcia wykonano w maju 2022 roku.