Założenie Kazimierza Dolnego przypisuje się królowi Kazimierzowi Wielkiemu, choć osada pod nazwą Wietrzna Góra istniała tu dużo wcześniej. Sama nazwa odnosi się do księcia Kazimierza Sprawiedliwego, który w 1181 roku osadził tu zakon Norbertanek. Prawa miejskie miasto otrzymało w pierwszej połowie XIV wieku, a w 1406 Władysław Jagiełło dokonał lokacji miasta na prawie magdeburskim. W 1501 roku Kazimierz Dolny stał się siedzibą starostwa. W 1519 roku Zygmunt I Stary nadał Mikołajowi Firlejowi i jego synowi Piotrowi dożywotni tytuł starosty kazimierskiego. Miasto pozostawało we władaniu rodziny Firlejów do 1644 roku. Po pożarach w latach 1561 i 1583 spichlerze i domy mieszkalne zostały odbudowane z miejscowych skał wapiennych. Handel zbożem spławianym Wisłą do Gdańska, którego szczyt przypadł w okresie od XVI do XVII wieku, przyczynił się do rozwoju miasta. Na handlu zbożem wyrosły kupieckie rody Przybyłów, Czarnotów i Celejów. W 1628 roku osiedlili się w mieście franciszkanie, którzy pobudowali klasztor i rozbudowali istniejący kościół. W 1656 roku miasto i zamek zostały spalone przez wojska szwedzkie. Od tego momentu zaczął się powolny upadek Kazimierza. W 1677 roku nastąpiło krótkotrwałe ożywienie gospodarki poprzez osiedlenie się w Kazimierzu kupców ormiańskich, greckich i żydowskich. Nie trwało ono jednak długo, kolejne wojny polsko-szwedzkie ponownie spustoszyły miasto. Późniejsze rozbiory odcięły miasto od rynków zbytu. Od końca XIX wieku Kazimierz stał się miejscowością wypoczynkową. W okolicznych wąwozach zaczęły powstawać wille i pensjonaty dla letników przede wszystkim z Lublina i Warszawy. Kolejnych zniszczeń miasto doznało w czasie II wojny światowej.

Dzisiaj Kazimierz Dolny stanowi zespół urbanistyczno-krajobrazowy, w którym został zachowany historyczny układ ulic i zabudowy ośrodka handlowego położonego na wiślanym szlaku. Najważniejszymi zabytkami miasta są :

– ruiny gotyckiego zamku Kazimierza Wielkiego z XIV wieku i wcześniejsza wieża strażnicza (osobny artykuł), 

– kościół farny św. Jana Chrzciciela i św. Bartłomieja, wzniesiony w latach 1586-89 (osobny artykuł), 

– kościół św. Anny i szpital dla ubogich, zbudowane w XVII wieku, 

– kościół Zwiastowania Najświętszej Marii Panny i klasztor Reformatów, wzniesione w XVII wieku, 

– kamienice w rynku – Pod Świętym Mikołajem i Pod Świętym Krzysztofem, wzniesione przez Przybyłów ok 1615 roku, 

– kamienica Celejowska, przy ul.Senatorskiej przebudowana w 1630 roku ( obecnie mieści się w niej muzeum), 

– barokowa kamienica Gdańska przy rynku, 

– kamienica Biała przy ul. Senatorskiej, 

– renesansowe spichlerze nad Wisłą,

– drewniane domy z XVIII i XIX wieku. 

Kazimierz Dolny jest położony 10 km na południe od Puław, przy drodze nr 824.

Zdjęcia wykonano w maju 2008 roku.