Murowaną synagogę w Lesku zbudowano na przełomie XVI i XVII wieku, a przebudowano w połowie XVIII stulecia. Pierwotnie wchodziła w obręb fortyfikacji miejskich. Budowlą wzniesiono na planie prostokąta w stylu manierystycznobarokowym z otoczaków rzecznych i kamieni ciosanych z dodatkiem cegły. Linia szczytów zwieńczona została wazonami, co jest jedynym tego przykładem kościelno-pałacowych szczytów na synagodze w Polsce. Następnie do południowo-zachodniego narożnika dobudowano wieżę, w której znajdują się oryginalne zaokrąglone schody prowadzące do dawnego więzienia dla Żydów. Podczas powojennej przebudowy wieża została podwyższona. Szczyty jak i wieżyczka są niezgodna z ówczesnymi przepisami do spraw budowania synagog. W fasadzie umieszczono płaskorzeźbę przedstawiającą Tablice Mojżeszowe a pod spodem napis w języku hebrajskim „O, jakimże lękiem napawa to miejsce. Nic tu innego, tylko Dom Boży”.

We wnętrzu pośrodku pierwotnie stała żeliwna, altanowa bima. Płaszczyzny ścian podzielone są dwoma gzymsami na trzy kondygnacje. Pomiędzy gzymsami znajdują się półkoliste wnęki na cytaty z Tory. Na drugim gzymsie znajdowały się malowidła ze scenami biblijnymi, zaś na trzecim gzymsie okna ujęte półkolumnami. Przedsionek od sali modlitewnej oddzielają żelazne, XIX-wieczne, kute drzwi osadzone w kamiennym portalu. W przedsionku po obu stronach znajdowały się dawniej modlitewnie rzemieślników. Budynek składa się z jednonawowej sali głównej, z przybudówki na zachodniej ścianie, w której dawniej znajdował się babiniec. Później babiniec znajdował się na piętrze, z której kobiety miały wgląd na salę główną.

Po zakończeniu wojny synagoga przez 10 lat stała opuszczona do chwili, gdy w 1957 roku doszło do zawalenia dachu. Od tego czasu lokalne władze miejskie zainteresowały się losem budynku i przystąpiły do stopniowej renowacji przeprowadzanej W latach 196063 przeprowadzono remont budynku, który następnie kontynuowano w latach 70-tych i na początku lat 80-tych XX wieku. Po remoncie synagoga została przeznaczona na Galerie Sztuki Bieszczadzkiej Grupy Twórców, a od 1995 roku również Muzeum Żydów Galicji.  

Lesko jest położone 13 km na południowy wschód od Sanoka. Synagoga stoi w centrum przy ul. Berka Joselewicza. Około 150 metrów na wschód znajduje się kirkut, czyli cmentarz żydowski.

Zdjęcia wykonano we wrześniu 2006 roku.

  • Widok ogólny

  • Tablice Mojżeszowe

  • Widok od tyłu

  • Tablice Mojżeszowe

  • Wnętrze

  • Wnętrze

  • Kirkut macewy

  • Kirkut macewy

  • Kirkut macewy

  • Kirkut macewy

  • Kirkut macewy