Sobór św. Izaaka jest największą świątynią prawosławną w Petersburgu i drugą, po Soborze Chrystusa Zbawiciela w Moskwie, największą budowlą sakralną Rosji. Imponująco przedstawia się także Sobór św. Izaaka na tle innych chrześcijańskich katedr w Europie. Pod względem wielkości kopuły sobór wyprzedzają jedynie Bazylia św. Piotra na Watykanie, katedra Santa Maria del Fiore we Florencji i katedra św. Pawła w Londynie. Ogromna, złota kopuła Soboru św. Izaaka, wznoszącego się na prawym brzegu Newy, zdominowała panoramę Petersburga. Choć tuż obok znajduje się gmach Admiralicji, a dalej Pałac Zimowy i budynki Ermitażu, to właśnie monumentalna konstrukcja soboru jako pierwsza przyciąga uwagę turysty obserwującego nabrzeża Admiralicji i Pałacowe z wysp Wasiljewskiej albo Zajęczej.

Obecna świątynia to czwarta w tym miejscu budowla sakralna, poświęcona św. Izaakowi Dalmatyńskiemu, patronowi Piotra I Wielkiego. Pierwsza, drewniana świątynia powstała tu jeszcze za rządów cara Piotra I, druga, kamienna, już po jego śmierci, na przełomie lat 20 – tych i 30 – tych XVIII wieku. Budowę trzeciej świątyni zleciła Katarzyna II, a ukończył ją jej syn Paweł I. Jednak i ta konstrukcja, projektu Antonio Rinaldiego, nie przetrwała próby czasu, jako że nie podobała się carowi Aleksandrowi I. W 1818 roku władca zlecił francuskiemu architektowi Auguste’owi de Montferrand’owi przebudowanie świątyni. W nowej budowli miały jednak zostać zachowane pewne elementy świątyni Rinaldiego, w tym trzy ołtarze. Aleksander I nie doczekał się zakończenia budowy, tak samo zresztą jak i jego następca Mikołaj I. Prace budowlane trwały blisko czterdzieści lat, a Sobór św. Izaaka został otwarty dopiero w 1858 roku, za czasów panowania Aleksandra II.

Niedługo jednak świątynia cieszyła petersburżan. Po rewolucji październikowej bolszewicy przekształcili sobór w muzeum ateizmu, natomiast w latach 30 – tych urządzono we wnętrzu świątyni muzeum historii jej budowy i zainstalowano wahadło Foucaulta.

Funkcje sakralne przywrócono Soborowi św. Izaaka z pocz. lat 90 – tych, ale choć może on pomieścić blisko 14 tys,. wiernych, to nabożeństwa są celebrowane niemal wyłącznie w lewej kaplicy (wyjątek stanowią w tym względzie jedynie ważne święta). Poza funkcją sakralną, sobór nadał pełni funkcje muzealne.

Imponujący Sobór św. Izaaka został wzniesiony na solidnych i wbitych głęboko w ziemię palach (wymagał tego bardzo podmokły teren). Świątynia ma plan krzyża greckiego, na przecięciu ramion krzyża znajduje się potężna kopuła, pokryta 100 kilogramami czystego złota, a w narożnikach wznoszą się cztery mniejsze, również złote kopuły. Z zewnątrz kopułę otacza 12 rzeźb aniołów dzieła Josefa Hermanna, a nad bębnem biegnie galeria, z której rozciąga się fantastyczny widok na miasto. Z czterech stron sobór otoczony jest portykami z kolumnami z czerwonego granitu. Frontony portyku zdobią płaskorzeźby, np. we frontonie północnym znajduje się płaskorzeźba dzieła Francoisa Lemaire’a przedstawiająca Zmartwychwstanie, a w zachodnim płaskorzeźba dzieła Iwana Witalego przedstawiająca św. Izaaka błogosławiącego cesarza Teodozjusza. Z zewnątrz warto także zwrócić uwagę na naroża attyki, zwieńczone parami aniołów podtrzymujących latarnie gazowe i na południowe drzwi, wykonane z brązu i drewna dębowego przez Iwana Witalego i przedstawiające sceny z życia Chrystusa i świętych Kościoła Prawosławnego. Imponujące jest także wnętrze soboru. Jego ściany zdobi kilkanaście gatunków marmuru i kilkadziesiąt innych kamieni i minerałów. Szczególnie cenny jest tu ikonostas zdobiony kolumnami z lazurytu i malachitu oraz ikonami mozaikowymi dzieła chociażby Karla Briułłowa.

Sobór św. Izaaka znajduje się w centrum miasta na południe od Placu Senackiego i Gmachu Admiralicji.

Zdjęcia wykonano w lipcu 2014 roku.