Wieś Soce znajduje się w okolicy obfitującej w dobrze zachowane oryginalne zespoły zabudowy drewnianej i w związku z tym stanowi jedną z miejscowości Krainy Otwartych Okiennic. W Socach zachował się tradycyjny układ dwuczęściowej wsi szeregowej. Oznacza to, że miejscowość składa się z dwóch równoległych do siebie zwartych osad tzw. ulicówek, pomiędzy którymi przepływa rzeka Rudnia. Mają też one swe nieoficjalne nazwy, a są nimi: Mokrany i Suchlany. W tej pierwszej znajduje się cerkiewka św. Proroka Eliasza.

W Socach domostwa ustawione są zazwyczaj szczytami do drogi, przy czym domy po jednej stronie ulicy postawione są tyłem (ciemną spiżarnią, komorą) do drogi, zaś po drugiej stronie – przodem z oknami i charakterystycznymi okiennicami (kuchnią i pokojami). Taki układ wsi szeregowej wynika z tego, iż spiżarnie lokowane były po północnej (chłodniejszej) stronie chaty, dla ułatwienia przechowywania żywności. W Socach niemal wszystkie budynki gospodarcze i mieszkalne są drewniane. W ogromnej części z nich zachowała się bogata dekoracja snycerska w formie nad- i podokienników, okiennic, wiatrownic, narożników oraz ozdobne oszalowania elewacji i szczytów chłopskich chałup. We wsi można podziwiać komponującą się w kwadraty, trójkąty czy romby szalówkę, wycinane w drewnie ornamenty roślinne, hafty, krzyże czy motywy zwierzęce.

Od 2001 roku istnieje projekt Krainy Otwartych Okiennic mający na celu ratowanie ginącego krajobrazu kulturowego doliny rzeki Narwi. W ramach wspomnianego projektu odnowiono kilka wiekowych budynków mieszkalnych we wsiach Soce i Puchły.  Soce zamieszkują autochtoniczni Rusini podlascy (tzw.Tutejsi) wyznający prawosławie i na co dzień posługujący się dialektem zachodniopoleskim języka ukraińskiego, przesiąkniętym elementami polskimi, białoruskimi i częściowo rosyjskimi. Ten specyficzny język mieszkańców Soc uznać należy obecnie za zagrożony wymarciem, gdyż umiejętność posługiwania się nim ograniczona jest do grupy osób w podeszłym wieku i nie jest on przekazywany młodszym pokoleniom. We wsi znajdują się ponadto:

– Drewniana kaplica prawosławna pw. św. Proroka Eliasza z początku XX wieku, rozbudowana w 1990 roku z unikatowym wyposażeniem: charakterystycznymi, częściowo neounickimi ikonami oraz rzeźbionymi, ludowymi krucyfiksami niespotykanymi w prawosławiu.

– Na każdym końcu wsi stoją kute z żelaza łącznie cztery krzyże wotywne na kamiennych postumentach z wyrytymi cyrylicą intencjami, pochodzące z 1895 roku. To najpewniej z nimi wiąże się miejscowa legenda o cudownym wybawieniu mieszkańców wsi od szalejącej wówczas zarazy.

Od wieków, rokrocznie, 2-ego sierpnia, odbywa się w Socach uroczysty obchód wsi z udziałem duchowieństwa prawosławnego w święto jej niebiańskiego patrona – biblijnego św. Proroka Eliasza. Polega on m.in. na oświęceniu wodą święconą zagród i domostw (do lat 40-tych XX wieku także pól). W okresie PRL-u procesje takie były zabronione i nie odbywały się.

Soce są położone ok. 30 km na południowy wschód od Białegostoku i 30 km na północny zachód od Hajnówki.

Zdjęcia wykonano we wrześniu 2020 roku.

  • Krzyże na początku wsi

  • Cerkiewka św. Proroka Eliasza

  • Cerkiewka św. Proroka Eliasza

  • Cerkiewka św. Proroka Eliasza

  • Krzyże na końcu wsi