W VI wieku św. Mungo założył nad rzeką Clyde kościół, wokół którego powstała osada Glas cau. Tak rozpoczęły się dzieje największej metropolii Szkocji, zwanej po gaelicku Glascho, a po szkocku [Scots] – Glesca lub Glesga. Około roku 1115 Glasgow było już siedzibą biskupa, w 1492 – arcybiskupa. W 1136 roku król Dawid I i biskup John Achaius ufundowali Katedrę św. Mungo, przebudowywaną w następnych stuleciach. W 1175 roku William Lew nadał Glasgow prawa miasta kościelnego, a Jakub VI w 1611 roku – miasta królewskiego. Na mocy bulli papieża Mikołaja V w 1451 roku założono uniwersytet.
Większość mieszkańców tradycyjnie zajmowała się, zwłaszcza od czasów reformacji, handlem. W XVII wieku tutejsi mieszczanie wysyłali swe statki nie tylko do Londynu, ale także do portów na kontynencie. Gwałtowny rozwój miasta nastąpił w XVIII wieku, kiedy to po unii z 1707 roku przed kupcami z Glasgow stanął otworem rynek amerykański; wielu z nich zbiło fortuny na imporcie bawełny, cukru i tytoniu z Wirginii; w ciągu tego stulecia tonaż floty zwiększył się kilkakrotnie. Dobre położenie sprzyjały rozwojowi przemysłu; pod koniec XVIII wieku dominowała jeszcze branża tekstylna, ale już na początku następnego stulecia rozpoczął się dynamiczny rozwój przemysłu ciężkiego. Ważną rolę odgrywało także upowszechnianie się systemu bankowego. Liczba mieszkańców, która w 1708 roku wynosiła ok. 12 tys., wzrosła w 1831 roku do 200 tys. W XIX wieku centrum miasta przesunęło się na południe, a jednym z głównych miejsc, obok ‘krzyża rynkowego’ (Glasgow Cross), stał się odtąd George Square (na cześć Jerzego III), którego zabudowę rozpoczęto w 1781 roku. Wielki wpływ na najnowsze dzieje Glasgow miała fala imigracji z Irlandii; w latach 40-tych przybysze z Zielonej Wyspy (w większości pochodzenia szkockiego) stanowili prawie 1/3 ludności miasta. Pod koniec stulecia liczba mieszkańców przekroczyła milion. Sytuacja demograficzna potęgowała dotychczasowe problemy socjalne, a te przyczyniały się do wzrostu niezadowolenia społecznego, wyrazem czego były strajki i rozruchy. Wielki rejon przemysłowy Clydeside, którego głównym ośrodkiem był Glasgow, stał się wtedy bastionem ruchu robotniczego i związkowego (Red Clydeside). Wielki kryzys z lat 30. spowodował spadek produkcji w przemyśle okrętowym i maszynowym. Wskaźnik bezrobocia przekroczył wtedy 30%. W maju 1941 miasto ucierpiało od dywanowych nalotów bombowców niemieckich; większość budynków legła w gruzach. Po II wojnie św. opracowano projekt oczyszczenia slumsów i rozładowania zagęszczenia w mieście poprzez budowę nowych osiedli (New Towns). Glasgow pozostaje w dalszym ciągu największym portem i największym miastem Szkocji (trzecim w Wielkiej Brytanii), a zarazem ważnym ośrodkiem przemysłowym.
Zdjęcia wykonano w sierpniu 2023 roku.
Najważniejsze atrakcje miasta to:
Katedra św. Mungo – świątynia średniowieczna, posiadająca katedralną kryptę, w której znajduje się grób św. Mungo, założyciela kaplicy w tym miejscu w VI wieku – pierwotnie katolicka, zarządzana obecnie przez Kościół Szkocji, jest przykładem architektury gotyckiej w Szkocji. Początki katedry sięgają 1136 roku, jednak jej dzisiejszy kształt jest efektem kolejnych wieków i ambitnych prac nad rozbudową. W środku oprócz głównej nawy znajdziemy olbrzymią kryptę, a na końcu po lewej stronie pomieszczenie biskupa. Pomimo tego, że relikwie świętego zostały usunięte już w średniowieczu, nagrobek wciąż przykuwa uwagę zwiedzających. Sama kaplica jest jednym z najpiękniejszych przykładów średniowiecznej architektury w Szkocji.
Katedra nie tylko w środku zachwyca, spacerując dookoła możemy zaobserwować kilka ciekawych rozwiązań architektonicznych. Jako jeden z niewielu szkockich kościołów przeżyła reformację nietknięta. Na uwagę zasługuje XIII-wieczna wieża, będąca obecnie najstarszą częścią budynku. Oficjalnie nie pozostaje katedrą od 1690 roku, jakkolwiek w przeciwieństwie do wielu podupadłych i zrujnowanych katedr w Szkocji, ta nadal jest miejscem aktywnej chrześcijańskiej posługi, goszcząc zgromadzenia Kościoła Szkockiego. Dwie symetryczne wieże flankujące fasadę zachodnią zostały rozebrane w latach 1846-48 i wielkie okno zachodnie (pierwsze otwarte przez Davida Hamiltona w 1812 roku) przekształcone przez Edwarda Blore’a.
W połowie XIX wieku wnętrze zostało przywrócone do jednolitego stanu, prace wykańczające rozpoczął w prezbiterium w 1805 roku William Stark. W pobliżu katedry rozciąga się cmentarz, zaprojektowany na wzór paryskiego Pere Lachaise. Nekropolia założona została w 1833 roku przez Johna Stronga. Mroczne katakumby i klasycystyczne „świątynie”, które spotkać możemy na cmentarzu świadczą o niebywałym bogactwie przemysłowych magnatów, pochowanych tutaj w XIX wieku.
St. Mungo Religious Life and Art – znajdujące się w pobliżu katedry muzeum obejmuje bogów hinduskich, zastawę porcelanową taoistów, fetysze animistów, islamskie dywaniki do modłów, mumie egipskie, chrześcijańskie wizerunki witrażowe oraz wiele innych eksponatów.
George Square – nad tym placem dominują budynki administracyjne, głównie City Chambers (Miejska Izba Handlowa), na zachód prowadzi St. Vincent Street, gdzie wyróżnia się jednorożec powyżej drzwi starego urzędu pocztowego czy kolumny jońskie wspierające Old Bank of Scotland. Przy placu stoi imponujący ratusz (Glasgow City Chambers), uważany za najważniejszy budynek w Glasgow. Budynek ratusza został oddany do użytku w 1888 roku.
Na Placu Jerzego znajdziemy pomniki wielu ważnych postaci z historii Szkocji, między innymi: Roberta Burnsa, Jamesa Watta czy Sir Waltera Scotta. Nie mniej okazałym budynkiem jest Merchant’s House – siedziba najstarszej w Wielkiej Brytanii izby handlowej, gdzie na szczególną uwagę zasługuje sala bankietowa oraz obity jedwabiem gabinet dyrektora. Innymi ciekawymi budynkami są: stary urząd pocztowy, a także Old Bank of Scotland.
Glasgow Cenotaph, znany również jako Glasgow War Memorial, jest pomnikiem wojennym, który stoi po wschodniej stronie placu przed City Chambers. Pierwotnie został zbudowany dla upamiętniającego Glaswegian zabitych podczas pierwszej wojny światowej i odsłonięty przez feldmarszałka Douglasa Haiga w 1924 roku. Kolejne inskrypcje zostały dodane po II wojnie światowej.
Muzeum i Galeria Sztuki Kelvingrove jest najstarszym muzeum w Szkocji, posiada jedne z największych zbiorów sztuki w Europie. Budynek zbudowany jest w stylu hiszpańskiego baroku i zachowuje typową dla mieszkańców Glasgow tradycję używania czerwonego piaskowca.
Pozostałe atrakcje