Neorenesansowy pałac w Wielgiem został zbudowany w II połowie XIX wieku z inicjatywy Mariana Wierzbickiego, który w 1867 roku stał się właścicielem tutejszych dóbr. Rezydencja została usytuowana w południowo-wschodniej części założenia, zajmując stok po południowej stronie drogi, łagodnie opadający ku północno-wschodniemu brzegowi jeziora Wielickiego.

Fasadą pałac skierowany jest w kierunku zachodnim, z niewielkim odchyleniem w stronę południową. Mocno rozczłonkowana, murowana z cegły i otynkowana bryła budowli została posadowiona na sklepionych odcinkowo piwnicach. Obiekt składa się z kilku lekko zryzalitowanych w stosunku do siebie segmentów dwukondygnacyjnych, trzykondygnacyjnej wieży i niskich przedsionków wejściowych. Rzut budowli przypomina literę „L”, do której przylega od dołu prostokątny aneks z ryzalitem pośrodku – jest to skrzydło dobudowane przez późniejszego właściciela Jana Płoskiego na początku XX wieku. Ośmioboczna wieża, wbudowana w elewację frontową została poprzedzona masywnym przedsionkiem wejściowym z tarasem. Górną kondygnację wieży ożywia rytm arkadek o pełnych łukach wspartych na pilastrach. Elewacja ogrodowa została ozdobiona mocno wysuniętym pięcioosiowym ryzalitem, poprzedzonym w przyziemiu pięciobocznym parterowym gankiem wejściowym. W szerszej frontowej ścianie usytuowano drzwi wejściowe flankowane wąskimi płycinami. Elewacje – północna i południowa, są trzyosiowe. Południową poprzedzono wysokim aneksem wejściowym nakrytym płaskim daszkiem. Część środkowa elewacji nieco wyższa, zakończona trójkątnym frontonem. Układ wnętrz pałacu został niemal całkowicie przekształcony w okresie powojennym, w czasie jego adaptacji i odbudowy po częściowym spaleniu. Pierwotnie zapewne dwutraktowy, najlepiej czytelny w segmencie północnym i wieżowym.

Po śmierci Mariana Wierzbickiego w 1882 roku dobrami zarządzała żona – Kazimiera. W 1905 roku majątek nabył Jan Płoski, właściciel Klonowa. W latach trzydziestych XX wieku, z powodu zadłużenia część majątku została rozparcelowana, a pozostała wraz z folwarkiem, wystawiona na sprzedaż przymusową. Na publicznej licytacji w 1937 roku majątek nabył Andrzej Jan Wilski, który był jego właścicielem do wybuchu II wojny światowej. W czasie wojny majątek pozostawał pod zarządem niemieckich władz okupacyjnych, a po zakończeniu wojny przejęty został przez Skarb Państwa. Utworzono tu PGR, a od 1985 roku Państwowy Ośrodek Hodowli Zarodowej. W samym dworze umieszczono biura, a część pomieszczeń przeznaczono na mieszkania dla pracowników. Od 1992 roku właścicielem pałacu i części parku o powierzchni 0,28 ha jest Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa w Bydgoszczy, natomiast pozostała część parku wraz z lasem oddana została w zarząd Nadleśnictwu Skrwilno.

Wielgie jest położone 13 km na południe od Golubia-Dobrzynia, 2,5 km na zachód od drogi nr 554 do Kikółu.

Zdjęcia wykonano w marcu 2013 roku.

  • Elewacja frontowa

  • Elewacja frontowa

  • Element dekoracyjny

  • Elewacja tylna

  • Elewacja tylna