Pałac Marii z Lubomirskich Radziwiłłowej w Warszawie powstał w roku 1784 z przebudowy starszego dworu Paców. Była to wolno stojąca, parterowa budowla, wzniesiona na rzucie prostokąta, usytuowana w głębi działki. Poprzedzał ją brukowany dziedziniec, ujęty skrzydłami dużych oficyn. Na tyłach założono ogród o funkcjach użytkowych. Przebudowa obiektu objęła przede wszystkim wnętrza pałacyku. Z tego okresu pochodzi dekoracja rzeźbiarska filarów bramy w postaci dwóch piaskowcowych figur puttów, być może z warsztatu warszawskiego rzeźbiarza Jana Chryzostoma Redlera.

Wydatne powiększenie korpusu pałacowego miało miejsce pomiędzy 1777 a 1790 rokiem. Pałacyk podniesiono o kondygnację mezzanino, fasadę wzbogacono o płytki ryzalit centralny, a elewację tylną o parę alkierzy po bokach. Sień została zastąpiona sklepionym przejazdem bramnym. Fronton budowli został ozdobiony tympanonem ze „Szreniawą”, herbem rodziny Lubomirskich. W efekcie działań Radziwiłłowej powstał klasycystyczny, oszczędnie dekorowany, niewielki pałac o zwartej bryle, powiązany z dwiema dużymi oficynami dziedzińcowymi. Autor projektu pozostaje nieznany, analogie formalne ostrożnie mogą wskazywać na autorstwo architekta Stanisława Zawadzkiego.

Po śmierci Marii Radziwiłłowej w 1795 nieruchomość wielokrotnie zmieniała właścicieli. W 1804 roku pałac nabył znany cukiernik Antoni Baldi, przeznaczając go wynajem. Kompleks zabudowań ukształtowany przez Radziwiłłową nie zmienił zewnętrznego wyglądu do 1944 roku. Ze względów użytkowych zmiany objęły głównie układ wnętrz oraz pociągnęły za sobą zabudowę ogrodu (przed 1822 rokiem wzniesienie piętrowej oficyny na granicy z Ogrodem Krasińskich) i jego przekształcenie w dziedziniec gospodarczy. Wnętrza stopniowo zatraciły charakter pałacowy; zostały podzielone na mniejsze mieszkania, a w częściach przyulicznych oficyn – na sklepy i zakłady usługowe; piętro pałacu pełniło od 1827 roku funkcje lokali biurowych, służąc instytucjom rządowym. Po Baldich właścicielami posesji byli: Ignacy Korwin Kochanowski, kupiec Wojciech Sommer, Ludwik Naimski, Aleksander Scheller, Ksawery Głodziński, od roku 1915 – rodzina Kahanów. Po zniszczeniach wojennych w 1944 roku z murów pałacu ocalała fasada i fragmenty parteru w części tylnej oraz dekoracja bramy. Po wojnie rezydencję odbudowano w latach 1950-51 według projektu autorstwa arch. J. Brabandera, M. Kuzmy i Z. Kropisza. Odtworzonemu pałacowi z oficynami przywrócono formę i dekorację wnętrz w stylu klasycyzmu. W 1951 roku Państwowy Instytut Sztuki otrzymał gmach na swą siedzibę. Do 1965 roku w pałacyku mieściła się biblioteka, archiwa i część pracowni naukowych, w latach 90-tych wieku adaptowano poddasze na cele biurowe. Obecnie pałacyk jest siedzibą Instytutu Sztuki PAN oraz biura Rzecznika Praw Obywatelskich.

Pałac Marii z Lubomirskich Radziwiłłowej mieści się w Warszawie przy ul. Długiej 26.

Zdjęcia wykonano w marcu 2012 roku.