W Wąsowie znajdują się dwa pałace oddalone od siebie o kilkadziesiąt metrów. Starszy klasycystyczny pałac z elementami barokowymi wybudowany został w latach 1780-86 dla Sylwestra Sczanieckiego, starosty średzkiego i posła na sejm Rzeczypospolitej Obojga Narodów, który w 1781 roku stał się właścicielem majątku.

Piętrową, z wysokim parterem i niskim piętrem rezydencję wzniesiono na planie prostokąta i nakryto czterospadowym dachem. W osi elewacji frontowej umieszczono trzyosiowy ryzalit, ozdobiony pilastrami w wielkim porządku, zwieńczony trójkątnym frontonem, w którym umieszczono herby Sczanieckich (Ossoria) i Skórzewskich (Ogończyk). Na obu końcach korpusu znajdują się dwa jednoosiowe ryzality boczne. We wnętrzu na osi głównej znajduje się sień z klatką schodową i salonem. W pozostałej części budynku obecnie mieszczą się pokoje hotelowe. W sąsiedztwie rezydencji wzniesiono w latach 1786-90 piękną kaplicę w kształcie rotundy.

W 1860 roku podupadły majątek nabył kupiec z Tucholi – Ludwik Lewinka, a następnie osiem lat później odsprzedał go berlińskiemu bankierowi Richardowi von Hardt. Mimo istnienia w nabytej majętności obszernego pałacu wybudowanego przed 90 laty przez Sylwestra Sczanieckiego, nowy właściciel wychowany być może na romantycznych legendach średniowiecza wzniósł w latach 1870-72 okazałą budowlę nawiązującą stylem do zamków z tej epoki. Projektantem pałacu był znany berliński architekt – Gustaw Erdmann. Po śmierci Richarda w 1898 roku, majorat utworzony z Wąsowa oraz przynależnych do niego majątków: Chraplewa i Głupoń odziedziczył jego syn Friedrich Wilhelm von Hardt (1855-1938). Na krótko przed 1900 roku na wieść o planowanej w Wąsowie wizycie cesarza Wilhelma II ówczesny gospodarz rozbudował rezydencję. Dobudowano skrzydło, okazałe wejście i przebudowano wieżę tworząc wizerunek neogotyckiego zamku.

Piętrowa rezydencja wzniesiona z czerwonej cegły ma mocno rozbudowaną bryłę. Ozdobiony wieżyczkami oraz licznymi sterczynami i wykuszami pałac jest nakryty czterospadowym, blaszanym dachem. Całość zlokalizowana jest na wzniesieniu i otoczona parkiem krajobrazowym z pomnikowymi drzewami – głównie dębami, lipami i bukami.

Kolejnym właścicielem pałacu stał się po śmierci Friedricha Wilhelma w 1938 roku jego najstarszy syn Richard von Hardt (1882-1945), który zginął w Wąsowie podczas przemarszu wojsk sowieckich. Po zakończeniu drugiej wojnie światowej grunty i zabudowania majętności Wąsowo przejęte zostały przez Skarb Państwa Polskiego, a na ich terenie utworzone Państwowe Gospodarstwa Rolne. Od 1995 roku obie budowle znajdują się w rękach prywatnych. Zostały pieczołowicie odrestaurowane i zamienione na centrum hotelowo-restauracyjne.

19 lutego 2011 roku, w sobotę, tuż przed godziną 21.00 wybuchł pożar, który częściowo strawił pałac Hardtów. Ogień pojawił się w pokoju, na trzecim piętrze budynku. Pożar w błyskawicznym tempie objął poddasze i całe piętro pałacu. W kilkugodzinnej akcji gaszenia ognia udział brało 28 jednostek straży pożarnej. Straty wstępnie szacowano na 15 milionów złotych. Obecnie pałac Hardtów jest w trakcie odbudowy.

Wąsowo jest położone 10 km na północny-wschód od Nowego Tomyśla, przy lokalnej drodze do Chraplewa.

Zdjęcia wykonano w maju 2011 roku.

Pałac Sczanieckich