Twierdza Narikala w Tbilisi powstała już w IV wieku z rozkazu perskich najeźdźców, kiedy to na tronie Kartli zasiadał Waraz Bakur, irański protegowany i wasal dynastii Sasanidów. W drugiej połowie V wieku w latach panowania Wachtanga I Gorgasali twierdza uległa znacznej przebudowie. W 627 roku cesarz bizantyjski Herakliusz I i jego sojusznik, chazarski władca Dzhebukagan, rozpoczęli oblężenie miasta. Ponad dwa miesiące mury warowni były ostrzeliwane z katapult, a przy pomocy tamy Chazarom udało się zmienić kierunek rzeki Kury, która wystąpiła z brzegów i podmyła część murów obronnych. Dokładnie nie wiadomo czy twierdza została zdobyta szturmem czy też jej obrońcy zmuszeni byli poddać. Po upływie nieco ponad stu lat Tbilisi zostało zdobyte przez wojsko arabskiego kalifa Marwana II, który przebudował budowlę. Za murami twierdzy powstał szereg dodatkowych umocnień i budowli, z których do dnia dzisiejszego najlepiej zachował się Fort Szachtahti. Twierdza w znaczny sposób ucierpiała w 853 roku, kiedy to Tbilisi zostało zdobyte przez wojsko arabskiego kalifa z dynastii Abbasydów.

Ponowny rozkwit tbiliskiej warowni nastąpił dopiero w latach panowania cara Dawida IV Budowniczego, który w 1122 roku zasiadł na tronie zjednoczonej Gruzji i uznał Tbilisi za stolicę swego państwa. Złoty wiek w dziejach twierdzy dobiegł końca wkrótce po śmierci carycy Tamary, prawnuczki Dawida IV, kiedy to na chrześcijańską Gruzję nadciągały z Chorezmu wojska sułtana Dżalala ad-Din Manguberti. W 1226 roku wojska Chorezmu zdobyły miasto i zniszczyły je, а po upływie dziesięciolecia na jeszcze nie odbudowaną warownię zwaliły się mongolskie oddziały. W rękach chanów mongolskich twierdza znajdowała się przez około wiek, i to właśnie w tym czasie zyskała ona nazwę Narin-kala, która ostatecznie przeobraziła się we współczesną – Narikala. Pod koniec 16 wieku, gdy twierdza znajdowała się pod panowaniem Turków, budowla ta była obiektem obronnym i rezydencją paszy, a na jej terytorium powstała Wieża Stambulska, która ostatecznie przez długi czas pełniła rolę więzienia.

Gdy gruzińskie cesarstwo weszło w skład Imperium Rosyjskiego twierdza utraciła swe znaczenie obronne i przez pewien czas była miejscem rozmieszczenia garnizonu rosyjskiego, lecz po silnym trzęsieniu ziemi w 1827 roku liczne zniszczone zamkowe obiekty zostały opuszczone. Ostatecznie twierdza stała się ruiną w XIX wieku na skutek potężnej eksplozji, która wstrząsnęła rosyjskim składem amunicji, mieszczącym się w jej murach.

Mimo, że niewiele z pierwotnej konstrukcji przetrwało do dziś, to jednak całość wygląda niezwykle imponująco. Fragmenty murów i wież zostały odrestaurowane i pozwalają wyobrazić sobie, jak wyglądała Narikala w okresie swego rozkwitu. Jednakże, liczne obiekty wciąż czekają na przywrócenie do życia, jak choćby na przykład na wpół zburzony Fort Szachtahti, który na starych planach widnieje jako masywny bastion z pięcioma basztami. Na niższym dziedzińcu znajduje się odrestaurowany ostatnio kościół Św. Mikołaja. Twierdza, składająca się z dwóch otoczonych murem części, majestatycznie góruje nad starówką Tbilisi. Możemy stąd podziwiać piękne widoki Tbiliskiej Starówki. Do twierdzy można dostać się pieszo, lub korzystając z kolejki linowej ze stacją początkową w Parku Europejskim.

Narikala jest usytuowana na górze Mtacminda pomiędzy łażniami siarkowymi w dzielnicy Abanotubani i ogrodem botanicznym.

Zdjęcia wykonano w lipcu 2018 roku.

  • Widok z centrum miasta

  • Cerkiew św. Mikołaja

  • Fort Szachtahti

  • Fort Szachtahti

  • Przejście do cerkwi św.Mikołaja

  • Cerkiew św.Mikołaja

  • Zejście do dzielnicy Abanotubani