Pierwsza wzmianka o wtedy jeszcze wsi książęcej została zawarta w 1221 roku, w „Księdze Henrykowskiej” (dokument Henryka I Brodatego). Od końca XIV wieku włączono ją do dóbr zamku Książ. Losy wsi zmieniały się wraz z dziejami zamku. Uzdrowiskowy charakter Szczawna-Zdroju był znany od średniowiecza. Bogate jest w wody lecznicze, szczawy wodorowęglanowo-sodowo-wapniowo. Po raz pierwszy właściwości lecznicze wód zbadał i potwierdził nadworny lekarz Hochbergów – Caspar Schwenckfeldt w 1597 roku. Skład chemiczny wód, medyczne ich zastosowanie oraz wyniki przeprowadzonych analiz, zostały opisane w wydanej we Wrocławiu w 1777 roku broszurze pt. „Publiczne Uwiadomienie Zdroiów Zdrowych lub wód mineralnych leczących na Śląsku w Kodowie, Reynercu, Altwasser, Szarlotenbrun, Salcbrun i Flinsbergu się znaydujących”. Szczawno zyskało popularność w I poł. XIX wieku, kiedy to dzięki Augustowi Zemplinowi rozbudowano uzdrowisko i w miejscowości powstał teatr i park zdrojowy, a około 1820 roku wybudowano Pijalnię Wód Mineralnych, gdzie można korzystać z leczniczych właściwości „Mieszka” „Dąbrówki” „Młynarza” i „Marty”. Charakterystycznym obiektem Szczawna-Zdroju jest pochodzący z 1894 roku kompleks Hali spacerowej.

Kolejny okres rozwoju uzdrowiska przypadł na początek XX wieku. W 1901 roku wykonane zostały kolejne ujęcia wód, co pozwoliło na produkcję ponad miliona butelek rocznie. W latach 1908–11 z inicjatywy Jana Henryka XV Hochberga, księcia von Pless zbudowano wytworny „Grand Hotel”. W 1924 roku książę von Pless wraz ze swą małżonką otwarli tu 24-dołkowe pole golfowe, które wkrótce zaczęło gościć znanych golfistów z całej Europy. Hochbergowie byli właścicielami Szczawna do 1934 roku.

W 1945 roku Szczawno-Zdrój uzyskało prawa miejskie. Było siedzibą Państwowego Zarządu Uzdrowisk Dolnośląskich, któremu podlegały wszystkie kurorty w Sudetach. Ze względu na jego specyfikę utworzono w nim duże sanatorium kolejowe. Leczeniu poddawani byli również górnicy chorujący na pylicę. Przede wszystkim jednak Szczawno uchodziło za ośrodek leczenia chorób układu trawiennego, a znajdujący się w nim zakład przyrodoleczniczy za jeden z najnowocześniejszych obiektów tego typu w kraju. Po wojnie część pensjonatów i dawne hotele zostały upaństwowione. W okresie od 1945 do 1950 roku funkcjonowała nazwa Solice Zdrój, ostatecznie przyjęto jednak obecną formę. Najciekawsze zabytki miasta to:

– historyczne założenie urbanistyczne, z XIII–XIX w./XX w.;

– zespół zabudowań zdrojowych, z lat 1822-94, pawilon handlowy, teatr zdrojowy, pijalnia wód, hala spacerowa, muszla koncertowa, altana nad źródłem;

– widokowa Wieża Anny na Górze Giedymina;

– hotel zdrojowy „Grand Hotel”, obecnie Sanatorium Uzdrowiskowe nr 1;

– park zdrojowy im. H. Wieniawskiego.

Szczawno-Zdrój jest położone ok. 5 km na północ od Wałbrzycha.

Zdjęcia wykonano w lipcu 2025 roku.