Klasycystyczny pałac w Cieplicach Śląskich-Zdrój zbudowano w latach 1784-88, miejscu renesansowego dworu i domu gościnnego doszczętnie zniszczonych przez pożar. Rezydencję wzniósł książę Johann Nepomucen Schaffgotsch wg projektu Johanna Georga Rudolfa.

Murowany budynek pałacowy zrealizowano jako trójskrzydłowe założenie, zwrócone wydłużoną fasadą do placu, zaś skrzydłami ku ogrodowi. Trzykondygnacyjny korpus główny założony na planie wydłużonego prostokąta nakryto wysokim, czterospadowym dachem z lukarnami i wysokimi kominami. Front budowli o 21 osiach zdobiły dwa portalowe, trzyosiowe pozorne ryzality z portalami, o bogatej ornamentyce. Wieńczące ryzality półkoliste kartusze wypełniono herbem Schaffgotsch, ujęto po bokach attykami ze spoczywającymi na nich kobiecymi posągami oraz zwieńczono wazami. Dekoracje fasady wykonał Augustin Wagner i kamieniarz Johann Pausenberger. Wnętrza, przebudowywane, zachowały wiele oryginalnej bogatej dekoracji. Sufity parteru są sklepione, a na piętrach płaskie, fasetowe zdobione dekoracjami stiukowymi. Na szczególną uwagę zasługuję m.in. sala balowa, zaprojektowana przez mistrza Kurza z Kowar. Ściany i sufit sali bogato ozdobiono sztukaterią, podłoga jest intarsjowana mozaiką. W sali znajdują się dwa klasycystyczne piece, kryształowy żyrandol oraz lustra. Ściany zdobią medaliony przedstawiające personifikacje antycznych bogiń. W sali Niebieskiej i Lustrzanej zachowały się piece i meble z epoki, parkiety i sztukaterie. Wnętrza dekorowali w stylu empire w latach 1789-1809 malarz Anton Paetz i sztukator Johan Joseph Echtler. W latach 1865-66 przebudowano wnętrza w duchu historyzmu. Za obiektem znajduje się ładny, zadbany park.

Pałac do 1945 roku spełniał nie tylko funkcje mieszkalne, mieściły się tu zbiory rodziny Schaffgotschów. Były to słynne militaria, zbiory marynistyczne, wspaniały księgozbiór zawierający starodruki i rękopisy. Pałac nienaruszony przetrwał całą II wojnę światową. W 1945 roku został zajęty przez Rosjan, którzy urządzili w nim szpital polowy dla żołnierzy zarażonych chorobami wenerycznymi. Lazaret funkcjonował do 1947 roku. Praktycznie w tym okresie co nie zostało zrabowane, to zostało zniszczone. Chorzy żołnierze, nie znający się na wartości starych mebli, obrazów i rzeźb, palili nimi w piecu. Po sowietach w rezydencji mieścił się najpierw internat szkolny, później pełniła ona funkcje domu wczasowego dla funkcjonariuszy Rady Państwa. W latach 1949-51 przeprowadzono remont pałacu. Od 5 czerwca 1953 roku w pałacu mieściła się siedziba Związku Harcerstwa Polskiego, a od 1975 roku w pałacowym budynku znajduje się filia Politechniki Wrocławskiej.

Cieplice Śląskie-Zdrój to obecnie dzielnica Jeleniej Góry, położona 5 km na południowy-zachód od centrum. Pałac znajduje się w centrum dzielnicy, przy pl. Piastowskim 8-10.

Zdjęcia wykonano w lutym 2011 roku.

  • Elewacja frontowa

  • Ryzalit wejściowy

  • Zwieńczenie ryzalitu środkowego

  • Kartusz herbowy

  • Kartusz herbowy

  • Ryzalit wejściowy

  • Główne wejście

  • Schody w sieni

  • Elewacja frontowa

  • Elewacja boczna

  • Elewacja tylna

  • Elewacja tylna

  • Boczne skrzydło

Nowe zdjęcia wykonano we wrześniu 2023 roku.

  • Elewacja frontowa

  • Kartusz herbowy

  • Elewacja tylna