W niewielu miejscach w Europie w jednym miejscu skupionych jest tyle ciekawostek i piękna jak w Czeskim raju. Na pierwszy rzut oka przyjazny krajobraz ożywiają dramatyczne partie skalne, głębokie zacienione doliny, kręte rzeczki i ciche stawy otoczone lasami. Geologiczne unikaty takie jak Bozowskie jaskinie dolomitowe, obszary paleontologiczne, mineralogiczne i archeologiczne, bogata flora i fauna zasługują na zwrócenie na nie uwagi i opiekę. Czeski raj jest najstarszą będącą pod ochroną krainą geograficzną w Republice Czeskiej, a od 2005 roku stał się centrum nowego Parku Geograficznego UNESCO.Dzisiaj Czeski Raj to kraina pełna pagórków i łagodnych dolin z meandrującymi leniwie rzeczkami i rzekami, oraz z porozrzucanymi gdzieniegdzie jeziorkami. Tu i ówdzie, spośród bujnych lasów wyłaniają się też piaskowcowe i dolomitowe kolumny, a niektóre wzniesienia przypominają stożki wulkaniczne. Taki krajobraz nie wziął się znikąd – kiedyś faktycznie sporo się tu się działo. Przed milionami lat wokół szumiało  morze, którego dno, pogruchotane ruchami tektonicznymi i kąsane tysiące lat przez erozję, dzisiaj tworzy malownicze skalne miasta oblegane przez turystów i wspinaczy. Między skałami rozsiane są dziesiątki zamków, pałaców i ruin, kościoły, kapliczki i synagogi, tradycyjne domostwa i mieszczańskie kamienice, folwarki i browary. Turyści – jak zresztą wszędzie – pojawili się w Czeskim Raju całkiem niedawno, bo dopiero w XIX wieku. Tutejsza baza turystyczna jest doskonale rozwinięta, nie brak noclegów na każdą kieszeń i wyznaczonych szlaków tematycznych, a wszystkie atrakcje są bardzo blisko siebie, czyniąc Czeski Raj świetnym kierunkiem dla weekendowych globtroterów i rekreacyjnych rowerzystów.

Prachowskie Skały to jedno z najatrakcyjniejszych skalnych miast Czeskiego Raju, położone na jego wschodnich krańcach, w pobliżu Jiczyna. Będące pozostałością piaskowcowego płaskowyżu, w którym tysiące lat erozji wyrzeźbiły fantastyczne skalne formy: wieże, filary i wąwozy. Wszystkie połączone siecią ścieżek, schodków i ciasnych skalnych pasaży pozwalających wspiąć się na wiele punktów widokowych (tzw. vyhlidek), z których można podziwiać fantastyczną panoramę sporej części Czeskiego Raju. Co ciekawe cały teren rezerwatu należy od połowy XVII wieku aż do dzisiaj do rodziny Schlików.

Kolejne słynne Hruboskalskie Skalne Miasto Czeskiego Raju leży na południe od Turnova. Zachwyca piaskowcowymi wieżami sięgającymi nawet 55 m wysokości (wyjątkowa gratka dla wspinaczy), ciasnymi kanionami o stromych ścianach, malowniczymi dolinkami wiodącymi wśród fantazyjnych formacji skalnych o nazwach wywodzących się z lokalnych legend takich jak: Czarcia Ręka, Kapelmistrz, Latarnia Morska, Smocze Skały, czy też 65-metrowy ciasny korytarz zwany Mysią Dziurą. Oczywiście nie brak tu wielu innych punktów widokowych, z Marianską vyhlidką na czele, z której roztacza się spektakularna panorama doliny u stóp skał i wyrastający z niej stożek dawnego wulkanu zwieńczony ruinami zamku Trosky. W okolicy warto również odwiedzić symboliczny cmentarz ludzi gór oraz pozostałości grodziska na wzgórzu.

Kolejna perła Czeskiego Raju znajduje się w okolicach miejscowości Mala Skala. To imponująca formacja skalna składająca się z tzw. Grzebienia Vranovskiego i Suchych Skał (zwanych Czeskimi Dolomitami). Kiedyś stanowiły one jedną wielką płytę tzw. krę litosferyczną, którą procesy geologiczne podniosły do pionu tworząc wysoki i wąski masyw skalny. Z czasem przebiła się przez niego rzeka Izera, rozdzielając go na dwie części. Dzisiaj z punktu widokowego na szczycie Grzebienia Vranowskiego można podziwiać wspaniały meander rzeki wijący się u jego podnóża, a także wspiąć się na ruiny dwóch średniowiecznych grodów obronnych Vranov i Frydstejn. 

Czeski raj zajmuje prawie tysiąc czterysta kilometrów kwadratowych i rozpościera się pomiędzy miastami Mladá Boleslav, Jičín, Nová Paka i Semily.

Zdjęcia wykonano z filmu nagranego kamerą VHS w lipcu 2001 roku.

  • Prachowskie Skały

  • Do warowni Parez

  • Hruboskalsko

  • Mysia Dziura

  • Symboliczny cmentarz

  • Łoże Adama

  • Zamek Vranov