Asuan (egip. Swnet) był bardzo ważnym miastem starożytnego Egiptu. Cesarz Oktawian August przyłączył miasto wraz z Egiptem do imperium rzymskiego. W roku 640, po podboju Egiptu przez Arabów, Asuan znalazł się w granicach Kalifatu Bagdadzkiego, a od 800 roku w podległym mu państwie Aglabidów. Od roku 969 mieścił się w granicach państwa Fatymidów, od 1171 Ajjubidów, a od 1250 mameluków. Sułtan Selim I Groźny w 1517 roku przyłączył Asuan i resztę Egiptu do imperium osmańskiego. Dopiero w 1805 roku Asuan znalazł się w niepodległym Egipcie rządzonym prze Muhammada Alego, ale od 1849 roku znalazł się znowu w państwie tureckim. W 1882 roku doszło do interwencji brytyjskiej w Egipcie. Od tego czasu Asuan stał się jednym z najważniejszych miast okupowanego przez Brytyjczyków Egiptu, a od 1914 roku Protektoratu Brytyjskiego. Od 1922 roku Egipt cieszy się niepodległością, a Asuan jest dalej jednym z ważniejszych jego miast.
Miasto położone jest na wschodnim brzegu Nilu, przy pierwszej katarakcie i jest z tego powodu celem wycieczek oraz ważnym centrum turystycznym. W pobliżu, znajduje się starożytny kamieniołom sjenitu, w którym znaleziono fragmenty rzeźb i nieukończony największy obelisk na świecie. Powyżej, na Nilu zbudowano Wysoką Tamę. Spiętrzenie wód doprowadziłoby do bezpowrotnego zniszczenia zabytków w Abu Simbel i na wyspie File. Dzięki pomocy UNESCO zabytki zostały przeniesione w wyżej położone miejsca. Poniżej Wysokiej Tamy, czyli bliżej samego miasta Asuan, znajduje się zbudowana na początku XX wieku Tama Asuańska, starsza i niższa od Wysokiej. Na Nilu w pobliżu Asuanu, znajdują się dwie duże wyspy – Elefantyna oraz Wyspa Kitchenera. Asuan to jedno z najbardziej suchych zamieszkanych miejsc na świecie. Z tego powodu w większości osad nubijskich po prostu nie ma dachów. Najważniejsze miejsca odwiedzane przez turystów to:
Wyspa Agilkia ze świątynią Izydy przeniesioną z wyspy File (osobny artykuł).
Wyspa Kitchenera (arab. Dżazirat an-Nabatat „wyspa roślin”) jest jedną z dwóch większych wysp na Nilu w okolicy Asuanu. Wyspa ta została podarowana Lordowi Kitchenerowi w podzięce za jego usługi w czasie Kampanii Sudańskiej w latach 1896–98. W dzisiejszych czasach wyspa, jako całość, stanowi ogród botaniczny. Jest on szczególnie popularny wśród lokalnej ludności, a także turystów, jako miejsce, gdzie można spędzić weekendowy piknik lub popołudnie z dala od hałasów miasta. Na wyspę można dotrzeć feluką, łodzią motorową, bądź też za pomocą lokalnych promów.
Wybudowana na początku XX wieku i dwukrotnie rozbudowywana w latach późniejszych pierwsza Tama Asuańska okazała się niewystarczająca. Powzięto w związku z tym decyzję o budowie większej tamy, 6 km w górę Nilu. Wysoka Tama to nowoczesny, najbardziej kontrowersyjny projekt budowlany w Egipcie. Początkowo Tama miała być współfinansowana przez USA, ale po formalnym uznaniu przez Egipt Chińskiej Republiki Ludowej rząd amerykański wycofał się ze swej obietnicy. W związku z tym rząd Egiptu zamierzał sfinansować budowę tamy z zysków, jakie przynosił Kanał Sueski. Pomocy udzielił Egiptowi również były Związek Radziecki, proponując pokrycie około jednej trzeciej kosztów budowy. Budowę tamy, wg projeku Petera Nassera, rozpoczęto w roku 1960, a ukończono 21 lipca 1970 roku. Jezioro Nasera zaczęto zalewać już w 1964 roku, po ukończeniu pierwszego etapu budowy. Łączną liczbę osób przesiedlonych w wyniku realizacji projektu szacuje się na 100 000–120 000.
Wysoka Tama ma długość 3600 m, szerokość u podstawy 980 m i 40 m u szczytu oraz wysokość 111 m. Do jej zbudowania użyte zostały 43 miliony metrów sześciennych materiału. Na szczycie tamy biegnie czteropasmowa autostrada, na której znajduje się łuk triumfalny oraz napis na temat zakończenia budowy i współpracy Egiptu ze Związkiem Radzieckim.
Tama przyniosła krajowi fantastyczne korzyści, pozwalając na zrównoważoną energię elektryczną w całym kraju i zwiększając ilość gruntów ornych w Egipcie. Jednak położył kres rocznej powodzi Nilu, która zapładniała pola rolne bogatymi mułowymi osadami, a stworzenie Jeziora Nasera (największego na świecie sztucznego jeziora) zniszczyło wiele bogatego dziedzictwa Górnego Egiptu, gdy wody się podniosły.
Świątynia Kalabsha jest najlepiej zachowanym zabytkiem z trzech tutejszych świątyń, a także najmłodszym, pochodzącym z czasów rzymskiego cesarza Augusta. Świątynia poświęcona Izydzie, Ozyrysowi i Horusowi, została zbudowana około 30 roku p.n.e. w początkach ery rzymskiej, na wcześniejszym sanktuarium Amenhotepa II, na zachodnim brzegu Nilu, w Nubii. Chociaż świątynia została zbudowana za panowania Augusta, nigdy nie została ukończona. W czasach bizantyjskich została przekształcona w kościół.
Po zbudowaniu Wysokiej Tamy w Asuanie istniała potrzeba przeniesienia tej świątyni, aby chronić ją przed wznoszącymi się wodami na jeziorze Nasera. Świątynia Kalabsha położona początkowo 56 km na południe od Asuanu została przeniesiona do miejsca, które znajduje się na południe od Wysokiej Tamy. Warto przejść się kamienną groblą, która łączy brzeg jeziora z pierwszym pylonem świątyni.
Hotel Old Cataract. Ozdobna fasada i bujne ogrody otaczające ten hotel z dawnym zegarem są jednym z najważniejszych punktów w Asuanie i nie można go przeoczyć żeglując po Nilu. To tu Agatha Christie napisała część Śmierć na Nilu podczas pobytu tutaj, a hotel pojawił się również w filmie opartym na powieści. Hotelowy taras jest idealnym miejscem na herbatę oraz rozkoszowanie się przepięknymi widokami na Nil i jego I kataraktę. Skały magmowe, rozciągnięte w poprzek Nilu, tworzą barierę pomiędzy wzgórzami Pustyni Wschodniej a piaskami Sahary. Tu niegdyś kończył się cywilizowany świat. Na wyspie Elefantynie znajdował się ważny ośrodek religijny Chnuma, bowiem wierzono, że I katarakta jest źródłem Nilu.
Mauzoleum Aga Khan, stojące na szczycie urwiska Zachodniego Brzegu, zostało zbudowane, aby pomieścić grób Sultana Muhammada Shaha (1877-1957), przywódcę sekt Isi Shi’a Islam Nizari. Pamiętamy go głównie o jego różnych akcjach charytatywnych, zakładaniu instytucji edukacyjnych i medycznych w Afryce i Azji, a także o wpływowej roli, jaką odgrywał w dyskusjach o podziale Indii. Chociaż Aga Khan urodził się w Karaczi, często spędzał czas z rodziną w Asuanie i miał głębokie przywiązanie do tej części Egiptu.
Współczesna katedra koptyjska pw. Archanioła Michała składa się z dolnego i górnego kościoła.
Parę kilometrów na południe od Asuanu znajduje się wioska nubijska, do której ze względu na kataraktę można dopłynąć łodzią motorową. Po wybudowaniu Wielkiej Tamy Asuańskiej powstałe jezioro Nasera w całości zalało Nubię. Nubijczyków zamieszkujących tamte tereny od tysiącleci przesiedlono w okolice Asuanu i teraz tworzą malownicze wioski położone nad Nilem. Wioski nubijskie są nieskazitelnie czyste (jak na Egipt to ewenement), duże domy zawsze świeżo pomalowane na pastelowe kolory. Sami Nubijczycy są niezwykle sympatyczni, spokojni i bardziej przedsiębiorczy niż sąsiedzi ale nie nachalni. Jeżeli drzwi ich domów są otwarte można wejść a gospodarze na pewno poczęstują napojem z hibiskusa ‘karkadeh’ lub miętową herbatą. Ciche kobiety ubrane są w czarne suknie z falbanami z tyłu. Falbany zacierały ślad stóp gdy wychodziły z wiosek na piaszczyste wydmy. Kochają biżuterię, wielkimi kolczykami ozdabiają uszy. Każdy szanujący się Nubijczyk ma w domu… krokodyle. Trzymają je w klatkach. To stary zwyczaj z czasów gdy żyli na dawnych terenach w dolinie górnego Nilu pełnego krokodyli. Krokodyle trzymane w domu miały oswajać dzieci z tymi niebezpiecznymi zwierzętami.
Zdjęcia wykonano w listopadzie 2022 roku.