Ołowianka to gdańska wyspa znajdująca się naprzeciwko Żurawia, zwana jeszcze w XIV wieku Szafarnią. Stanowiła ona ważny punkt przeładunkowy w średniowiecznym porcie gdańskim. Pierwotnie Ołowianka nie była wyspą. Została nią dopiero po przekopaniu w roku 1576 kanału Na Stępce. Obecną swoją nazwę zawdzięcza magazynom powstałym w 1597 roku, służącym do przechowywania ołowiu.

Pierwotnie Ołowianka pełniła funkcję podobną do wyspy Spichrzów. Jak podają źródła w 1643 roku na wyspie Ołowiance znajdowało się siedem spichlerzy, a w całym porcie gdańskim 315. W spichlerzach przechowywano przede wszystkim zboże, sól, żelazo, kotwice, kamienie młyńskie. Oddzielnie składowano sukno, korzenie i owoce południowe. Na wyspie funkcjonowały także urządzenia przeładunkowe i warsztaty ciesielskie na wschodniej części wyspy, zwanej Ciesielnią. Niedaleko Ciesielni, na cyplu zwanym Kępa znajdowała się osobliwa rogatka wodna, w postaci długiego łańcucha lub drąga zagradzającego Motławę, która podobno funkcjonowała jeszcze w 1809 roku. Pod koniec lat sześćdziesiątych XIX wieku wybudowano w rejonie starej Ciesielni przepompownię ścieków, do dziś zachowaną i w pełni sprawną. Wraz z nią pojawił się tam pierwszy wysoki komin i maszyny parowe.

W latach 1897-98 na Ołowiance wzniesiono kompleks elektrowni miejskiej – dzieło berlińskiej Siemens & Halske. W ostatnich miesiącach II wojny światowej zakład doznał potężnych zniszczeń. Zburzona została nie tylko efektowna fasada nadmotławska, wielki przemysłowy komin, ale i stropy elektrowni. Uszkodzenia samego zakładu usunięto bardzo szybko, tak że już w sierpniu 1945 roku popłynął z niej prąd.

Na początku XXI wieku, w ramach projektu powrotu miasta „frontem do rzeki” dawne wnętrza Elektrociepłowni Ołowianka zostały z sukcesem zaadoptowane przez Polską Filharmonię Bałtycką. W części południowej wyspy gospodarzem jest Centralne Muzeum Morskie, do którego oprócz spichlerzy (Spichrz Oliwski, Spichrz Panna, Spichrz Miedź, Spichrz Mała Dąbrowa i Spichrz Duża Dąbrowa) należy także, cumujący przy nabrzeżu wyspy, statek-muzeum „Sołdek”.

Pomiędzy ekspozycjami wystawowymi Centralnego Muzeum Morskiego na wyspie i Głównym Miastem kursuje prom MS Motława. Obecnie dojazd na Ołowiankę możliwy jest dwoma mostami przerzuconymi przez Kanał na Stępce: Mostem Kamieniarskim (w przeszłości zwodzonym) z ul.Szafarnia po wschodniej stronie, oraz mostem od strony ul. Na Stępce, zbudowanym około 1916 roku jako most kolejowy.

Zdjęcia wykonano w maju 2009 roku.

  • Spichlerze Muzeum Morskiego

  • Spichlerze Muzeum Morskiego

  • Od lewej Panna, Miedź i Oliwski

  • Rudowęglowiec Sołdek

  • Spichlerze Muzeum Morskiego

  • Spichlerze Muzeum Morskiego

  • Spichlerze Muzeum Morskiego

  • Widok od Szafarni

  • Widok od Szafarni

  • Spichlerz Królewski

  • Spichlerz Królewski i Filharmonia

  • Filharmonia - dawna elektrownia

Nowe zdjęcia dodano w styczniu 2017 roku.

  • Północny kraniec wyspy

  • Północny kraniec wyspy

  • Dawna elektrownia

  • Tu będzie kładka nad Motławą

Nowe zdjęcia wykonano w listopadzie 2021 roku.

  • Muzeum Morskie i s/s Sołdek

  • Spichrz Królewski