Krzyżna Góra o wysokości 654 m n.p.m. – to jeden z dwóch najbardziej znanych wierzchołków Gór Sokolich (drugi to Sokolik (642 m n.p.m.), w północno-zachodniej części Rudaw Janowickich. Te dwa wzniesienia noszą także jedną wspólną nazwę – Sokoliki. Zbudowana z granitu karkonoskiego. Na szczycie i zboczach znajduje się duże nagromadzenie skałek i bloków skalnych, których pionowe ścianki dochodzą do 50 metrów wysokości. Dawniej wzgórze nazywane było Sokolą Górą. Dzisiejszą nazwę zawdzięcza siedmiometrowemu metalowemu krzyżowi, który ufundowała księżna Maria Anna Amalie z Hesji-Homburga, dla upamiętnienia rocznicy urodzin jej męża Wilhelma von Hohenzollerna. Krzyż odlano w hucie gliwickiej w 1830 roku, poświęcony został 28 maja 1832 roku. Napis na krzyżu (w języku niemieckim) głosi: Krzyża błogosławieństwo dla Wilhelma, jego potomnych i całej doliny.
Krzyżna Góra to przede wszystkim punkt widokowy. Z niewielkiego naturalnego tarasu ograniczonego barierkami widać przede wszystkim Rudawy Janowickie, nieco oddalone Karkonosze oraz Kotlinę Jeleniogórską z wypełniającymi ją miejscowościami i wzniesieniami.
Jadąc od Karpnik, po lewej stronie znajduje się duży parking w sezonie płatny. Tu zostawiliśmy samochód i spacerując po szutrowej drodze dojazdowej po około 20 min. dotarliśmy do Schroniska PTTK Szwajcarka. Można również wjechać samochodem pod samo schronisko. Parking pod samą Szwajcarką też jest płatny. Mijamy schronisko i żółtym szlakiem docieramy do Husyckich Skał (ok. 15 min). Husyckie Skały swoją nazwę wywodzą od wydarzeń pewnej sierpniowej nocy roku 1434. Wówczas to został zdobyty i płonął ostrym ogniem nieodległy husycki Zamek Sokolec, zlokalizowany u stóp Krzyżnej Góry. Na wysokości Husyckich Skał, odbija w prawo czarny szlak, którym wspinamy się przez 15 minut na szczyt. Pod szczytem znajdują się pozostałości Zamku Sokolec. Na wierzchołek prowadzą wykute w skale stopnie. Powrót do schroniska Szwajcarka zajął nam 10 minut.
Parking jest położony niecałe 2 km na północny-wschód od Karpnik.
Zdjęcia wykonano w maju 2024 roku.
Schronisko Szwajcarka
Husyckie Skały
Husyckie Skały
W oddali Sokolik
Sokolik
Miejsce po zameczku
Miejsce po zameczku
Schody na szczyt
Krzyż na szczycie
Panorama
Zamek Karpniki widziany ze szczytu
Z lewej Krzyżna a z prawej Sokolik
Schronisko PTTK „Szwajcarka” położone jest na wysokości 520 m n.p.m., na południowo-wschodnim stoku Krzyżnej Góry. Mieści się w drewnianym zabytkowym budynku, wybudowanym w 1823 roku, więc jest najstarszym budynkiem użytkowanym jako schronisko turystyczne w Polsce.
Powstało ono pierwotnie jako domek myśliwski, na życzenie włodarza zamku w pobliskich Karpnikach, Wilhelma von Hohenzollerna. Budynek wybudowano w stylu tyrolskim, w całości z drewna, na wzór budynków z Wyżyny Berneńskiej w Szwajcarii, skąd pochodziła żona księcia, Maria Anna Amalie z Hesji-Homburga. Na parterze znajdowały się pomieszczenia leśniczego (wkrótce przemianowane na gospodę). Natomiast książę miał swój gabinet na piętrze, w sali z ogromnym kominkiem, który zachował się do dziś.
Funkcje schroniska, Szwajcarka zaczęła pełnić po pierwszej wojnie światowej. Po II wojnie światowej budynek był niezagospodarowany i niszczał. W 1950 obiekt przejęło PTTK i uruchomiło w nim schronisko turystyczne, a pierwszym jego gospodarzem był Tadeusz Steć. Obecnie noclegi w Szwajcarce oferowane są w budynku gospodarczym, ulokowanym za schroniskiem.
Zdjęcia wykonano w maju 2024 roku.
Schronisko Szwajcarka
Noclegownia