Opactwo cysterskie w Henrykowie zostało ufundowane przez kanonika Mikołaja, notariusza księcia Henryka Brodatego, który zaprosił tu cystersów z Lubiąża w 1227 roku. W 1241 roku najazd Tatarów zniszczył zabudowania klasztorne. W tymże roku rozpoczęto budowę nowego, murowanego założenia pw. Wniebowzięcia i św. Jana Chrzciciela, którego wznoszenie trwało trzy stulecia. Pierwsze powstało wczesnogotyckie prezbiterium, kaplice i transept, sto lat później gotycka nawa, a na początku XVI wieku dwie późnogotyckie kaplice znajdujące się przy prezbiterium. Pod koniec XVII wieku świątynia została przebudowana w stylu barokowym i jednocześnie wzniesiono od strony południowej trzy skrzydła nowego klasztoru. Około 1760 roku wybudowano kaplicę św. Marii Magdaleny, w której znajduje się nagrobek księcia Bolka II Ziębickiego i jego żony Jutty.

Wystrój wnętrza świątyni pochodzi z przełomu XVII i XVIII wieku i ma charakter barokowo-rokokowy. W prezbiterium znajdują się wspaniałe drewniane, barokowo-rokokowe stalle zdobione płaskorzeźbami, powstałe w latach 1702-10. Ołtarz główny pochodzi z 1684 roku. W jego środkowej części znajduje się obraz „Boże Narodzenie według św. Bernarda” pędzla Michała Willmanna.

W 1810 roku król pruski Fryderyk Wilhelm III zlikwidował opactwo, a jego dobra skonfiskowano. Majątek ten w 1812 roku nabyła siostra króla, która przebudowała klasztor na pałac. Później właścicielami zostali książęta Sachsen-Weimar-Eisenach. Po II wojnie światowej kościół i część klasztoru przejęli cystersi ze Szczyrzyca. Obecnie w klasztorze znajduje się filia Wyższego Metropolitalnego Seminarium Duchownego we Wrocławiu, a od 1993 roku wspólny nowicjat dla polskich cystersów. W dawnej infirmerii klasztornej od 2002 roku mieści się Katolickie Liceum Ogólnokształcące dla chłopców.

W Henrykowie zapisane zostało pierwsze zdanie w języku polskim: Day, ut ia pobrusa, a ti poziwai (Daj, ja będę mełł, a ty odpoczywaj). Jego autorem był opat Piotr, twórca kroniki opactwa, tzw. ” Księgi Henrykowskiej ” w latach 1268-73. Do opactwa prowadzi brama wjazdowa znajdująca się w szeregu kamienic stojących wzdłuż głównej ulicy Henrykowa. Następnie idziemy ulicą między murami i przez drugą bramę wchodzimy na dziedziniec przed świątynią, na którym stoi figura pasyjna. Na tyłach założenia znajduje się park i ogród opacki. 

Henryków jest położony 7 km na północ od Ziębic, przy drodze nr 395 do Strzelina. Opactwo znajduje się po prawej stronie drogi w centrum miasteczka. Zdjęcia wykonano we wrześniu 2007 roku.