Pierwsza Świątynia Jerozolimska została wzniesiona w latach 966-959 p.n.e. przez króla Salomona na wzgórzu ówcześnie zwanym Moria (Święta Skała), w północno-wschodniej części Jerozolimy, w miejscu gdzie Abraham miał złożyć w ofierze swego syna Izaaka na żądanie Boga Jahwe. Świątynia Jerozolimska była miejscem wysławiania Boga Jahwe i tylko w niej można było składać ofiary ze zwierząt i płodów rolnych. Synagogi stanowiące miejsce modlitw nigdy nie pełniły takich funkcji jak Świątynia Jerozolimska, której kapłani wywodzili się z jednego rodu kapłańskiego. W synagogach główną rolę odgrywają rabini, którzy wcale nie muszą pochodzić z rodu kapłańskiego.
Budynek świątyni składał się z kilku pomieszczeń: najpierw był przedsionek, dalej główne pomieszczenie ze stołem na chleby pokładne, dziesięcioma świecznikami i ołtarzem ofiarnym, za którym znajdowało się miejsce najświętsze tzw. „Święte Świętych” z Arką Przymierza. Arka Przymierza była drewnianą skrzynią obficie pozłacaną, na której wierzchu znajdowały się złote Cheruby zakrywające całość skrzydłami. Została ona wykonana na pustyni przez Mojżesza na polecenie Boga, który podał dokładny sposób jej zbudowania. W Arce Przymierza przechowywano kamienne tablice z tekstem Dekalogu, które Mojżesz otrzymał od Boga na górze Synaj. Przed umieszczeniem Arki w Świątyni Jerozolimskiej znajdowały się w niej jeszcze inne przedmioty: laska Aarona i naczynie z manną. Arka stała w specjalnym pomieszczeniu zwanym „Święte Świętych”, które było odseparowane od reszty świątyni specjalną zasłoną, za którą nie wolno było nikomu wchodzić oprócz arcykapłana o ściśle określonych porach roku. Do świątyni, otoczonej kilkoma dziedzińcami, przylegał od południa zespół pałacowy.
Całe założenie zostało zniszczone przez wojska babilońskiego króla Nabuchdonozora II w 586 lub 587 roku p.n.e. W latach 520-515 p.n.e. Żydzi po powrocie z niewoli babilońskiej wznieśli drugą Świątynię, o wiele skromniejszą, później wielokrotnie przebudowywaną. W świątyni tej nie było już Arki Przymierza, która zaginęła w czasie najazdu Babilończyków, jednakże „Święte Świętych” zostało odbudowane i w dalszym ciągu nie wolno tam było wchodzić zwykłym Żydom.
Za panowania Heroda Wielkiego świątynia ta została rozebrana, a na jej miejscu wzniesiono nową, trzecią Świątynię Jerozolimską z monumentalnymi, rozległymi dziedzińcami. 4 sierpnia 70 roku n.e. po nieudanym powstaniu żydowskim rzymianie zburzyli trzecią świątynię. Żydom udało się jeszcze na krótko zbudować na wzgórzu prowizoryczną świątynię podczas powstania Bar-Kochby w latach 132-135.
Jedyną pozostałością po budowli Heroda, jest są resztki muru oporowego, tzw. mur zachodni, znany jako „Ściana Płaczu”. Nazwa pochodzi od żydowskiego święta opłakiwania zburzenia świątyni, obchodzonego corocznie w sierpniu. Ściana Płaczu jest podzielona na 48-metrową część dla mężczyzn i 12-metrową dla kobiet. Ponadto kobietom nie wolno na głos odmawiać modlitw, śpiewać, czytać Tory oraz zakładać rytualnego szalu modlitewnego. Czynności te mogą wykonywać tylko mężczyźni. Żydówkom, które złamią powyższe przepisy grozi, nawet obecnie, areszt ze strony policji i atak haredim – ultraortodoksyjnych żydów. Wierni zgodnie z tradycją wkładają w szpary między kamiennymi blokami, karteczki z prośbami do Boga. Od XVI wieku „Ściana Płaczu” jest świętym miejscem judaizmu.
Obecnie w Izraelu istnieją grupy osób poważnie myślące o budowie kolejnej świątyni. Istnieje Instytut Świątynny, który kształci kapłanów, odtwarza stroje i przybory liturgiczne. Na przeszkodzie tym planom stoi muzułmańska Kopuła na Skale, która prawdopodobnie przykrywa teren na którym znajdowało się prawdopodobnie „Święte Świętych”. Jednak wielu nie widzi tej przeszkody, ponieważ na podstawie badań Wzgórza Świątynnego promieniami rentgenowskimi i podczerwonymi uważają, że miejsce to mieściło się między Kopułą na Skale a meczetem Al-Aksa. Jednakże odbudowa świątyni w tym miejscu jest mało prawdopodobna z powodów politycznych.
Wzgórze Świątynne ze Starym Miastem obecnie łączy dziesięć bram. Nie-muzułmanie mogą jednakże wchodzić wyłącznie dwoma wydzielonymi bramami: Bab al-Maghariba (Brama Maurów) w pobliżu „Ściany Płaczu” i Bab as-Silsila (Brama Łańcuchowa). Muzułmanie mogą oczywiście wchodzić przez wszystkie pozostałe bramy. Są to (po zachodniej stronie): Bab el-Masatarak, Bab el-Qatanin, Bab el-Hadid, Bab el-Nazir, Bab el-Ghawanima; (po północnej stronie) Bab-el-Atim, Bab Hitta i Bab el-Asbat.
Zdjęcia wykonano w październiku 2010 roku.