Obecny, barokowy dwór w Janowicach Wielkich został wzniesiony w 1775 roku, dla rodu zu Stolberg – Wernigerode, na pozostałościach renesansowego założenia. W tej rodzinie Janowice pozostały do 1945 roku. Dużo wcześniej, bo już w XIV wieku pierwszy dwór ufundował tu rycerz von Beier. Na początku XVII wieku obiekt należał do hrabiego Daniela von Schaffgotsch, który go rozbudował  w latach 1608-09. Po jego śmierci w 1633 roku majątek odziedziczyła jego żona Hedwig. Podczas wojny trzydziestoletniej dwór był dwukrotnie niszczony. Pierwszy raz w 1642 roku, kiedy to uległ znacznym uszkodzeniom, oraz w 1645 roku, kiedy splądrowały go i podpaliły wojska szwedzkie. Szybko jednak przeprowadzono odbudowę. W 1668 roku majątek po matce odziedziczyła córka Regina, żona Maximiliana von Mauschwitz. Już w rok później, po śmierci Reginy, dostał się w ręce hrabiego Erdmanna von Promnitz. Rodzina ta była panami Janowic przez prawie sto lat, do momentu, kiedy to ostatni z rodu, Johannes Erdmann von Promnitz przekazał w 1765 roku dobra Christianowi Friedrichowi zu Stolberg – Wernigerode. W 1830 roku przeprowadzono rozbudowę rezydencji. Po pożarze budynków gospodarczych w 1917 roku odbudowano je i w części urządzono schronisko dla młodzieży „Wandervogel”.

Zabudowania skupione zostały wokół dziedzińca. Plan założenia składa się z wydłużonego prostokątnego korpusu oficyny oraz przyległego od zachodu kwadratowego założenia głównego pałacu z osiowo usytuowaną sienią. Budynek główny o bryle zwartej przykryty jest dachem czterospadowym. Oficyna posiada dachy kalenicowe z licznymi facjatami. W elewacji frontowej na osi występuje portal z kluczem i datą 1765. Po bokach usytuowano gładkie pilastry na cokołach, podtrzymujące gierowany gzyms. Główne wejście znajdowało się od strony Bobru i prowadziło przez bramę łukową, na prawo, przy zakręcie stał stary domek celny. Okrągła brama łukowa łączyła główny budynek dworu ze schroniskiem młodzieżowym, nazywano go „domem wędrownych ptaków”. Nad wejściem zawieszony był szyld przedstawiający wędrowca z gitarą. Uwagę zwraca przede wszystkim okrągła baszta i fragmenty murów o konstrukcji murowano-szkieletowej. Wnętrza korpusu głównego zachowały jedynie sklepione pomieszczenia piwnic i parteru. W oficynie większość pomieszczeń zachowała historyczny charakter. Znaczną część zajmuje wielka sala balowa, obejmująca wysokość dwóch kondygnacji, po wschodniej stronie występuje empora wsparta na toskańskich kolumnach. Sufit posiada obramowania nieistniejącego obecnie plafonu. Obok sali balowej zachowało się pomieszczenie z kominkiem, na którym umieszczono żeliwną tarczę herbową Stolbergów z wyżej umieszczoną książęcą koroną. Obok dworu rozciąga się park krajobrazowy z XVII wieku. W parku znajduje się most i schody do punktu widokowego.

W okresie międzywojennym panem na Janowicach był hrabia Eberhard Stolberg, a po jego śmierci w 1929 roku syn Christian Friedrich. On to pozostał właścicielem do momentu wysiedlenia w 1945 roku. Po II wojnie światowej dwór służył m.in. za Dom Seniora, po przystosowaniu go tych celów. Obecnie mieści Ośrodek Pomocy Społecznej, gdzie m.in. stosuje się w leczeniu metodę hippoterapii, a czynnej pomocy udziela syn ostatniego właściciela Christiana Friedricha – Eberhard Stolberg. Budowli nie można zwiedzać.  Warto jednak spróbować wejść na dziedziniec, by obejrzeć niewielką ekspozycję starych wozów strażackich. Park jest dostępny dla gości z zewnątrz. 

Janowice Wielkie są położone 12 km na wschód od Jeleniej Góry, przy lokalnej drodze do Marciszowa. Dwór znajduje się nad Bobrem.

Zdjęcia wykonano w lutym 2012 roku.

  • Brama wjazdowa z basztą

  • Elewacja wzdłuż Bobru

  • Widok bramy od wewnątrz

  • Zabudowa dziedzińca

  • Zabudowa dziedzińca

  • Zabudowa dziedzińca