Dom podcieniowy nr 12 w Markusach został zbudowany w 1789 roku dla właściciela o inicjałach B.P., remontowany w XIX i XX wieku. Do roku 1945 właścicielem był Otto Goertz (o czym informują m. in. inicjały OG, na chorągiewce szczytowej z datą 1934 – datą remontu). Dom wraz z budynkami gospodarczymi tworzy zagrodę olęderską w typie wzdłużnym.

Budynek mieszkalny jest konstrukcją drewnianą i otynkowaną. Ryglową i oszalowaną pionowo wystawkę wspiera 5 drewnianych kolumn oraz ścianki boczne. Podcień podzielony jest na dwie części, które dzieli oryginalna, drewniana barierka z furtką. Szczyt wystawki wieńczy naszczytnik i chorągiewka, na których widnieją daty budowy i remontu oraz inicjały właścicieli zagrody („17 • BP • 89 … 19 • OG • 34”).

W budynku zachował się oryginalny układ pomieszczeń, m.in. czarna kuchnia pośrodku (użytkowana zgodnie z przeznaczeniem) i wielka izba w południowo-wschodnim narożniku. W niej zachowała się również oryginalna szafa wnękowa i piec kaflowy z „baldachimem”. Obecną właścicielką domu jest Pani Helena Wicka. Do budynku mieszkalnego przylega murowana obora (niestety niedawno się zawaliła) kryta trzciną oraz drewniana stodoła.

Markusy są położone 10 km na południe od Elbląga. Dom podcieniowy w Markusach usytuowany jest na cyplu, który wrzyna się w rzekę Tinę, 3,5 km na północny-zachód od centrum.

Zdjęcia wykonano w sierpniu 2020 roku.