Pałac w Mełnie został zbudowany w 1855 roku przez Emila Bielera, który po śmierci ojca w 1847 roku przejął majątek. Rezydencję zbudowano w stylu neogotyckim, na wzór małego zamku angielskiego, wokół którego założono park także w stylu angielskim, na powierzchni 10 hektarów i wykopano trzy stawy.

Powstał jednopiętrowy, murowany i otynkowany budynek zwrócony frontem ku północy, na nieregularnym rzucie zbliżonym do litery „L” i z kwadratową wieżą zegarową od południa. W górnych jej partiach zostały umieszczone okna wzorowane na romańskich. W narożniku północno – wschodnim znajduje się ośmioboczna wieżyczka alkierzowa z neogotyckim sklepieniem wewnątrz. Portal główny od frontu ujęty jest po bokach pilastrami, ponad którymi znajduje się jedno duże półkoliście zamknięte okno ozdobione witrażem, również obramowane pilastrami i zwieńczone niskim trójkątnym tympanonem. W zwieńczeniu ścian umieszczone zostały fryzy arkadowe nawiązujące do formy romańskiej. Szczyty oraz ryzality posiadają zwieńczenie schodowe. Całość nakryta jest płaskim dachem. Układ wnętrza, zarówno parteru jak i pierwszego piętra, z niewielkimi zmianami przetrwał do dziś. Pokoje umieszczone są w amfiladzie po dwóch stronach korytarza biegnącego przez całą długość pałacu. Od frontu znajduje się dwukondygnacyjny hall o bogatym wyposażeniu z boazeriami i stolarką drzwiową. W prawym jego narożniku został umieszczony brązowy piec kaflowy z ozdobnym ornamentem roślinnym. Na pierwsze piętro galerii prowadzi drewniana klatka schodowa z zachowanymi tralkami. Nad wejściem znajduje się duże okno, po jego obu stronach umieszczone są dwa obrazy z motywami architektury obronnej. W sali balowej zachowały się oryginalne żyrandole. W całym budynku występują drewniane parkiety i drzwi z ozdobnym obramieniem, a w pomieszczeniu jadalni dwie windy kuchenne w drewnianej obudowie.

W 1891 roku Bieler zlecił grudziądzkiemu malarzowi Gustawowi Breuningowi wykonanie malowideł ściennych przedstawiających okoliczne zamki krzyżackie. Przy rezydencji  wokół prostokątnego dziedzińca zbudowano liczne zabudowania gospodarskie, m.in. gorzelnie, browar, chlewnie, obory, stajnie oraz bażanciarnie. Każdy budynek był ozdobiony płaskorzeźbą wskazującą na jego przeznaczenie.  Bielerowie mieszkali w Mełnie do 1945 roku. Ponieważ aktualnie, od końca wojny, budynki gospodarcze są użytkowane przez Zakład Doświadczalny Instytutu Zootechniki, ich stan jest dobry, natomiast stan pałacu, który obecnie stoi pusty, pozostawia wiele do życzenia.

Mełno leży 17 km na wschód od Grudziądza i 6 km na północ od Radzynia Chełmińskiego, przy drodze nr 538 do Łasina. Zespół pałacowo – parkowy znajduje się we wschodniej części wsi.

Zdjęcia wykonano w styczniu 2009 roku.

  • Elewacja frontowa

  • Elewacja frontowa z podjazdem

  • Narożnik północno-wschodni

  • Elewacja wschodnia

  • Elewacja wschodnia

  • Elewacja zachodnia

  • Elewacja zachodnia

  • Narożnik północno-zachodni

  • Elewacja południowa z wieżą zegarową