Merida została założona około 25 roku p.n.e. przez Rzymian i jest uważana obecnie za najbardziej „rzymskie” miasto w całej Hiszpanii. W czasach swojej świetności miało stanowiło stolicę Luzytanii, rzymskiej prowincji obejmującej obecny obszar Portugalii i zachodnią część Hiszpanii. Według relacji św. Kaliksta, w 220 roku n.e. było tu zlokalizowane jedno z trzech (obok Astorgi i Saragossy) biskupstw na półwyspie. Po upadku Cesarstwa w V wieku n.e. Merida została podbita i zajęta przez Swebów, a potem Wizygotów. W VIII stuleciu w czasie inwazji arabskiej na Królestwo Wizygotów miasto zostało zdobyte przez oddziały Musy ibn Nusajra i mocno zniszczone. W rękach arabskich osada pozostała do roku 1230, kiedy to zdobył ją ówczesny król Leonu Alfons IX. Po tym wydarzeniu Merida stała się siedzibą komandorii Zakonu Santiago. U progu hiszpańskiej wojny domowej w 1936 roku miasto, wraz z prawie całą prowincją Badajoz, opowiedziało się po stronie Republiki. Najważniejszym zabytkiem Meridy jest rozległy zespół archeologiczny w skład którego wchodzą m.in:

– Teatro Romano – teatr rzymski zbudowany w latach 16–15 p.n.e. z inicjatywy Marka Agryppy. Budowla została skonstruowana częściowo w oparciu o istniejące wzgórze, co pozwoliło zmniejszyć koszty budowy. Resztę konstrukcji zbudowano z użyciem betonu oraz muru ciosowego. Widownia mogła pomieścić około sześciu tysięcy widzów. Obiekt zawdzięcza swój dzisiejszy wygląd pracom wykopaliskowym i restauracyjnym prowadzonym od roku 1910.

– Amfiteatro Romano – amfiteatr na 15–16 tysięcy widzów, którego budowę rozpoczęto w roku 8 p.n.e. i prowadzono etapami w latach następnych. Aby obniżyć koszty, budowlę wykonano częściowo w technologii silnego ubijania ziemi wraz z odłamkami skalnymi w drewnianych skrzyniach, które następnie rozformowywano. Obiekt służył takim widowiskom jak: walki gladiatorów między sobą lub z dzikimi zwierzętami.

– Circo Romano – jeden z największych i najlepiej zachowanych cyrków w imperium rzymskim o wymiarach 403 m długości na 96,5 m szerokości, przeznaczony dla 30 tysięcy widzów. W środku jest on przedzielony niskim murem (tzw. spina), w przeszłości ozdobionym obeliskami i monumentalnymi rzeźbami. Cyrk został wzniesiony poza murami starożytnego miasta.

– Puente Romano – kamienny most zbudowany przez Rzymian przez rzekę Gwadianę, wielokrotnie przebudowywany i odbudowywany po powodziach w wiekach późniejszych. Pierwotnie zbudowany jako dwa mosty dochodzące do wyspy na środku rzeki, połączone w całość poprzez dodanie pięciu łuków pomiędzy konstrukcjami w XVII wieku. W czasach dzisiejszych liczy prawie 800 metrów długości, wznosi się w najwyższym punkcie na wysokość 12 metrów nad lustro wody i składa się z sześćdziesięciu łuków kołowych. Obecnie przeznaczony wyłącznie dla ruchu pieszego.

– Puente Romano sobre el Albarregas – kamienny most rzymski nad strumieniem Albarregas – składa się z czterech łuków kołowych i mierzy około 145 metrów długości przy ośmiu metrach szerokości, co z powodzeniem pozwalało na mijanie się dwóch zaprzęgów konnych. Mostem tym w kierunku Astorgi przebiegała rzymska droga Iter ab Emerita Asturicam, znana później jako Via de la Plata.

– Templo de Diana – pozostałości świątyni Diany w postaci kolumnady na planie prostokąta na granitowym podwyższeniu, z zachowanym częściowo tympanonem od strony południowej. Na obszarze świątyni został zbudowany w XVI wieku renesansowy pałac Palacio de Conde de los Corbos wykorzystujący pierwotne podwyższenie jako fundament.

– Arco de Trajano – monumentalna brama stanowiąca dostęp do temenos – obszaru świątynnego, zachowana w niedużej części pierwotnej konstrukcji. Obecna wysokość bramy to 15 metrów.

– El Foro – fragment narożnika forum rzymskiego, na które składa się pięć kolumn korynckich z belkowaniem, na którym oparte są metopy przedstawiające Jowisza, Meduzę oraz Kariatydę. Obiekt został wzniesiony w połowie pierwszego stulecia naszej ery na wzór Forum Augusta w Rzymie.

– Columbarios – obszar archeologiczny poświęcony pochówkom zmarłych w czasach rzymskich. Podobnie jak inne cmentarze z tamtych czasów zlokalizowany był poza murami ówczesnego miasta.

– Acueducto de los Milagros – pozostałości konstrukcji przeprowadzającej kanał wodny nad doliną strumienia Albarregas – część rzymskiego wodociągu doprowadzającego wodę do centrum Meridy ze zbiornika w Proserpinie. Długość pozostałej części wynosi około 800 metrów, obiekt w najwyższym punkcie wznosi się na wysokość 20 m ponad poziom lustra wody. Na północnym krańcu akweduktu znajdował się kiedyś basen oczyszczający wodę przed wprowadzeniem jej do miasta, który służył jednocześnie jako fontanna. Budowla została wzniesiona w początkach istnienia miasta, w czasach późniejszych była poddana licznym przebudowom.

– Acueducto de San Lazaro – akwedukt z XVI wieku wzniesiony w miejscu dawnego akweduktu rzymskiego, po decyzji ówczesnych władz miasta o rozbiórce starej, podniszczonej konstrukcji. Budowla doprowadzała wodę do miasta ze źródeł znajdujących się na północ od niego. Odcinek nadziemny miał długość około półtora kilometra i była to najdłuższa tego typu konstrukcja w kolonii.

– Conduccion Hidraulica Aqua Augusta – pozostałości kamiennego kanału jednego z czterech wodociągów, które doprowadzały wodę do miasta – jedynego, którego znana jest pierwotna nazwa (Aqua Augusta). Doprowadzał on wodę do południowej części Meridy ze zbiornika Cornalvo.

– Zona Arqueológica de Morerías – skansen archeologiczny z fundamentami domów i fragmentami ulic z czasów rzymskich oraz okresu Wizygotów. – Casa del Mitreo – zespół fundamentów i przyziemi domu z czasów rzymskich z basenem na wodę opadową, termami i mozaikami podłogowymi z przełomu pierwszego i drugiego wieku naszej ery. Obiekt znajduje się poza murami miasta.

– Termas de San Lazaro – pozostałości fundamentów term tuż obok akweduktu o tej samej nazwie. – Termas de la Calle Pontezuelas y Zona Arqueologica de las Siete Sillas – pozostałości domów z I wieku n.e. oraz kompleksu termalnego, który funkcjonował tu w wiekach II-V n.e. (widoczne relikty szatni, basenów z zimną, ciepłą i gorącą wodą oraz sali do ćwiczeń gimnastycznych).

W 1993 roku zespół archeologiczny w Meridzie został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Merida jest położona w zachodniej Hiszpanii, nad rzeką Gwadianą, około 60 km na południe od Caceres, przy drodze nr A-66 do Sevilli.

Zdjęcia pochodzą z filmu nagranego kamerą VHS w sierpniu 1995 roku. Niestety ich jakość pozostawia wiele do życzenia, ale chciałem je wykorzystać