Wieś szlachecka Mortęgi  od  1402 roku była własnością Ludwika z Mortęg herbu Orlik (protoplasta rodu Mortęskich) co potwierdził przywilej wydany przez biskupa Chełmińskiego Jana. Zapewne on też zbudował w tym miejscu pierwszą siedzibę. W okresie krzyżackim wieś wchodziła administracyjnie do wójtostwa bratiańskiego. W 1556 roku urodziła się w Mortęgach Magdalena Mortęska, późniejsza ksieni zakonu Benedyktynek w Chełmnie. Przy dworze wzniesiono kaplicę grobową. W 1619 roku ksieni Magdalena Mortęska przeniosła zwłoki pogrzebanych przodków i umieściła w nowo zbudowanej kaplicy Mortęskich w Lubawie kościele parafialnym św. Anny. Kaplica w Mortęgach po tym czasie była używana w celach religijnych.

W latach 1615-30 właścicielami majątku była rodzina Żalińskich, następnie objął go Stanisław II Działyński, starosta tolkmicki. Od 1667 roku właścicielem Mortęg został Stanisław Narzymski, następnie majątek przeszedł w ręce niemieckie. Obecny pałac i park powstały około połowy XIX wieku z inicjatywy rodziny Geigerów, którzy byli właścicielami majątku w latach 1880 – 1945. Po parcelacji majątku w 1945 roku pałac przez dwa lata stał pusty, a następnie w latach 1947-50 mieścił się w nim Uniwersytet Ludowy. Od 1950 do 2013 roku w pałacu znajdowały się pomieszczenia biurowe Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej „Przyszłość”. Mieściła się tu również szkoła podstawowa i przedszkole. 2013 roku nowymi właścicielami posiadłości stali się właściciele firmy JS PPUHiE Szynaka. Alina i Jan Szynaka za honorowy cel postawili sobie odtworzenie wielowiekowej historii zabytkowego pałacu oraz budynków do niego należących. Obecnie w pałacu mieści się „Hotel Motręgi”. 

Neoklasycystyczny pałac jest piętrową, podpiwniczoną budowlą z trzema ryzalitami od frontu i dwoma skrajnymi w elewacji tylnej. Całość z użytkowym poddaszem nakryto dachami dwuspadowymi. Do wejścia prowadzi paradny podjazd, poprzedzony okrągłym gazonem z fontanną. Przed gazonem, po obu stronach wjazdu stoją dwie oficyny. Z lewej strony znajdują się zabudowania folwarczne a za pałacem stoi kaplica. W skład kompleksu budynków wchodzą: pałac, dworek, oficyny, powozownia, willa Jana, spichlerz, browar, kaplica, stajnie, ujeżdżalnia oraz owczarnia i ZOO. Za pałacem znajduje się 4-hektarowy park w stylu angielskim z licznymi ścieżkami spacerowymi, starodrzewem, stawem oraz rezerwatem z danielami.

Mortęgi są położone 5,5 km na południe od Lubawy.

Zdjęcia wykonano w sierpniu 2020 roku.

  • Widok od bramy

  • Elewacja frontowa

  • Podjazd

  • Elewacja tylna

  • Prawe skrzydło

  • Oficyna

  • Kaplica Mortęskich

  • Kaplica Mortęskich

  • Figura Magdaleny Mortęskiej

  • Dom Magdalenek

  • Dom Magdalenek

  • Dawne zabudowania folwarczne

  • Wozownia

  • Współczesny budynek restauracji