Początki Norymbergi sięgają pierwszej połowy XI wieku, kiedy to na polecenie ówczesnego księcia Bawarii – Henryka III Salickiego wzniesiono warowny gród obrony. Wkrótce potem wokół niego zawiązała się niewielka osada którą nazwano Nuorenberc (góra skalista). Korzystne położenie na trasie ważnego szlaku handlowego wiodącego z Rzymu do północnej Europy spowodowało, że bardzo szybko niewielka wioska rozrosła się w znaczący ośrodek handlowy.

Od 1219 roku Norymberga była wolnym miastem Rzeszy, przez długi czas jednym z najważniejszych miast Świętego Cesarstwa Rzymskiego, w XV i XVI wieku centrum niemieckiego renesansu. W 1525 roku miasto przyjęło protestantyzm. Podczas wojny trzydziestoletniej, w 1632 roku, król szwedzki Gustaw II Adolf został pokonany w Norymberdze przez czeskiego wodza Albrechta von Wallensteina. Miasto podupadło podczas wojny. W 1651 roku Norymberga uzyskała połączenie pocztowe z Erfurtem, a w 1683 roku z Lipskiem. W XVIII wieku Norymberga straciła na znaczeniu, by w XIX wieku, po włączeniu miasta do Bawarii, wejść znowu w okres rozwoju. To właśnie tutaj uruchomiona została pierwsza linia kolejowa na terenie Niemiec.

W latach 30 XX wieku miasto stało się jednym z najważniejszych ośrodków tworzącego się wówczas ruchu nazistowskiego (w 1935 roku na zjeździe NSDAP zostały ogłoszone tzw. ustawy norymberskie). Przy szerokim poparciu miejscowej ludności naziści zbudowali zespół monumentalnych budowli, gdzie Hitler wygłaszał swoje słynne przemówienia. Tu też miały miejsce pierwsze parady nazistów i pierwsze prześladowania Żydów.

Do 1945 roku Norymberga stanowiła jedno z najlepiej zachowanych miast z okresu średniowiecza, kiedy to wskutek alianckich nalotów zniszczona została praktyczne cała zabudowa starego miasta. W 1945 roku miasto wybrane zostało na miejsce procesu w którym sądzono nazistowskich zbrodniarzy (tzw. proces norymberski). Po wojnie zostało odbudowane w kształcie odtwarzającym, na ile to było możliwe, dawny wygląd miasta.

Dawna Norymberga otoczona była w całości długimi na ok. 5 km murami obronnymi zbudowanymi w XIV-XV wieku, tworzącymi, wraz z położonym w północnej części miasta zespołem zamkowym, jeden z najpotężniejszych systemów fortyfikacji w Europie.

– Najważniejszą budowlą Norymbergi jest usytuowany w północnej części starego miasta monumentalny zamek cesarki. Budowla ta składa się z trzech części (Kaiserburg, Burggrafenburg, Städtische Burganlage) i stanowi przedłużenie murów obronnych, które niegdyś otaczały miasto. Najstarsza część kompleksu, wieża Fünfeckturm, pochodzi z pierwszej połowy XI wieku; później cały zespół był przez stulecia wielokrotnie rozbudowywany i przebudowywany.

– Gotycki kościół Najświętszej Marii Panny (Frauenkirche) usytuowany przy głównym rynku miejskim (Hauptmarkt) został ufundowany w 1352 przez ówczesnego Świętego Cesarza Rzymskiego – Karola IV Luksemburskiego. Jego charakterystyczna bogato udekorowana elewacja korpusu nawowego oraz przylegająca do niego kruchta stanowiła niegdyś miejsce gdzie władcy prezentowali zgromadzonej gawiedzi relikwie i insygnia władzy cesarskiej. Świątynia posiada bogatą dekoracją rzeźbiarsko-architektoniczną oraz figurki siedmiu elektorów (książąt i arcybiskupów), składających hołd cesarzowi, które pojawiają się każdego dnia w południe na zegarze ponad tzw. balkonem cesarskim. We wnętrzu znajduje się wiele zabytków gotyckiej rzeźby i malarstwa m.in. Ołtarz Tucherów.

– Renesansowy budynek ratusza miejskiego z XIV–XVII wieku.

– XIII wieczny romańsko-gotycki kościół św. Sebalda (Sebalduskirche), budowany w latach 1230–73. Świątynia jest najstarszym kościołem Norymbergi. Od 1525 roku, gdy Norymberga przyjęła reformację, należy do gminy ewangelickiej. We wnętrzu znajdują się cenne dzieła sztuki, m.in. XV-wieczny nagrobek patrona świątyni, dzieło Piotra Vischera Starszego, trzy rzeźby Wita Stwosza, i in.

– Gotycki kompleks szpitalny św. Ducha z XIV–XVI wieku.

– Gotycki kościół św. Wawrzyńca (jeden z najważniejszych i największych średniowiecznych kościołów w mieście), wzniesiony na przełomie XIII i XIV wieku z fundacji cesarskiej. Wewnątrz znajduje się monumentalne, piaskowcowe tabernakulum Adama Krafta z licznymi tryptykami (gł. XV i XVI w.) oraz zespół rzeźb Wita Stwosza – Pozdrowienie Anielskie z 1517 roku.

– XIV wieczna studnia wieżowa Schöner Brunnen (Piękna studnia) zbudowana w kształcie wieży – wysoka na 19 m z licznymi figurami m.in. Marii, apostołów i proroków.

– Z zabudowy mieszczańskiej przetrwały jedynie nieliczne stare domy: dom Albrechta Durera (XV w.), Fembohaus (XVI w.), Nassauer Haus (XIII–XV w.), dom Tucherów (XVI w.).

– Na cmentarzu przy kościele św. Jana znajdują się groby Albrechta Dürera i Wita Stwosza.

– W mieście zachowała się także część hitlerowskiego kompleksu, obejmującego m.in. koloseum i lądowisko sterowców.

Norymberga to stolica Frankonii, położona w południowych Niemczech, w Bawarii, około 150 km na północ od Monachium.

Zdjęcia pochodzą z filmu nagranego kamerą VHS w sierpniu 1994 roku. Niestety ich jakość pozostawia wiele do życzenia, ale chciałem je wykorzystać.