Nowe zdjęcia wykonano w grudniu 2024 roku.

Collegium Marianum utworzono w 1836 roku jako szkołę katedralną, która miała wychowywać ministrantów i śpiewaków na potrzeby nowej siedziby biskupiej w Pelplinie. W 1864 roku szkoła została przekształcona w progimnazjum, i od tego czasu nosiła nazwę „Collegium Marianum”. Na siedzibę szkoły wraz z internatem zaadaptowano jedno ze skrzydeł klasztoru pocysterskiego, które rozbudowano w latach 1858-60.

Była to wówczas jedyna na Pomorzu (w Prusach Zachodnich) szkoła, w której panowała prawdziwie polska atmosfera. Była to zasługa zarówno kadry profesorskiej, jak i uczniów, którzy pochodzili głównie z Kociewia, z ziemi chełmińskiej i lubawskiej, z Kaszub, Krajny, a także z Gdańska i z Warmii. Grono wychowawców, najczęściej duchownych, łączyło pracę dydaktyczną z naukową. Profesorami Collegium Marianum byli wówczas m.in. księża Juliusz Pobłocki, Józef Mazurowski, Ignacy Ograbiszewski, Ignacy Zieliński, Jakub Fankidejski, Jan Zieliński, Romuald Frydrychowicz i Stanisław Kujot.

Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę, Collegium Marianum uzyskało uprawnienia państwowej szkoły średniej i w 1927 roku przekształciło się w „pełne” gimnazjum (pierwsza matura odbyła się 27 czerwca 1929). Po wybuchu II wojny światowej w 1939 roku szkoła została zamknięta przez okupanta, większość profesorów wymordowano, a w jej budynku umieszczono niemiecką szkołę policyjną.

Po II wojnie światowej, 1 lutego 1946 roku reaktywowano szkołę jako „Prywatne Gimnazjum i Liceum Koedukacyjne Stolicy Biskupiej w Pelplinie”.  Od  1948 roku klasy szkolne przeniesiono do nowszego budynku na Okoniewie w Pelplinie. W 1951 roku szkołę upaństwowiono. Tymczasem w historycznym gmachu zlokalizowano, powołane w 1950 roku, niższe seminarium duchowne „Collegium Marianum”. Kształciło ono chłopców w zakresie gimnazjalnych klas VIII-XI.

Decyzją władz komunistycznych 10.08.1961 roku szkoła ta została zamknięta, a następnie 5.12.1964 roku budynek Collegium Marianum został odebrany właścicielom i przeznaczony na siedzibę zakładu dla dzieci upośledzonych umysłowo.

Po wieloletnich zabiegach kurii diecezjalnej, 28.10.1988 roku przywrócono tytuł własności diecezji chełmińskiej. Po przeniesieniu podopiecznych w inne miejsca, budynek został zwrócony władzom diecezjalnym w 1993 roku. W 1997 roku przystąpiono do kapitalnego remontu, a po jego zakończeniu, 2.09. 2000 roku dokonano otwarcia reaktywowanego Collegium Marianum. 6.06 2006 roku, w 170-lecie szkoły, biskup Jan Bernard Szlaga nadał jej imię Jana Pawła II. Zdjęcia wykonano w grudniu 2024 roku.

Pałac Biskupi (osobny artykuł).

Gotycki kościół Bożego Ciała z około 1417 roku w drugiej połowie wieku XVII stał się kościołem parafialnym rozwijającej się wokół klasztoru osady wiejskiej. Otoczony jest cmentarzem, na którym zachowały się groby z przełomu XIX i XX wieku. W XIX wieku dobudowano do ceglanej bryły świątyni kruchty – północną i zachodnią. W dokumentach opackich kościółek nazywany był kaplicą przed murami. Budowana obok katedra nie była przeznaczona do celów duszpasterskich. Ta mała świątynia służyła więc parafianom i przyjeżdżającym kupcom.

Otoczona jest innymi budynkami parafialnymi, także dawną plebanią, która była miejscem zamieszkania przed wojną m.in. biskupa Konstantyna Dominika, po wojnie – wikariusza Bernarda Sychty, autora „Słownika gwar kaszubskich”. Sychta  na Strzyży w Gdańsku został upamiętniony ulicą. Pośrodku dachu kościoła mamy tzw. sygnaturkę benedyktyńską.

Wnętrze nakryte jest deskowanym stropem pokrytym współczesną polichromią. Z wyposażenia zachowała się wczesnogotycka granitowa chrzcielnica, barokowy ołtarz Świętych Aniołów oraz rokokowe: ołtarz główny, ambona i chrzcielnica, a także ołtarz Świętej Rodziny z połowy XIX wieku. Obok stoi ceglany budyneczek średniowiecznego szpitalika, najstarszy cywilny budynek w Pelplinie.

Do kościoła przylega stary cmentarz, czynny do roku 1904. Są tu pochowani mieszkańcy Pelplina, powstańcy, działacze niepodległościowi profesorowie i uczniowie pobliskiego Collegium Marianum, siostry zakonne i biskupie rodziny. Znajduje się tu grób ojca Leonarda, ostatniego pelplińskiego cystersa.

Kościół mieści się przy placu Mariackim 3.

Zdjęcia wykonano w grudniu 2024 roku.

W latach 1827 – 29, na terenie dawnego folwarku klasztornego, wydzielono działki pod budowę siedmiu kanonii. Wszystkie powstały po obu stronach nowo wytyczonej uliczki – Kannonickiej. Są to domki w pobliżu katedry lub kolegiaty, w którym znajdowały się mieszkania księży kanoników należących do kapituły. W czasach późniejszych (od XVI wieku) nazwa stosowana była także w odniesieniu do usytuowanych w sąsiedztwie katedry kamieniczek, które były zamieszkiwane przez kanoników. Wszystkie kanonie są parterowe z użytkowym poddaszem, nakryte dwuspadowymi dachami.

Zdjęcia wykonano w grudniu 2024 roku.

Góra Jana Pawła II (dawniej: Góra Biskupia) – stanowi popularny cel pielgrzymkowy dla katolików. 6 czerwca 1999 roku na stokach góry papież Jan Paweł II odprawił mszę i odmówił modlitwę Anioł Pański dla 350 tys wiernych.

Wysokość wzgórza wynosi 92,2 m, a szczyt zwieńczony jest 33-metrowym (lata życia Jezusa) krzyżem stalowym, obłożonym blachą nierdzewną, jednym z najwyższych na Pomorzu. Stoi on na okrągłej platformie symbolizującej opokę. Sam krzyż, autorstwa Anity i Mareka Gawdzików poświęcono 3 maja 1999 roku.  Konstrukcję opracowali inżynierowie Daniela i Marek Stachurowie. Oświetlenie obiektu zaprojektowała Pracowania Usługowa Elektryk Marcina Burzyńskiego. Krzyż we dnie odbija światło słoneczne, a w nocy świeci światłem sztucznym. Obicie błyszczącą blachą sprawia, że odbija się w nim krajobraz ziemi pelplińskiej (góra jest znakomitym punktem widokowym na Kociewie).

Podczas wizyty papieskiej w 1999 w okolicy wzgórza zorganizowano kilka lądowisk helikopterowych. Saperzy z Tczewa zbudowali też tymczasowy, drewniany most na Wierzycy, aby skrócić pielgrzymom drogę z miasta na pole mszalne.

Podczas mszy do krzyża przyczepiona była sieć (symbol rybaków), unoszona przez łabędzie, która obecnie znajduje się w Sierakowicach. Całość kompozycji uzupełniała zakrystia w kształcie kociewskiej chaty i sztuczne strumyki ściekające do oczek wodnych. Do czasów obecnych zachowała się w miejscu betonowa ściana z herbami miast kociewskich.

Góra była miejscem spontanicznego spotkania wiernych katolickich 2 kwietnia 2005, kiedy to zmarł Jan Paweł II. 6 czerwca 2005 odsłonięto w pobliżu krzyża pomnik upamiętniający wizytę papieską w Pelplinie. Poświęcił go kardynał Józef Glemp oraz biskup z Pelplina – Jan Bernard Szlaga. 

Góra jest położona na zachód od Pelplina, pomiędzy Pelplinem, a Ropuchami, bezpośrednio przy drodze wojewódzkiej nr 229.

Zdjęcia wykonano w lipcu 2005 roku.

Nowe zdjęcia wykonano w grudniu 2024 roku.