Pierwotny, renesansowy dwór w Pieszycach powstał w 1615 roku z fundacji Friedricha von Gellhorna, który w 1608 roku ożenił się z Marią von Reibnitz, właścicielką majątku. W 1699 roku dwór został rozbudowany na jedną z największych i najpiękniejszych śląskich rezydencji. Obecną formę pałac uzyskał w 1710 roku, za przyczyną jeleniogórskiego przemysłowieca – Bernharda von Mohrenthal, który kupił majątek w 1705 roku.

Dodano wówczas barokową fasadę oraz mansardowy dach. W XIX wieku dodano jeszcze portyk balkonowy na I piętrze, a na początku XX wieku – nieistniejącą dziś przybudówkę od zachodu. Obecnie pałac to budowla ceglano – kamienna, trzykondygnacyjna, trójskrzydłowa, posadowiona na planie litery E. Całość została nakryta dachem mansardowym z facjatami. Elewacje na wyższych kondygnacjach ozdobione są pilastrami jońskimi z lamberkami i kompozytowymi głowicami. Nad nimi przebiega fryz meandrowy. Główną oś kompozycyjną akcentują pośrodku fasady monumentalne kolumny wielkiego porządku, pomiędzy którymi w przyziemiu umieszczono portal, a nad nim – balkon. Powyżej góruje wieża z zegarem. Właścicieli pałacu upamiętniają kartusze herbowe. W południowym narożniku ustawiono gloriettę.

W holu znajduje się trójbiegowa klatka schodowa z regencyjną dekoracją. Sklepienia wnętrz były pierwotnie zdobione stiukami. Pokoje urządzono w zachodniej części w układzie amfiladowym, we wschodniej – korytarzowym. W skrzydle wschodnim mieściła się kaplica.

Wjazd na dziedziniec prowadzi przez bramę flankowaną postumentami z piaskowcowymi logogryfami. Po obu jej stronach znajdują się bramy i nisze w murze. Na nim alegorie: od lewej – Wenus, Apollo, Merkury i Diana. Przy wyjeździe na most ulokowana jest piaskowcowa figura kobiety z orłem u stóp. Po drugiej stronie mostu ulokowano dwa sfinksy. Przed elewacją frontową znajduje się prostokątny dziedziniec otoczony pałacem i murem. Pałac otacza park, w którym są resztki fos, murów obronnych i rzeźb.

Rezydencja była jedną z najokazalszych na Śląsku. 3 tys. m² powierzchni użytkowej, 60 pokoi i piękny park. W XVII wieku zwany był Śląskim Wersalem. Kolejnym właścicielem rezydencji został książę Erdmann von Promnitz, który nie mając dzieci zapisał cały swój majątek siostrzeńcowi Chrystianowi Friedrich von Stolberg. W 1765 roku lewe skrzydło zamku zostało przebudowane na kościół protestancki. W 1784 roku odnowiono fasadę zamku a dziewięć lat później przebudowano jego wieże, usuwając wysoką wczesnobarokową wieżę i zastępując ja platformą obserwacyjną z dużym, chińskim parasolem. W 1801 roku von Stolberg odnowił cały obiekt, kładąc nowe tynki, reperując podłogi i dając ceramiczne piece grzewcze w miejsce licznych kominków. W okresie II wojny światowej w budowli mieścił się obóz koncentracyjny dla kobiet. Po wojnie założenie było doraźnie remontowane. Jeszcze w latach 70-tych XX stulecia wykorzystywany na kolonie i obozy. Później stopniowo niszczało i było rozgrabiane.

W grudniu 2000 roku właścicielami pałacu zostali  państwo Hajdukowie. Kiedy nowi właściciele przejęli nad nim pieczę, pałac był jednym wielkim rumowiskiem, ze zwalonymi stropami i zniszczonymi klatkami schodowymi. Sufity były tak uszkodzone, że trzeba było dawać nowe stropy na wszystkich piętrach. Obecnie trwa odbudowa zabytku, który jest dostępny selektywnie tylko dla grup turystycznych. Aby uzyskać wstęp należy się skontaktować telefonicznie: 074-836-72-57.

Pieszyce są położone 4 km na zachód od Dzierżoniowa, przy drodze nr 383 do Walimia.

Zdjęcia wykonano w lipcu 2021 roku.

  • Brama wjazdowa

  • Rzeżby na bramie

  • Zabudowania gospodarcze