Twierdza Pietropawłowska w Petersburgu została zbudowana z inicjatywy cara Piotra I w 1703 roku na Wyspie Zajęczej. Miejsce to jest ważne przynajmniej z trzech powodów: jest najstarszą budowlą miasta, w jej murach pochowano niemal wszystkich carów z rodziny Romanowów, tu znajdowało się więzienie polityczne, w którym przetrzymywani byli m.in. Fiodor Dostojewski czy Tadeusz Kościuszko.

Historia tego miejsca wiąże się z rozpoczętą w 1700 roku III wojną północną, kończącą hegemonię szwedzką w basenie Morza Bałtyckiego oraz dającą początek imperialnej Rosji. Po pokonaniu Szwedów i zdobyciu ujścia Newy, Piotr Wielki budując twierdzę chciał zabezpieczyć podbite ziemie przed najazdem szwedzkim. 27 maja 1703 roku rozpoczęto prace nad fortyfikacjami. Datę tę powszechnie uznaje się za powstanie miasta Petersburga, które już wkrótce miało wyrosnąć wokół twierdzy, a od 1712 roku stać się nową stolicą Rosji. Początkowo forteca była drewniana, ale w latach 1706-40 została ona zastąpiona przez budowlę murowaną, która nigdy nie spełniła swej militarnej roli, gdyż jak się wkrótce okazało, znalazła się w samym centrum prężnie rozwijającej się metropolii. Twierdza ostatecznie stała się sławetnym więzieniem, gdzie przetrzymywano więźniów politycznych. W październiku 1917 roku garnizon twierdzy przyłączył się do rewolucjonistów i umożliwił wydanie 100 000 karabinów robotnikom. W 1924 roku twierdza przestała pełnić funkcje militarne – zamieniono ją na muzeum.

Twierdza składała się z 6 bastionów, dwóch rawelinów oraz baszty. W murach znajdują się dwie bramy: Brama Piotrowska oraz Brama Newska. Najbardziej charakterystyczną budowlą na terenie twierdzy jest sobór św. Piotra i Pawła zaprojektowany przez pochodzącego ze Szwajcarii architekta – Domenico Trezziniego. Barkowa świątynia w niczym nie przypomina tradycyjnych rosyjskich cerkwi – takie było życzenie cara. Charakterystyczna dzwonnica z iglicą, zwieńczona figurą anioła aż do lat 60-tych XX wieku była najwyższym punktem miasta (122 m wysokości).

To tu pochowani są niemal wszyscy carowie Rosji od Piotra I do Mikołaja II. Ten ostatni spoczął w świątyni dopiero w 1998 roku. Pochowano tu także ostatniego potomka carskiej rodziny, który zmarł we Francji w 1992 roku. W usytuowanym tuż obok soboru Mauzoleum Grobowym Wielkich Książąt, wzniesionym na przełomie XIX i XX wieku, pochowani są także członkowie rodziny cesarskiej.

Wśród pozostałej, niezwykle surowej i niezbyt charakterystycznej zabudowy militarnej na terenie twierdzy wyróżnia się pomnik Piotra Wielkiego, odsłonięty w 1991 roku. Przedstawiony jest on w pozycji siedzącej, a najciekawszym jego elementem jest głowa cara – nieproporcjonalnie mała względem reszty ciała. Pomnik jest zawsze oblegany przez turystów, którzy pragną zrobić sobie zdjęcie na kolanach władcy oraz potrzeć jeden z jego palców, co ponoć przynosi szczęście. Wstęp na teren twierdzy jest bezpłatny.

Zdjęcia wykonano w lipcu 2014 roku.