Pierwsza wzmianka na temat Starego Sącza datowana jest na 1257 roku, kiedy to książę krakowsko-sandomierski Bolesław Wstydliwy nadał księżniczce węgierskiej Kindze ziemię sądecką obejmującą tereny w trójkącie: BieczLimanowaPodoliniec (obecnie Słowacja) jako zastaw za posag wniesiony do Polski. W 1358 roku Kazimierz III Wielki zezwolił na lokację Starego Sącza na prawie magdeburskim, jednocześnie zwolnił miasto od danin. W 1410 roku miasto zostało spalone przez wojska Zygmunta Luksemburskiego dowodzone przez Ścibora ze Ściborzyc. W 1683 roku król Jan III Sobieski po stoczonej bitwie pod Wiedniem, w drodze powrotnej do Warszawy odwiedził miasto, by pokłonić się szczątkom księżnej Kingi. Poparł wówczas starania o beatyfikację Kingi, a w 1690 roku papież Aleksander VIII ogłosił Kingę błogosławioną. 18 kwietnia 1770 roku, w czasie Konfederacji barskiej, w okolice miasta przybył marszałek łomżyński Kazimierz Pułaski w celu pomocy wojskom Tomasza Wilkowskiego oraz oddziałom rozstawionym między Czarnym Dunajcem i Konieczną. Pod Starym Sączem doszło do kilkugodzinnej potyczki. W 1770 roku cesarzowa austriacka Maria Teresa zajęła starostwa czorsztyńskie, nowotarskie i sądeckie wraz ze Starym Sączem. Jednak w dalszym ciągu w tych terenach trwały walki konfederatów. Po I rozbiorze Polski w 1772 roku Stary Sącz wszedł w skład Galicji. Do Polski wrócił w 1918 roku. Miasto wielokrotnie nawiedzały pożary. Największy miał miejsce w 1795 roku, kiedy spaleniu uległo niemal całe miasto wraz z ratuszem. Z pożogi ocalał jedynie kamienny dom mieszczański z XVII w., zwany „Domem na Dołkach”. Z biegiem lat miasto stopniowo traciło na znaczeniu na rzecz założonego w 1292 roku Nowego Sącza.

Zabudowa rynku to przykład architektury średniowiecznej. Z prostokątnego rynku wyłożonego kamiennym brukiem wychodzą z jego czterech rogów po dwie ulice, pod katem prostym. Pierwszy rynek, którego wybrukowanie zajęło aż 11 lat otaczało 25 domów, z których zachowały się do dzisiaj 22. Na środku rynku, gdzie stał kiedyś ratusz, obecnie rosną cztery piękne lipy otaczające zabytkowa studnię. Zachowany z pożaru XVII-wieczny dom mieszczański, zwany „Domem na Dołkach”, mieści muzeum regionalne. Siedziba władz gminy mieści się w budynku folwarcznym dawnego klasztoru franciszkanów. Ze względu na zachowaną średniowieczną zabudowę miasta, w 1954 roku Stary Sącz uznano za rezerwat urbanistyczny.

Na wschód od rynku znajduje się zespół klasztorny Klarysek (osobny artykuł) założony przez księżną Kingę, żonę Bolesława Wstydliwego. Księżna po śmierci męża sama wstąpiła do klasztoru w 1279 roku. Przy klasztorze wznosi się wczesnogotycki kościół pw. św. Trójcy i św. Klary. Wnętrze świątyni udekorowane jest barokowymi polichromiami przedstawiającymi życie fundatorki. 

Na południe od Rynku wznosi się kościół pw św. Elżbiety węgierskiej i Małgorzaty. Św. Elżbieta, patronka kościoła była ciotką św. Kingi, a Małgorzata, jego druga patronka, była jej rodzoną siostrą. Pierwsze doniesienia o świątyni istniejącej w tym miejscu pochodzą z 1299 roku, ale dotyczyły najprawdopodobniej drewnianego kościółka. Na jego miejsce zostaje zbudowany na przełomie XIV i XV wieku kościół murowany, który został zniszczony podczas pożaru miasta w 1644 roku.  W następnych latach odbudowywano kilkakrotnie kościół, niszczony przez kolejne pożary Starego Sącza. Wewnątrz kościoła na uwagę zasługuje główny ołtarz pseudobarokowy z XIX wieku i starsze ołtarze boczne, datowane na XVII i XVIII wiek oraz zabytkowa ambona, wielkie obrazy, rzeźby liturgiczne i tablica upamiętniająca powodzenie odsieczy wiedeńskiej.

Stary Sącz jest położony 8 km na południowy-zachód od Nowego Sącza, przy drodze nr 87 do Rytra.

Zdjęcia wykonano w marcu 2015 roku.

  • Rynek

  • Rynek

  • Rynek

  • Rynek

  • Rynek

  • Rynek

  • Rynek

  • Rynek - Dom na Dołkach

  • Uliczka

  • Założenie klasztorne

  • Kościół św. Trójcy

  • Mur obronny klasztoru

  • Kościół pw św. Elżbiety węgierskiej i Małgorzaty