Początki miasta sięgają czasów pierwszych Piastów, kiedy to wchodziło ono w skład państwa Mieszka I. W XII wieku Sulechów przeszedł pod władanie księstwa głogowskiego. U schyłku XIII wieku ziemia sulechowska była częścią lenna korony czeskiej. Pod koniec XV wieku stał się częścią Marchii Brandenburskiej. Doskonała lokalizacja miasta na przecięciu ważnych szlaków handlowych sprawiła, że z przygrodowej osady rolniczo-targowej miasto zaczęło się przeobrażać w ośrodek o znaczeniu regionalnym. W XVI wieku i XVII wieku miasto przeżywało rozkwit, dzięki rozwojowi handlu, rzemiosła i tkactwa. W latach dwudziestych XVI wieku powstały pierwsze gminy ewangelickie, a w roku 1683 pierwsza gmina kalwińska. Niestety, nie ominęły miasta klęski żywiołowe, jak choćby wielkie pożary w roku 1557 i 1687. Król Prus Fryderyk Wilhelm I w mieście założył koszary wojskowe. XIX wiek był okresem dynamicznego rozwoju Sulechowa, miasto wraz z okolicą w tym okresie było jednym z najżywotniejszych ośrodków polskości w tym okręgu. Najbardziej szczęśliwy okres w dziejach miasta to początek wieku XX, który nazwano złotym. W tym okresie wykonano prace wodociągowo-kanalizacyjne, wprowadzono brukową nawierzchnię, powstało wiele budynków, rozpoczął się proces uprzemysłowienia. Okres międzywojenny nie był już taki pomyślny dla miasta i okolicy. Do stagnacji przyczyniła się zmiana granic po I wojnie światowej, w wyniku czego Sulechów znalazł się na rubieżach niemieckiego wschodu. Pod koniec II wojny światowej miasto zostało zajęte 30 stycznia 1945 roku przez oddziały sowieckie. Zabudowa miejska nie doznała poważniejszego uszczerbku.  Po wojnie Sulechów powrócił w granice Polski, zaś jego niemiecka ludność została wysiedlona do Niemiec. Obecna nazwa została administracyjnie zatwierdzona 7 maja 1946 roku. Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są:

– Zamek z wieżą z XV-XVIII wieku (osobny artykuł). Zamek znajduje się przy Alei Wielkopolskiej 2.

– Kościół parafialny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego zbudowany na przełomie XIV-XVII wieku, Jest to najstarszy i najokazalszy kościół w mieście. Budowla ta łączy w sobie elementy kolejnych epok, m.in. w XVI stuleciu w budynku nowej wieży została urządzona pierwsza w mieście biblioteka. W XVIII stuleciu w ołtarzu głównym został umieszczony obraz „Zdjęcie Chrystusa z Krzyża” namalowany przez Bernarda Rode, a w 1830 roku wieża została podwyższona do wysokości 58 metrów. Świątynia jest budowlą późnogotycką, murowaną z cegły i kamienia, oskarpowaną, halową, trzynawową z prezbiterium zamkniętym trójbocznie i posiada przybudówki od strony południowej i północnej. Wieża mieści się po stronie południowej. W nawie głównej i prezbiterium znajdują się sklepienia gwiaździste, w nawach bocznych znajdują się sklepienia sieciowe. Elewacje są ozdobione fryzem wieńczącym o motywie czterolistnym, fasada wschodnia i zachodnia korpusu nawowego, są ozdobione szczytami z bogatą dekoracją blendową. Kościół znajduje się w północno-zachodniej części Starówki.

– Ratusz z XVIII/XIX wieku. Pierwszy ratusz w Sulechowie powstał na początku XIV wieku, dokładna data jego budowy nie jest znana. Zbudowano go na planie prostokąta. Początkowo był drewniany i niewielki. Spłonął w czasie pożaru miasta w 1557 roku. Na tym miejscu wybudowano murowany gmach w stylu renesansowym. Nowy ratusz miał dwie kondygnacje, od strony południowej powstała niewielka wieża, w której umieszczono dzwon służący do zwoływania posiedzeń rady miejskiej i ogłaszania alarmu. Od zachodu wybudowano większą ośmioboczną, wysmukłą wieżę, na której znajdował się mały krużganek, na którym muzykanci grali w czasie miejskich uroczystości. W piwnicach ratusza powstał areszt oraz miejska warzelnia piwa, obok której otworzono karczmę. Pomieszczenia na piętrze budynku przeznaczono dla rady miejskiej i burmistrza. W 1587 roku na parterze ratusza uruchomiono pierwszą w mieście prywatną aptekę „Pod Lwem”. Po raz drugi ratusz spłonął w roku 1633, w czasie trwania wojny trzydziestoletniej. Z powodu braku pieniędzy przez dłuższy czas budynek pozostawał w stanie na wpół zrujnowanym. W 1670 roku na dużej wieży ratuszowej zamontowano wahadłowy zegar, zaś na wierzchołku zawieszono dzwon sygnalizacyjny. Od południowej strony ratusza dobudowano półkolisty aneks. Gruntownej przebudowy ratusza dokonano w II połowie XIX wieku. Zlikwidowano wówczas dwuspadowy dach, a na jego miejscu dobudowano trzecią kondygnację przykrytą płaskim dachem. Obramowano go krenelażem przedstawiającym historyzujące formy. Obniżono również, do wysokości murów, południową wieżę. Przebudowa zdeformowała znacznie pierwotną bryłę ratusza. W czasie II wojny światowej ratusz uległ uszkodzeniu. W czerwcu 1945 roku budynek uporządkowano, w jego wnętrzu zaczął działać Urząd Miejski. Kolejne prace remontowe przeprowadzono w latach 1966-73. Metalowymi pierścieniami wzmocniono wieżę ratuszową, na której zamontowano nowy hełm. W kilku miejscach odsłonięto fragmenty gotyckich murów. Ponadto neogotycki krenelaż zastąpiono piaskowcową attyką. W wyniku tych zmian wnętrze ratusza zatraciło swój pierwotny charakter. Kolejne prace remontowe przeprowadzono w latach 1989-91. Wymieniono całą elewację budynku, wokół którego ułożono chodniki. Ostatnie prace remontowe w ratuszu prowadzone były w 2009 roku. Odwilgocono budynek, który pokryto nową elewacją w kolorze piaskowym. Zainstalowano podświetlenie, które ma uwypuklać walory zabytku.

– Brama Krośnieńska z 1704 roku. Jest to jedyna zachowana z czterech istniejących niegdyś bram miejskich; ceglana, tynkowana konstrukcja o typowych cechach barokowych, bogato zdobiona i połączona z fragmentami zachowanych murów obronnych. Od strony wschodniej na bramie znajduje się kartusz z herbem miasta z czasów brandenburskich, od zachodniej kartusz z orłem i koroną w zwieńczeniu. Brama jest położona obok kościoła Podwyższenia Krzyża Świętego.

– Zbór kalwiński z połowy XVIII wieku. W ostatnich latach wyremontowany i zaadaptowany na salę kinowo-widowiskową i kawiarnię. Budynek znajduje się obok zamku przy Alei Wielkopolskiej.

– Mury obronne, miejskie z połowy XIV wiek wieku, XVI wieku, zbudowane z kamienia polnego i cegły, częściowo zniszczone, zachowane w znacznych fragmentach na granicy średniowiecznej części miasta.

Sulechów jest położony 19 km na północ od Zielonej Góry, po wschodniej stronie drogi S-3.

Zdjęcia wykonano we wrześniu 2022 roku.

  • Zamek

  • Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego

  • Portal wejściowy

  • Nawa

  • Z lewej plebania

  • Ratusz i rynek

  • Fontanna przy ratuszu

  • Kamienice przy Rynku

  • Kamienice przy Rynku

  • Brama Krośnieńska

  • Widok od miasta

  • Dawny zbór kalwiński

  • Dawny zbór kalwiński a w głębi zamek

  • Mury obronne

  • Pomnik Weteranom Walk o Wolną Polskę