Stirling to drugie po Edynburgu ważne miejsce w szkockiej historii. Ze względu na swoje strategiczne położenie miasto było świadkiem wielu wydarzeń historycznych, a do najważniejszych trzeba zaliczyć wojny o niepodległość Szkocji z XIII i XIV wieku. 11 września 1297 powstańcza armia szkocka pod dowództwem Williama Wallace’a stawiła czoła armii króla Anglii Edwarda I. Po wygranej bitwie William Wallace urósł do rangi bohatera narodowego i na pamiątkę tamtych wydarzeń został wybudowany The National Wallace Monument, gdzie możemy bliżej poznać jego historię oraz innych wielkich Szkotów. Drugą ważną bitwą która odbyła się w okolicy Stirling jest Bitwa pod Bannockburn – The Battle of Bannockburn. Również i tym razem szala zwycięstwa przeważyła na stronę szkocką i zapewniła Szkotom niepodległość. W obecnych czasach Stirling jest stolicą hrabstwa. W mieście mieszka około 45 tysięcy ludzi i jest to ważny ośrodek kulturalny, handlowy i naukowy. Znajduje się tu jeden z najmłodszych uniwersytetów w Szkocji, otwarty w 1967 roku. Odwiedzając Stirling warto także przespacerować się po niezwykle urokliwym startym mieście. Jego najstarsza część otoczona jest murami zbudowanymi z charakterystycznego ciemnego wulkanicznego kamienia. Umocnienia te choć niewielkie uchodzą za najlepiej zachowane mury miejskie w Szkocji. Większość atrakcji jest zlokalizowanych w historycznym centrum miasta. Do najważniejszych możemy zaliczyć:

– Zamek,

– The National Wallace Monument,

– The Battle of Bannockburn Experience,

– Argyll’s Lodging – renesansowa rezydencja, należąca niegdyś do męża królowej Marii Stuart ,

– XV wieczny  The Bridge of Stirling,

– Stare Miasto,

–  XV wieczny kościół Krzyża Świętego (Church of the Holy Rude), założony przez Johna Cowane’a.

Zamek w Stirling został zbudowany na początku XII wieku, o czym świadczy historycznie poświadczona wzmianka z przełomu lat 1107 a 1115, kiedy król Alexander I rozpoczął budowę zamkowej kaplicy. Z tego okresu jednak nie zachowały się żadne budowle zamkowe. Zdecydowana większość z nich pochodzi z XV i XVI wieku, kiedy to zamek poddany został gruntownej przebudowie w stylu renesansowym z inicjatywy króla Szkocji Jakuba IV. W 1174 roku warownia była jedną z pięciu przekazanych królowi Anglii Henrykowi II na mocy traktatu z Falaise, pozostającemu w mocy do 1189 roku. Warunki traktatu zostały anulowane w roku 1189 przez króla Anglii – Ryszarda Lwie Serce (1157-99), który odsprzedał zajęte zamki Szkotom, by w ten sposób móc sfinansować swoją krucjatę do Ziemi Świętej. Później zamek przechodził z rąk do rąk. Zgodnie z angielską polityką niszczenia wszystkich lokalnych twierdz, tak by nie mogły być one ponownie użyte przez wroga, także zamek Stirling został poważnie zburzony po roku 1314. W latach 1451-88 w obrębie zamku wybudowanych zostało kilka nowych budynków. Wzniesiono wówczas „Białą Wieżę” w roku 1463, zamkowe mury w roku 1467 oraz podjęto prace nad gruntowną przebudową zamkowej kaplicy w latach pomiędzy 1467-69. Na przełomie XV-XVI wieku król James III rozpoczął budowę Wielkiego Hallu, którego budowa została ukończona za panowania jego syna, króla Jamesa IV. Król ten zapoczątkował gruntowną przebudowę warowni w stylu renesansowym, wybudował wówczas swoją prywatną rezydencję, znaną dzisiaj jako „Stary Budynek Króla”. Założył on także kolegium księży pod nazwą Szkockiej Kaplicy Królewskiej. Ulokowana została ona najprawdopodobniej w kaplicy zbudowanej przez jego ojca i położonej od północnej strony tego samego dziedzińca. Kolejnym dziełem króla była budowa przedzamcza z główną bramą zamkową. Dodatkowo przebudował także przylegające do niej wcześniejsze budowle na nową rezydencję swojej małżonki. Kolejny król James V wybudował w zamku pałac dla swojej drugiej żony. W latach 50-tych XVI wieku), na zamku zostało wybudowane całe przedzamcze wraz z bastionem zwanym „the French Spur”. Obecnie zasadniczą część zamku stanowią wielka sala (Great Hall, ukończona ok. 1503 roku), stare apartamenty królewskie (King′s Old Building, 1496), pałac królewski (Royal Palace, 1540) oraz kaplica (Chapel Royal, 1594), otaczające czworokątny dziedziniec. Całość otaczają mury z bramą wjazdową (1500) od strony południowej. Przed bramą znajduje się zewnętrzna linia umocnień z początku XVIII wieku. Na północ od głównej części zamku stoją budynki obronne i magazyny z XVI-XIX wieku (Nether Bailey), również otoczone murami. Dostęp do nich zapewnia brama północna z końca XIV wieku, będąca najstarszą zachowaną częścią zamku. W Stirling koronowani byli i mieszkali: Jakub V (1513-42); Maria I (1542-67) oraz Jakub VI (1567-1625), ten ostatni do objęcia tronu angielskiego w 1603 roku. W latach 1708-14, w obliczu powstań jakobickich, dokonano rozbudowany zamkowych fortyfikacji. W 1746 roku, podczas drugiej wielkiej rebelii, zamek oblegany był bez powodzenia przez pretendenta do tronu brytyjskiego, Karola Edwarda Stuarta. Był to ostatni raz, gdy zamek doświadczył działań wojennych. Do 1964 roku na zamku mieściły się koszary. Obecnie zamek jest udostępniony do zwiedzania.

Miasto Stirling jest położone w środkowej Szkocji, ok 52 km na północny-zachód od Edynburga, 35 km na północny-wschód od Glasgow. Zamek (ang. Stirling Castle) położony na skale dominującej nad miastem, w przeszłości strzegący najbardziej na wschód wysuniętej przeprawy mostowej przez rzekę Forth, znajduje się w północno-zachodniej części miasta.


  • Zamek Stirling

  • Robert Bruce

  • Główne wejście

  • Fosa

  • Druga brama

  • Stary pałac

  • Wielki Hall

  • Dziedziniec zamku

  • Wielki Hall

  • Dziedziniec zamku

  • Pałac królewski

  • Kasetonowy sufit

  • Kasetony

  • Wielki Hall

  • Wielki Hall

  • Wielki Hall

  • Dziedziniec zamku

  • Dziedziniec zamku

  • Ogrody zamkowe

  • Church of the Holy Rude

  • The National Wallace Monument

  • Stare Miasto