Liceum krzemienieckie zostało założone w 1805 roku, początkowo jako gimnazjum.  Pierwotna nazwa szkoły, Gimnazjum Wołyńskie, obowiązywała do 1819 roku, kiedy to otrzymała status liceum i wówczas zasłynęła w szerokim świecie z racji swej wysokiej rangi i przez wielu była nazywana Wołyńskimi Atenami. Otwarcie liceum należy przypisać Tadeuszowi Czackiemu, ówczesnemu wizytatorowi guberni wołyńskiej, podolskiej i kijowskiej. Nie znalazłszy bowiem wsparcia u księcia Lubomirskiego w Dubnie, gdzie mieszkał i gdzie początkowo zamierzał założyć taką szkołę, dał się przekonać Hugonowi Kołłątajowi do Krzemieńca. I to właśnie Kołłątaj stał się później autorem rozbudowanego programu nauki w nowej szkole. Nie byłoby jednakże wołyńskich Aten gdyby nie pomoc kuratora wileńskiego, księcia Adama Czartoryskiego. Dzięki jego staraniom rząd przyznał dotację na założenie szkoły i udało się pozyskać na jej siedzibę gmachy sąsiadujących ze sobą klasztorów : pojezuickiego i bazylianów. Ale to już Tadeusz Czacki, otrzymawszy darowizny od szlachty i magnaterii, kupił nowoczesne pomoce naukowe, a także sprowadził do Krzemieńca przednich wykładowców, w tym nie tylko z uniwersytetu krakowskiego i wileńskiego, lecz także z innych uczelni europejskich.

Liceum miało wiele znakomitych pracowni, wśród nich m.in. fizyczną, geograficzną i mineralogiczną, utworzono również ogród botaniczny, który okazał się jednym z najlepszych tego typu w europie. Szkoła nie tylko przekazywała szeroką wiedzę i rozwijała zainteresowania, ale również kształtowała gusta swych wychowanków. Liceum Krzemienieckie wydało wielu wybitnych naukowców, literatów i patriotów. Jego absolwentami byli m.in. : Juliusz Słowacki, Antoni Malczewski i Stanisław Worcell.

Przyszło jednak powstanie listopadowe w 1831 roku, a po jego upadku, na fali carskich represji, szkołę zamknięto. Bogate zbiory, bibliotekę i wyposażenie, a nawet część kadry profesorskiej wywieziono do Kijowa, gdzie utworzono Uniwersytet Świętego Włodzimierza. Kilka lat później pojechały tam również rośliny z ogrodu botanicznego. W 1836 roku w budynku odebranym Liceum rozlokowano prawosławne seminarium duchowne.

W latach międzywojennych, na mocy dekretu marszałka Józefa Piłsudskiego z 1920 roku dawne Liceum Krzemienieckie wznowiło działalność w 1922 roku, jako zespół szkół. Była ona kontynuowana do 1939 roku. 28 lipca 1941 roku, wkrótce po zajęciu Krzemieńca przez wojska niemieckie, Niemcy, na podstawie listy ułożonej przez nacjonalistów ukraińskich, aresztowali przedstawicieli inteligencji polskiej, głównie nauczycieli Liceum Krzemienieckiego. Aresztowanych uwięziono w Domu Społecznym, gdzie byli torturowani przez Sonderkommando i milicję ukraińską. W dniach 28–30 lipca 1941 roku 30 osób z tej grupy zostało przez Niemców rozstrzelanych pod Górą Krzyżową.

Obecnie gmach klasztoru i kolegium pojezuickiego, w którym mieściło się liceum, mimo opłakanego stanu wciąż imponuje architekturą. Zwiedzić można jednak tylko dawny kościół jezuicki, w którym obecnie mieści się prawosławny sobór Przemienienia Pańskiego.

Byłe gmachy liceum znajdują się w centrum miasta. Krzemieniec jest położony 80 km na południe od Łucka, przy drodze nr M19 do Tarnopola.

Zdjęcia wykonano w sierpniu 2017 roku.