Najbardziej okazałym zabytkiem kultury prawosławnej we Włodzimierzu Wołyńskim jest sobór Uspieński, czyli prawosławna katedra Zaśnięcia NMP, wybudowany w XII wieku na polecenie wielkiego księcia kijowskiego Mścisława, który został tu pochowany. W czasie najazdu mongołów w 1240 roku świątynia nie poniosła większych strat, tym samym będąc jedyną na Wołyniu cerkwią, która przetrwała w dobrym stanie wyżej wymienioną napaść. W kolejnych wiekach budynek pozostawał soborem katedralnym i miejscem pochówku książąt wołyńskich: Wasylki Romanowicza i jego żony oraz syna, Włodzimierza Wasylkowicza. W 1491 roki, w czasie kolejnego napadu tatarskiego, budynek został poważnie uszkodzony, jednak już trzy lata później zakończono jego odbudowę, połączoną z wzniesieniem w najbliższym sąsiedztwie rezydencji biskupiej. Po ogłoszeniu aktu unii brzeskiej, zainicjowanego m.in. przez prawosławnego biskupa włodzimierskiego i brzeskiego Hipacego Pocieja, katedra przeszła w ręce unitów. W 1683 roku budynek został zniszczony przez pożar. W 1753 roku fasada zachodnia  świątyni została odrestaurowana w stylu barokowym i na miejscu starszej wzniesiono dwie wieże. W 1782 na zlecenie biskupa Stafana Symeona Młockiego rozpoczęto budowę ukrytych schodów o masywnych stopniach, co jednak doprowadziło do zawalenia się części sklepienia soboru. W 1795  roku budynek wykorzystywano jako magazyn.

Dziesięć lat później zostały podjęte działania na rzecz przywrócenia cerkwi do użytku liturgicznego, jednak dopiero w 1885, po likwidacji unii w Rosji, podjęto prace nad odnowieniem obiektu. Specjalna komisja przeprowadziła uporządkowanie terytorium zrujnowanego soboru, który następnie został zrekonstruowany według projektu G. Kotowa, w stylu neobizantyjskim. Odrestaurowane zostały również dzwonnica i pałac biskupi, zaś od podstaw wzniesiony dom dla przyszłego proboszcza parafii przy cerkwi. Uroczyste poświęcenie soboru, ponownie jako prawosławnego, nastąpiło 17 września 1900 roku. Po odbudowie soboru reprezentuje on styl staroruski, przypuszczalnie oddający pierwotny wygląd pierwszej cerkwi. W trakcie XIX-wiecznych prac budowlanych usunięto wszystkie zabytkowe elementy architektoniczne dodane podczas odbudów w czasach gotyku i baroku.

Budynek wzniesiony jest na planie prostokąta o bokach 34 i 20,8 metra, zaś jego wysokość sięga 18,5 m. Ściany soboru mają półtora metra grubości. Obiekt wzniesiony jest z cegły, otynkowany, pomalowany na kolor niebieskozielony i biały. W centralnym punkcie jego dachu znajduje się zrekonstruowana pojedyncza kopuła, ze złoconym dachem i krzyżem. Wnętrze soboru jest pokryte freskami wykonanymi w XIX wieku w czasie przebudowy, przedstawiającymi w większości świętych związanych z ziemiami ukraińskimi i rosyjskimi. Główny ikonostas jest trzyrzędowy, funkcjonują również dwa boczne.

Sobór znajduje się na południowy-zachód od centrum. przy ul. Sobornej. Włodzimierz Wołyński jest położony 120 km na północ od Lwowa, 10 km na wschód od przejścia granicznego z Polską w Uściługu.

Zdjęcia wykonano w sierpniu 2017 roku.

  • Widok od ul. Sobornej

  • Brama i sobór

  • Elewacja północna

  • Elewacja zachodnia i pałac

  • Elewacja zachodnia

  • Pałac

  • Pałac

  • Elewacja wschodnia i brama

  • Elewacja wschodnia i północna

  • Ikonostas

  • Kopuła

  • Carskie wrota