Warowny Monaster Zaśnięcia Matki Bożej w Zimnem został wzniesiony na wzgórzu zwanym Świętą Górą z fundacji księcia Włodzimierza Wielkiego jako zimowy zamek (stąd nazwa Zimno). Książę wraz z fundacją monastyru miał podarować mnichom czczoną do dziś ikonę Matki Boskiej Zimeńskiej (pochodzącą od patriarchy Konstantynopola). Za początek życia monastycznego przyjmuje się osiedlenie się grupy mnichów-pustelników na wzgórzu nad rzeką Łuhą na początku XI wieku. Z czasem w miejscu tym powstała cenobityczna wspólnota zakonna pod wezwaniem Trójcy Świętej. Murowany budynek cerkwi Uspieńskiej ufundowali pod koniec XV wieku książęta Czartoryscy. W 1682 monaster przeszedł do Kościoła unickiego.

W 1724 roku Zimno przeszło w ręce starosty włodzimierskiego Michała Czackiego, który nakazał przebudowę soboru na kościół katolicki. Z budynku zdjęto cebulaste kopuły, a nagrobki Czartoryskich usunięto. Wieść głosi, że Czacki, który na trzy lata przed śmiercią stracił wzrok, miał bezpośrednio przed tym zdarzeniem wyśmiewać się z zimeńskiej ikony, że nie zdoła ona uratować prawosławnego klasztoru.

Wkrótce potem monastyr jednak reaktywowano, oddając go w ręce mniszek z Korca. W dwudziestoleciu międzywojennym klasztor funkcjonował w ramach Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. Po II wojnie światowej, na skutek zmian granic państwowych, ponownie znalazł się w Rosyjskim Kościele Prawosławnym, jednak już w 1949 roku został skasowany przez władze stalinowskie. W budynkach klasztornych umieszczono bibliotekę, przychodnię, klub wiejski i magazyn, zaś brak niezbędnych remontów doprowadził do ich znacznej dewastacji. W latach 90-tych XX wieku mniszki powróciły do klasztoru, który po przeprowadzeniu generalnego remontu, jest dziś celem pielgrzymkowym wyznawców prawosławia.

Kompleks architektoniczny monasteru w Zimnem składa się z soboru, dwóch cerkwi naziemnych, jednej świątyni położonej w pieczarach, bramy-dzwonnicy oraz budynków mieszkalnych dla mniszek. Zabudowania te powstawały w różnych okresach historycznych i były poddawane kilkakrotnym przebudowom. Całość otoczona jest ceglanym murem z basztami w narożnikach. Wewnątrz murów przestrzeń między świątyniami i innymi budynkami jest urządzona w formie ogrodu z fontanną, kapliczką oraz pomnikiem Włodzimierza Wielkiego. Drugi mur oddziela zabytkową część monasteru od urządzonego po 1991 ogrodu ze szklarnią.

Główną świątynią klasztoru jest sobór Zaśnięcia Matki Bożej, którego współczesny wygląd został w II połowie XX wieku zrekonstruowany tak, by oddać jego pierwotną architekturę z przełomu XIV i XV wieku, przez wprowadzenie elementów bizantyjsko-ruskich. Jest to trójnawowa świątynia typu bazylikowego zwieńczona pięcioma złoconymi kopułami posadowionymi na bębnach, w których znajdują się po cztery półkoliste okna z ozdobnymi obramowaniami. Konstrukcja ścian cerkwi wspiera się na przyporach, między którymi znajdują się po dwa okna. Fasada świątyni wykończona jest szczytem w kształcie oślego łuku. Wejście do budynku prowadzi przez wysunięty przedsionek. Całość opasuje gzyms. We wnętrzu znajduje się dziewiętnastowieczny trzyrzędowy ikonostas. Sobór jest miejscem przechowywania szczególnie czczonych w monasterze ikon Matki Bożej i św. Mikołaja.

Najstarszą cerkwią w kompleksie monasteru jest cerkiew Trójcy Świętej. Pierwotnie wzniesiona w formie rotundy, została powiększona w czasie prac renowacyjnych w II połowie XIX wieku. Zmieniono wówczas dach kryty gontem na blachę, zmodyfikowano kształt okien. Obecnie jej nawa wzniesiona jest na planie prostokąta, do którego przylega półkoliste prezbiterium. Stożkowe dachy ponad nawą i prezbiterium są zwieńczone złoconymi krzyżami. Cerkiew posiada jedynie pojedyncze, półkoliste i prostokątne, wąskie okna. We wnętrzu znajduje się wyposażenie współczesne: marmurowy, jednorzędowy ikonostas oraz zespół fresków wykonanych w stylu neobizantyjskim.

Cerkiew św. Julianny była pierwotnie częścią kompleksu obiektów mieszkalnych. Według tradycji stanowi część rezydencji Włodzimierza Wielkiego w czasie jego wizyt na Wołyniu. Adaptacja obiektu na cerkiew nastąpiła po reaktywacji monasteru w 1991 roku, gdy trwały jeszcze ostatnie prace remontowe w innych świątyniach, uniemożliwiając ich użytkowanie. Budynek wzniesiony jest na planie prostokąta, z wyodrębnionym, wielobocznie zamkniętym pomieszczeniem ołtarzowym, łączy się z obiektami mieszkalnymi (od zachodu). Ponad prezbiterium posiada jedną sygnaturkę ze złoconym krzyżem, jego okna są wąskie, półkoliste. We wnętrzu znajduje się dwurzędowy ikonostas oraz trzy szczególnie czczone przez wiernych ikony: Opieki Matki Bożej, Wołyńska Ikona Matki Bożej oraz ikona św. Julianny z cząsteczką relikwii.

Cerkiew św. Warłaama znajduje się w pieczarach klasztornych, wejście do niej prowadzi przez główny sobór. Jest to współcześnie urządzona świątynia z jednorzędowym ikonostasem.

Zimno jest położone 6 km na południe od Włodzimierza Wołyńskiego, po zachodniej stronie drogi nr T0302 do Porycka. Klasztor położony na wzgórzu jest widoczny z daleka.

Zdjęcia wykonano w sierpniu 2017 roku.