Barokowy pałac Sapiehów w Warszawie ( tzw. Koszary Sapieżyńskie) został zbudowany w latach 1731-46 według projektu Jana Zygmunta Deybla dla kanclerza wielkiego litewskiego Jana Fryderyka Sapiehy.

Dwupiętrowa, podpiwniczona rezydencja składała się z piętnastoosiowego korpusu głównego oraz dwóch oficyn pomiędzy pałacem a ulicą. Przy granicy z posesją nr 4, prostopadle do ulicy, zbudowano parterową oficynę gospodarczą. W latach 1741-42 pod kierunkiem Deybla podwyższono oficynę gospodarczą oraz zbudowano wzdłuż ulicy skrzydło łączące ją z oficyną boczną pałacu. W latach 1771-90 dobudowano analogiczne skrzydło po drugiej stronie pałacu. W budynku znajduje się wysoka na dwa piętra sala balowa. Budynek zdobi Krzyż Orderu Orła Białego, który Sapieha otrzymał w 1716 roku.

W rękach Sapiehów pałac pozostawał do 1806 roku, kiedy to wojsko francuskie zarekwirowało go na lazaret. Dopiero w 1810 roku podpisano oficjalną umowę najmu, a w 1817 Komisja Rządowa Wojny odkupiła go od Sapiehów. Pałac znajdował się wówczas w opłakanym stanie.

W latach 1818-20 budowla została przebudowana w stylu klasycystycznym na koszary wg projektu Wilhelma Henryka Mintera. W trakcie przebudowy ogołocono fasadę z niemal całego rokokowego wystroju, ale jednocześnie wymieniono grożące zawaleniem stropy, stolarkę okienną i pokrycie dachów. Od 1820 roku do powstania listopadowego obiekt pełnił funkcje koszar 4 Pułku Piechoty Liniowej – Czwartaków. Po upadku Powstania Listopadowego pałac zajęły wojskowe jednostki rosyjskie i stacjonowały w nim do 1915 roku.

W 1852 roku na dziedzińcu wzniesiono kilka nowych budynków gospodarczych, m. in. stajnie od ul. Wójtowskiej, sam zaś pałac w tym okresie uległ dalszemu zubożeniu wystroju (likwidacja ryzalitu wejściowego i boniowania na wszystkich elewacjach). Po odzyskaniu niepodległości, w Koszarach umieszczono filię  Głównego Wojskowego Szpitala Ujazdowskiego, przemianowanego w 1922 roku na 1. Szpital Okręgowy im. Marszałka Józefa Piłsudskiego. Zapewne w stulecie Powstania, w listopadzie 1931 roku, na ścianie południowej oficyny odsłonięto nie istniejącą dziś tablicę pamiątkową o następującej treści: „DAWNE KOSZARY PUŁKU CZWARTEGO PIECHOTY LINIOWEJ KTÓRY W BOJACH O NIEPODLEGŁOŚĆ W R. 1830-31 OKRYŁ SIĘ WIEKOPOMNĄ CHWAŁĄ”. Pałac został zniszczony w 1944 roku przez Niemców, w czasie powstania warszawskiego. Po wojnie w latach 1950-55 został zrekonstruowany przez Marię Zachwatowiczową (bez budynków gospodarczych), z wykorzystaniem oryginalnych projektów Deybla. Podczas remontu odtworzono dekoracje, które zostały zdjęte podczas przystosowywania budynku na koszary, m.in. rokokowe detale rzeźbiarskie. Pierwszymi powojennymi użytkownikami były Szkoła Podstawowa nr 19 i Okręgowy Ośrodek Metodyczny Kuratorium Okręgu Szkolnego m. st. Warszawy. Obecnie w pałacu znajduje się Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci Słabo Słyszących nr 15. im. Ottona Lipkowskiego. Obok głównego wejścia zawieszono tablicę pamiątkową, o treści identycznej jak przedwojenna.

Pałac Sapiehów w Warszawie znajduje się na Nowym Mieście przy ul. Zakroczymskiej 6.

Zdjęcia wykonano w marcu 2012 roku.

  • Elewacja frontowa korpusu

  • Ryzalit fasady

  • Balkon nad wejściem

  • Szczyt ryzalitu

  • Lewe skrzydło wzdłuż ul.Zakroczymskiej

  • Attyka z popiersiami

  • Prawe skrzydło wzdłuż ul.Zakroczymskiej

  • Elewacja tylna

  • Pseudoryzalit elewacji tylnej