W pobliżu wsi Węsiory nad jeziorem Długim znajduje się cmentarzysko Gotów z II – III wieku n.e. Nekropolia składa się z dwóch konstrukcji naziemnych: kręgów kamiennych i kurhanów. Kręgi kamienne to wielkie koła utworzone z pionowo ustawionych głazów, tzw. steli na obwodzie i czasem w środku. Przypuszcza się, że kręgi kamienne służyły jako miejsca spotkań starszyzny plemiennej. Na ogół nie spotyka się w ich obrębie pochówków, lecz zdarzają się wyjątki. W Węsiorach jedynie w kręgu znajdującym się w górnej części rezerwatu nie było grobu. Znajdują się tu trzy kręgi i część czwartego, z których największy ma średnicę ok. 26 m. Kurhany to kopce usypane z ziemi, głazów i mniejszych kamieni o wysokości ok. 1,5 m, pod którymi na różnych głębokościach składano pochówki ciałopalne lub szkieletowe. Kurhany zbudowane są na podstawie koła o średnicy od 4 do 16 metrów i czasami na ich szczycie również stoją kamienne stele. Na cmentarzysku w Węsiorach znajduje się 20 kurhanów i 110 grobów poza nimi, w których znaleziono podczas wykopalisk 129 pochówków, zarówno ciałopalnych jak i szkieletowych.

Powstanie cmentarzyska przypisuje się Gotom, germańskiemu plemieniu ze Skandynawii, którzy w I wieku n.e. pojawili się na niezamieszkanych wówczas ziemiach północnej Polski, a w III wieku wyemigrowali na południowy-wschód na tereny dzisiejszej Ukrainy. 

Węsiory to wieś kaszubska położona km na wschód od Sulęczyna, przy drodze nr 228 do Kartuz. Cmentarzysko jest położone na północnym brzegu jeziora Długie, ok. 1,5 km na południe od centrum wsi. Droga do nekropoli jest dobrze oznakowana. 

Zdjęcia wykonano w lipcu 2006 roku.

  • Tablica info i ja

  • W kamiennym kręgu

  • Stella

  • Kurhany