Parma została prawdopodobnie założona przez Etrusków. W 183 roku p.n.e. miasto zostało kolonią rzymską. W 44 roku p.n.e. miasto zostało zniszczone, a odbudował je cesarz August. W czasie cesarstwa miasto otrzymało tytuł Julia za swoją lojalność domowi cesarskiemu. Parmę oblegał Attyla, a po upadku Rzymu, dostało się germańskiemu królowi Odoakrowi. W czasie wojny gockiej zostało zniszczone przez Totilę. W czasach panowania bizantyjskiego miastu zmieniono nazwę na Chrysopolis (Złote miasto). Od 569 roku Parma była częścią Królestwa Lombardii. W średniowieczu Parma stała się ważnym przystankiem na Via Francigena, głównej drodze łączącej Rzym z Europą północną. Aby zwiększyć bezpieczeństwo pielgrzymów wybudowano wtedy kilka zamków, szpitali i innych budynków. W 774 roku pod rządami Franków, Parma została stolicą hrabstwa. W czasie konfliktu między papiestwem a cesarstwem, Parma poparła cesarza. Dwóch z biskupów Parmy zostało antypapieżami – Cadalu, fundator katedry został Honoriuszem II, i Wibert został Klemensem III. W 1248 roku Parmę bezskutecznie oblegał cesarz Fryderyk II Hohenstauf. W 1341 roku miasto zostało podporządkowane Mediolanowi. Po krótkim okresie niezależności podczas rządów rodziny Terzi (1404-09), rodzina Sforza przejęła rządy (1440-49) poprzez podległe sobie rodziny Pallavicino, Rossi, Sanvitale i Da Correggio. Był to czas wzmożonej budowy zamków i wież obronnych w mieście i jego okolicach. W XIV i XV wieku Parma znajdowała się w centrum wojen włoskich. W latach 1500–21 miasto znajdowało się w rękach Francuzów, tylko na krótko (1512-15) było częścią terytoriów papieskich. Po wycofaniu się Francuzów, do 1545 roku Parma została częścią Państwa Kościelnego. W 1545 roku papież z rodu Farnese – Paweł III, połączył Parmę i Piacenzę i podniósł je do rangi księstwa, a następnie przekazał swojemu nieślubnemu synowi – Piotrowi Ludwikowi Farnese. Potomkowie Piotra Ludwika rządzili Parmą do 1731 roku, kiedy zmarł ostatni męski potomek rodu Farnese – Antonio (1679-1731). W 1731 roku księstwo Parmy i Piacenzy trafiło do rąk królów Hiszpanii z dynastii Burbonów i straciło swoje znaczenie. Po pokoju w Akwizgranie w 1748 roku, Parma znalazła się w strefie wpływów Francji. Podczas wojen napoleońskich (1802-14), Napoleon obalił Burbonów, a Parma była częścią departamentu Taro. 24 kwietnia 1808 pod francuską nazwą Parme została przyznana za zasługi księciu Placencji – Charlesowi Lebrunowi. Kongres wiedeński, który miał przywrócić status quo sprzed wojen, uznał, że Parma nie trafi z powrotem do rąk Burbonów. Miała pozostać własnością wdowy po Napoleonie – cesarzowej Marii Ludwice aż do jej śmierci. Cesarzowa zmarła w 1847 roku, a Parma wróciła do księcia Karola II. Już 15 września 1849 roku książę został obalony, a władzę przejął Carlo Farini – Burbonowie odzyskali tron, ale na krótko. W 1860 roku w plebiscycie mieszkańcy zdecydowali o przyłączeniu byłego księstwa do powstającego Królestwa Włoch. Najważniejsze zabytki miasta to:

– Katedra pw. Wniebowzięcia NMP (wł: Duomo di Parma). Romański kościół został zbudowany w latach 1074-1178 (możliwe, że budowa rozpoczęła się wcześniej). Konsekracji dokonał papież Paschalis II w roku 1106. Gotycka wieża została dobudowana w latach 1284-94. W planach była bliźniacza wieża po drugiej stronie fasady, lecz budowla nigdy nie została rozpoczęta. Świątynia ma 81,7 m długości i 28 m szerokości. Fasada ma 29 m wysokości. Wnętrze katedry ozdobione jest szczególnie cennymi freskami, wśród których wyróżnia się iluzjonistyczne dzieło Antonio Allegriego da Correggio – Wniebowzięcie zdobiące kopułę. Katedra zlokalizowana jest w centrum miasta, przy placu Piazza Duomo. Świątynia jest siedzibą diecezji Parma.

– Baptysterium, przyległe do katedry, jego budowę rozpoczął Antelami w 1196 roku.

– Kościół św. Jana Ewangelisty, powstały w latach 1498–1510 za absydą katedry. Ma barokową fasadę i wieżę. Trójnawowa świątynia została wybudowana na planie krzyża łacińskiego. W latach 1520–22 Correggio ozdobił wnętrze kopuły freskami przedstawiającymi wizje św. Jana Ewangelisty, a Parmigianino ozdobił freskami wnętrze kaplicy. Warte zobaczenia są też krużganki i stary ogród warzywny benedyktynów. W bibliotece znajdują się księgi z XV i XVI wieku. – Sanktuarium Santa Maria della Steccata.

– Klasztor benedyktyński św. Pawła, ufundowany w XI wieku. W środku, w Camera di San Paolo, znajdują się bezcenne freski Corregia oraz Alessandro Araldi.

– Gotycki kościół pw. San Francesco del Prato, pochodzący z XIII wieku. Do lat 90. XX wieku pełnił funkcję miejskiego więzienia.

– Palazzo della Pilotta, powstały w 1583 roku. W pałacu znajduje się Akademia Sztuk Pięknych z parmeńską szkołą malarstwa, Biblioteka Książęca, Galeria Narodowa, Muzeum Archeologiczne, Muzeum Bodoni i Teatr Farnese.

– Pałac Książęcy, wybudowany w 1561 roku dla księcia Ottavio Farnese, zaprojektowany przez Jacopo Barozzi da Vignola. Powstał na miejscu dawnego zamku rodziny Sforza, w XVII-XVIII wieku został rozbudowany. Kompleks pałacowy zawiera również Palazzo Eucherio Sanvitale z interesującymi dekoracjami Gianfrancesco d’Agrate z XVI wieku i freskami Parmigianino. Kompleks pałacowy zawiera też park książęcy zaprojektowany przez Vignolę, w 1749 roku zamieniony w ogród w stylu francuskim.

– Palazzo del Comune, wybudowany w 1627 roku.

– Palazzo del Governatore, wybudowany w XIII wieku.

– Pałac biskupi, wybudowany w 1055 roku.

– Ospedale Vecchio, (Stary Szpital), wybudowany w 1250 i następnie przebudowany w stylu renesansowym. W budynku znajdują się państwowe archiwa oraz biblioteka publiczna.

– Cittadella, duża forteca z XVI wieku, wybudowana na rozkaz księcia Alessandro Farnese, blisko starych murów.

– Pons Lapidis, znany jako Most rzymski lub Most Teoderyka, kamienny most rzymski, jego powstanie datuje się na czasy cesarza Augusta.

Parma jest położona 120 km na południowy-wschód od Mediolanu, przy autostradzie A1 do Bolonii.

Zdjęcia pochodzą z filmu nagranego kamerą VHS w sierpniu 1992 roku. Niestety ich jakość pozostawia wiele do życzenia, ale chciałem je wykorzystać.