Pierwotny, klasycystyczny pałac w Helenowie został zbudowany około 1807 roku, z fundacji Tomasza Adama Ostrowskiego, podskarbiego nadwornego koronnego, według projektu architekta Jakuba Kubickiego. Była to niewielka, jednokondygnacyjna budowla z dwiema oficynami usytuowanymi po bokach podjazdu. Wokół rezydencji zaprojektowano rozległy park z malowniczymi stawami zasilanymi wodą przez rzeczkę Zimną Wodę. Po Ostrowskim dobra przejęli Arkuszewscy, a w roku 1855 posiadłość nabyli Maria z Sapiehów i Stanisław Potoccy. Na ich polecenie w latach 1859-60 pałac został gruntowanie przebudowany według projektu architektów Władysława Hirschela i Henryka Marconiego.

Powstała wówczas dwukondygnacyjna, podpiwniczona, neorenesansowa rezydencja wzniesiona na planie prostokąta z poddaszem nakrytym dachem czterospadowym. W dziewięcioosiowej elewacji frontowej umieszczono dwa skrajne, jednoosiowe ryzality, oraz jednoosiowy ryzalit centralny, poprzedzony parterowym portykiem wspartym na dwóch parach kolumn jońskich, dźwigających belkowanie i opartą na nim półokrągłą archiwoltę. Ponad ryzalitem środkowym usytuowano ażurową attykę, a nad całością góruje belweder z daszkiem wspartym na filarach i kolumnach. Ryzality skrajne w partii parteru mają otwory okienne zakończone półokrągłym nadświetlem. Druga kondygnacja została wyposażona w balkony o tralkowych balustradach wspartych na piaskowcowych konsolach. Po obu stronach otworu drzwiowego umieszczono w okrągłym niszach przedstawienia alegoryczne. Cała elewacja została posadowiona na cokole o tynkowym boniowaniu i oknach piwnicznych umieszczonych na osiach. Przed frontowym ryzalitem środkowym znajduje się otwarty taras ze schodami umieszczonymi z obu boków. Na wysuniętych cokołach umieszczono rzeźby lwów. Elewacja ogrodowa o analogicznym wystroju została wzbogacona trójbocznym ryzalitem zwieńczonym balustradą i rzeźbami alegorycznymi przedstawiającymi Pobożność, Mądrość, Wierność i Zgodę. Ryzalit poprzedzono czterokolumnowym portykiem jońskim, dźwigającym balkon piętra z tralkową balustradą. Od wejścia do ogrodu prowadzą dwubiegowe schody. Wnętrza pałacu otrzymały bogatą dekorację sztukatorską i rzeźbiarską. Najbardziej reprezentacyjny jest hall w kształcie rotundy nakrytej kopułą. We wnękach hallu ustawiono marmurowe posągi dłuta F. Vickiego wyobrażające cztery pory roku. Całość otacza zadbany park krajobrazowy z przykładami rzeźb klasycystycznych autorstwa Jacopa Franceschiego z 1863 roku. W parku znajduje się obszerny kompleks stawów i dwie oficyny z początku XIX wieku, wg projektu Kubickiego. Podczas ponownej przebudowy pałacu w latach 1904-05 przekształcono zlokalizowaną w prawym skrzydle oranżerię na bibliotekę.

Przez lata gospodarzenia posiadłości przez Potockich w pałacu zgromadzono liczne zbiory książek, oraz zabytków sztuki. W roku 1932 ówczesny właściciel majątku Jakub Potocki przekazał większość zbiorów na rzecz Biblioteki Publicznej oraz Muzeum Narodowego, natomiast w 1934 roku testamentem ustanowił fundację z dóbr helenowskich, która służyła sanatorium przeznaczonemu do zwalczania chorób społecznych. W 1939 roku majątek zajęty został przez wojska niemieckie. W latach 1940-41 w pałacu urzędował komendant getta Pruszków, a w latach 1944-45 komendant niemieckiego obozu przejściowego „Dulag 121”. Po zakończeniu II wojny światowej niezniszczony pałac przejęło Ministerstwo Obrony Narodowej i przeznaczyło go na reprezentacyjną rezydencję wypoczynkową. W związku z tym iż był to obiekt wojskowy, pałac w Helenowie był niedostępny dla zwykłego obywatela i jest dziś mało znany. Obecnie pałac jest nadal w gestii Ministerstwa Obrony i funkcjonuje jako dom wypoczynkowy, ale jest już udostępniony do zwiedzania, pod warunkiem zdobycia specjalnego zezwolenia z MON-u. Częste remonty (1948, 1965, 1974) oraz troskliwa konserwacja sprawiły, iż cały obiekt znajduje się w doskonałym stanie.

Helenów jest położony 2,5 km na południowy-zachód od centrum Pruszkowa. Pałac znajduje się między Nową Wsią a Pruszkowem, przy ul.Grodziskiej, po jej zachodniej stronie.

Zdjęcia wykonano w marcu 2018 roku.

  • Brama wjazdowa z wartownikiem

  • Wszystko co widać przez płot

W związku z niemożnością wykonania zdjęć poniższe pochodzą ze strony – http://fotoforum.gazeta.pl/72,2,782,46727649,46731412,0,2.html?v=2&wv.x=1

  • Elewacja frontowa

  • Elewacja frontowa

  • Podjazd

  • Archiwolta z belwederem

  • Podjazd przed fasadą

  • Jedna z oficyn

  • Elewacja tylna

  • Elewacja tylna