Dom podcieniowy „Mały Holender” pod nr 31A w Żelichowie został zbudowany w XVIII wieku z inicjatywy rodziny Fuge. Na początku był zwykłym domem, który stał w miejscowości Jelonki koło Pasłęka. Podcień prawdopodobnie dobudowano w późniejszym czasie. Na naszczytniku podcienia widnieje inskrypcja z inicjałami i datą remontu lub budowy podcienia „F.M 1843„. Podcień w takich domach pierwotnie służył jako spichlerz. Jednak w XIX w. stał się modny. Był ozdobą domu, wizytówką gospodarzy i stał się wyznacznikiem ich statusu. Dlatego wiele domów a Żuławach zyskało podcienie bardzo ozdobne z wieloma filarami. Często mówiono, że ilość filarów zdradza zamożność gospodarza.

Budowla jest konstrukcją drewnianą, stojącą na kamiennej podmurówce, z głęboką, ryglową wystawką wspieraną przez 5 kolumn stojących na kamiennych podstawach oraz dwie ryglowe ścianki boczne. Szczyty głównej części budynku oraz wystawki są oszalowane pionowo. Od drugiej strony domu, z oryginalnych elementów, które pozostały po renowacji obiektu, dobudowano podcień gospodarczy z dwudzielnymi drzwiami, pochodzącymi z karczmy w Marynowach.

Demontaż i ponowne postawienie domu zaczęło się w 2003 roku i trwało około 10 lat. Każdy element domu został pieczołowicie zdemontowany, przeniesiony i złożony w nowym miejscu. Po czym, aby pozbyć się szkodników  – spuszczeli i kołatków, drewno zostało wygazowane. Z domu z Jelonek zachowało się około 40 % oryginalnego materiału licząc drewno, cegły i kamienie fundamentowe. Dom został posadowiony w miejscu dawnych zabudowań gospodarczych plebanii, odtworzony dokładnie tak, jak powstał 300 lat temu.

Początkowo odrestaurowany dom był wakacyjnym domem do wynajęcia.  Od 2018 roku pełni funkcję gospody „Mały Holender” z kuchnią żuławską. Dom podcieniowy „Mały Holender” pod nr 31A w Żelichowie usytuowany jest w bliskiej odległości od kościoła pw. św. Mikołaja, w pobliżu rzeki Tugi.

Zdjęcia wykonano w maju 2020 roku.

Żelichowo jest położone na Żuławach Malborskich,  nad rzeką Tugą, po wschodniej stronie drogi nr 502 do Stegny, 4 km na północ od Nowego Dworu Gdańskiego.

  • Podcień

  • Główne wejście

  • Elewacja tylna

  • Elewacja tylna i boczna

  • Podcień

  • Fasada

  • Relikty cmentarza mennonickiego