Kamień węgielny pod budowę cerkwi Hagia Sophia w Białymstoku położono 20 listopada 1987 roku. Autorem projektu świątyni jest Michał Bałasz. W niespełna rok po wmurowaniu aktu erekcyjnego, 6 września 1988 roku, arcybiskup Sawa erygował samodzielną wspólnotę świętej Sofii – Mądrości Bożej – Hagia Sophia.

Cerkiew została wzniesiona na planie prostokąta o wymiarach 32.5 × 22.5 m. Całkowita wysokość budowli (od posadzki do najwyższego punktu kopuły centralnej) wynosi 17 m. Jej elewację wykonano z cegły klinkierowej. Jedynie przy wejściu głównym zastosowano połacie tynku, malowanego na biało. Na bocznych ścianach, południowej i północnej, kładziono misterne wzory z płycin i pilastrów, przechodzących w przenikające się łuki. Świątynia posiada pięć kopuł (największą – centralną i cztery mniejsze) pokrytych miedzianą blachą i zwieńczonych krzyżami. Centralna kopuła ma średnicę 16 m, a wieńczący ją krzyż – 4 m wysokości. Kopuła ta wsparta jest na łukach arkadowych i pendentywach. Oś horyzontalną wyznaczają dwie półkopuły oraz rzędy kolumn, oddzielających nawę główną od bocznych. Nad bocznymi nawami znajdują się balkony. W celu zachowania w cerkwi odpowiedniej akustyki, w apsydzie zachodniej umieszczono kontrapsydę, dzięki czemu nie powstają zjawiska pogłosu ani echa. W świątyni znajduje się jednorzędowy ikonostas z ikonami napisanymi przez greckiego artystę Konstantinosa Spandinosa, będącymi darem od arcybiskupa Aten i całej Grecji. Wewnętrzne ściany ozdabiają polichromie, wykonane przez malarzy z Grecji. Dolne części ścian obłożone są białym marmurem. Posadzkę wykonano z granitu o siedmiu kolorach, z centralnie umieszczoną kompozycją przedstawiającą dwugłowego orła, godło Cesarstwo Bizantyńskiego. W cerkwi umieszczono siedem dzwonów, odlanych w Woroneżu. Świątynia może pomieścić 1500 osób. 15 października 1998 roku poświęcenia cerkwi dokonał patriarcha Konstantynopola Bartłomiej I wraz z metropolitą Polski Sawą.

Świątynia znajduje się przy ulicy Trawiastej 5. Białystok jest stolicą woj. podlaskiego.

Zdjęcia wykonano we wrześniu 2020 roku.