Cerkiew Mądrości Bożej (bułg.Света София – św.Sofia) została zbudowana za czasów cesarza Konstantyna Wielkiego, na fundamentach kilku starszych świątyń z czasów rzymskiego miasta Serdika. W II wieku na tym miejscu stał rzymski teatr, gdzie dla rozrywki tłumu były przeprowadzane krwawe spektakle, w których chrześcijanie byli wystawiani do walk przeciw silnym gladiatorom lub dzikim zwierzętom. W ciągu następnych wieków było wznoszonych kolejno kilka świątyń, zniszczonych przez najazdy Hunów i Gotów. W 343 roku w świątyni odbył się sobór. Zniszczoną, w wyniku kolejnych barbarzyńskich najazdów, świątynię w połowie VI wieku odbudował cesarz Justynian I Wielki, ponownie nadając jej wezwanie Mądrości Bożej. W średniowieczu mieściła się w niej katedra, siedziba lokalnego biskupa.

Po podboju Bułgarii Turcy przebudowali świątynię na meczet, dobudowując do niej minaret. W tej roli pozostała ona przez kilka wieków. Kilkakrotnie była niszczona przez trzęsienia ziemi, ostatni raz w 1858 roku. Po tym ostatnim, które zburzyło m.in. minaret, Turcy nie odbudowali już meczetu przekonani, że zniszczył go gniew „chrześcijańskiego Boga”. Na poły zrujnowana budowla służyła jako skład i remiza strażacka. Po wyzwoleniu Bułgarii spod okupacji tureckiej przez jakiś jeszcze czas pozostała w tej roli, choć 4 stycznia 1878 odprawiono przed nią dziękczynne nabożeństwo z okazji odzyskania niepodległości. Odbudowa cerkwi rozpoczęła się dopiero w latach 20-tych XX wieku. 21 września 1930 cerkiew została ponownie poświęcona, jednak aż do 1935 trwały prace wykończeniowe pod kierunkiem profesora Bogdana Fiłowa i architekta Aleksandra Raszenowa. Nie przywrócono jej jednak funkcji cerkwi katedralnej, którą przejął wzniesiony przez Rosjan sobór św. Aleksandra Newskiego.

Świątynia jest trójnawową, krzyżowo-kopułową bazyliką z transeptem i trójboczną absydą. Kopuła na przecięciu nawy głównej i transeptu pozbawiona jest bębna. Jej wymiary to: długość – 47 metrów, szerokość – 20 metrów, wysokość kopuły – 20 metrów. Fasada została nieco zmieniona po rekonstrukcji, z dobudowanymi po obu stronach niskimi, okrągłymi wieżami. Cerkiew św. Zofii położona nieopodal katedry Aleksandra Newskiego, jest jednym z najcenniejszych zabytków chrześcijańskiej architektury na Bałkanach.

Zdjęcia wykonano w lipcu 2016 roku.

  • Fasada cerkwi

  • Fasada cerkwi

  • Elewacja boczna

  • Elewacja boczna

  • Nawa główna

  • Nawa główna

  • Ikonostas

  • Nawa główna

  • Nawa główna

  • Sklepienie

  • Nawa boczna

  • Boczny ołtarz