Sakkara to rozległa starożytna nekropolia, która służyła jako cmentarz dla królów najstarszych dynastii i dostojników państwowych. Sama nazwa wywodzi się od opiekującego się nekropolią boga Sokara, pół-człowieka, pół-Sokoła. Możliwe, że na jej terenie pochowany był pierwszy znany król Egiptu Narmer. Wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO kompleks grobowców w Sakkarze to kilkadziesiąt zachowanych w różnym stanie mastab i piramid. 

Najsłynniejszym zabytkiem jest piramida schodkowa Dżesera. Została ona wybudowana przez pierwszego architekta w historii świata – Imhotepa, który był także odkrywcą metody budowy z kamieni ciosanych. Piramidę wzniesiono na planie prostokąta, z długim tarasem od czoła. Zajmuje powierzchnię o wymiarach 121 x 109 i ma 58,8 m. wysokości. Powstała na bazie kwadratowej mastaby (grobowiec faraonów i dostojników, część nadziemna – prostopadłościan o pochyłych ścianach ze ślepymi wrotami i serdabem (pomieszczenie z posągiem zmarłego), część podziemna – szyb i komora grobowa).  W środku piramidy znajduje się komora grobowa Dżesera – prawdziwy labirynt tuneli, komór i galerii, o łącznej długości niemal 6 km skupiając się w centralnym szybie, mierzącym 7 m kwadratowych i 28 m głębokości. Gdy złożono w niej mumię króla, została zamknięta blokiem granitu o wadze trzech ton. Znajduje się tam także jedenaście innych szybów służących za miejsce pochówku królowych i przedwcześnie zmarłych królewskich dzieci. Kompleks piramidy Dżesera jest otoczony murem z białego wapienia z Tura, wysokim na 10,5 m.

Do kompleksu wiedzie korytarz z zadaszoną kolumnadą z kamiennymi filarami o rzeźbieniach imitujących pęki łodyg. Na końcu kolumnady prowadzącej do Południowego Dziedzińca znajduje się poprzeczna sala hypostylowa w skład której wchodzi osiem kolumn połączonych w pary wapiennymi blokami.

  • Piramida schodkowa Dżesera

  • Wejście do kompleksu piramidy Dżesera

  • Sala hypostylowa

  • Mastaby wokół dziedzińca kompleksu

  • Piramidy Userkafa i Dżesera

Na północny wschód od piramidy Dżesera znajduje się bardzo zniszczona piramida Teti, władcę VI dynastii. Pierwotna jej wysokość wynosiła 52,5 m, długość boku – 78,8 m. Rdzeń piramidy składa się z 5 stopni. Do wnętrza piramidy można się dostać przez kaplicę wejściową przy północnym brzegu piramidy. System komór został zbudowany na wzór starszych piramid. Od wejścia biegnie korytarz schodzący w dół o długości 17 m. Następnie znajdują się: komora przechodnia, poziomy korytarz o długości 25 m z zapadniami, przedsionek z serdabem (zawierającym 3 głębokie nisze) po wschodniej stronie, który przechodzi w komorę grobową o długościach boku 3,5 m x 7,9 m, zwieńczoną dwuspadowym, wapiennym stropem. Koniec korytarza, przedsionek i komora grobowa pokryte są Tekstami Piramid, a sufit imituje gwiaździste niebo. Przy zachodniej ścianie komory grobowej stał sarkofag, splądrowany przed wiekami. Sarkofag nigdy nie został dokończony. Na zewnątrz kompleksu grobowego znajdują się małe zespoły grobowe żon Teti.

  • Piramida Teti

  • Piramida i wejście

  • Wejście do piramidy

  • Komora grobowa

  • Strop komory

  • Tunel do wyjścia

Na terenie Sakkary znajdują się również inne, liczne budowle związane z życiem pośmiertnym starożytnych Egipcjan. To między innymi najstarsze egipskie mastaby z czasów I dynastii, mniejsze piramidy czy grobowce dostojników. Naprzeciw piramidy Tetiego można zajrzeć do grobowców Mereruki i Kagemni. To dwie bardzo dobrze zachowane mastaby, które służyły jako grobowiec wezyra Tetiego, władcy VI dynastii. Wyróżniają się przepięknymi płaskorzeźbami, które prezentują kadry z życia codziennego egipskich elit – taniec, ogrodnictwo czy polowania.

W Sakkarze odkrywane są co raz to nowe grobowce. Poza piramidami najciekawsze wydają się grobowce zwierząt, takie jak Serapeum – grobowiec świętego byka Apisa. Znaleźć w nim można mumie byków, które zostały pogrzebane w ogromnych kamiennych sarkofagach. Nieco na północ od tego obiektu znajduje się cmentarz zmumifikowanych zwierząt, między innymi ibisów i pawianów. Niezwykle ważna dla badaczy historii Egiptu jest piramida Unisa. W jej wnętrzu odnaleziono bowiem hieroglificzne inskrypcje zwane „Tekstami Piramid”, które dziś uważa się za klasyczne źródło historyczne dla egiptologów. Teksty te odnaleziono na ścianach korytarzy oraz komór grobowych. Za czasów swojej świetności piramida Unisa mierzyła prawie 42 m, dzisiaj jednak ma zaledwie 19 m, co czyni ją najniższą z piramid w Sakkarze.

Sakkara jest położona około 20 km na na południe od Kairu.

Zdjęcia wykonano w grudniu 2022 roku.

  • Mastaba Kagemni

  • Łamana Piramida Snofru w Dahszur